پیوند ژنتیکی انتقال‌دهنده‌های عصبی و افسردگی

مواد شیمیایی مغز و افسردگی

افسردگی یکی از شایع­‌ترین اختلالات روانی در سراسر جهان است. به گفته‌ی کارشناسان، یک نفر از هر پنج نفر در سراسر جهان، حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار اختلال افسردگی ماژور می­‌شود. در سال 2020، 14.8 میلیون بزرگسال آمریکایی حداقل یک اختلال افسردگی ماژور داشته‌اند که منجر به ناتوانی در انجام فعالیت­‌های روزمره‌ی آن‌­ها شده است.

مغز برای ارسال و دریافت اطلاعات، از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می‌­کند. این پیام‌­رسان‌­های شیمیایی، انتقال­‌دهنده‌­های عصبی نامیده می‌شوند. عدم تعادل در سطح مواد شیمیایی مغز می­‌تواند منجر به مشکلات مرتبط با سلامت روان متعددی از جمله افسردگی شود.

نقش انتقال‌­دهنده­‌های عصبی کلیدی در افسردگی

به گفته‌ی کارشناسان، عدم تعادل در سه انتقال­‌دهنده‌ی عصبی مونوآمین اصلی، یعنی دوپامین، سروتونین و نوراپی­‌نفرین، می‌­تواند منجر به اختلالات افسردگی شود. انتقال­‌دهنده‌­های عصبی مونوآمین، آن دسته از مواد شیمیایی هستند که یک گروه آمینی واحد دارند. این مواد شیمیایی بیش‌تر در پردازش احساسات، خاطرات و برانگیختگی‌­ها نقش دارند. در ادامه با نقش‌­های خاص این سه انتقال‌­دهنده‌ی عصبی آشنا خواهیم شد.

• دوپامین بر خلق و خوی شما تاثیر می­‌گذارد، به شما کمک می­‌کند شاد و با انگیزه بمانید، و با رفتارهایی که به انگیزه‌ی پاداش گرفتن انجام می‌شوند، مرتبط می‌­باشد.

• سروتونین با تنظیم خلق و خو مرتبط بوده و عملکردهای شناختی (توانایی تفکر، توجه، استدلال و به خاطر سپردن) را کنترل می‌­کند.

• نوراپی­‌نفرین به افراد کمک می‌کند تا متمرکز و هوشیار باشند و با برانگیختگی، استرس و اضطراب همراه است.

بنابر یک مطالعه، افسردگی، ترکیبی از دو رویداد است؛ از دست دادن یک وضعیت مطلوب و به‌دست آوردن یک موقعیت نامطلوب. عدم تعادل در این انتقال­‌دهنده‌­های عصبی می­‌تواند ترکیبی از هر دوی این رویدادها را ایجاد کرده و در نهایت منجر به افسردگی شود.

چه چیزی باعث عدم تعادل در انتقال­‌دهنده‌­های عصبی می­‌شود؟

دلایل متعددی می‌­توانند باعث عدم تعادل در انتقال‌­دهنده‌­های عصبی شوند. برخی از موارد رایج عبارتند از:

ژنتیک

از نظر ژنتیکی، ممکن سطح مونوآمین اکسیداز A (MOA) در بدن برخی از افراد بیش‌تر از حد معمول باشد. MOA آنزیمی است که توسط ژن MAOA کنترل می‌­شود. سطوح بالاتر MOA، انتقال­‌دهنده‌­های عصبی را تجزیه کرده و منجر به کمبود دوپامین، سروتونین و نوراپی‌­نفرین در بدن می‌شود.

کمبودهای تغذیه‌­ای

مواد مغذی زیادی برای تولید و تنظیم انتقال‌­دهنده­‌های عصبی در بدن مورد نیاز هستند. برخی از آن­‌ها عبارتند از:

• ویتامین­‌های B

• ویتامین C

• ویتامین D

• آمینواسید

• فلز روی

• اهن

• اسیدهای چرب امگا 3

کمبودهای تغذیه‌­ای می‌­توانند سطوح انتقال­‌دهنده­‌های عصبی در بدن را کاهش داده و منجر به عدم تعادل شوند.

انتخاب­‌های مرتبط با سبک زندگی

انتخاب­‌های مربوط به سبک زندگی می‌­توانند یکی دیگر از دلایل رایج عدم تعادل سروتونین، دوپامین و نوراپی‌­نفرین باشند. به عنوان مثال، محرومیت مزمن از خواب ممکن است باعث کاهش سطح سروتونین شده و منجر به بیماری‌های روانی مانند افسردگی شود. چاقی و مصرف بیش از حد قند هر دو با کمبود دوپامین مرتبط هستند. فقدان فعالیت بدنی نیز با عدم تعادل انتقال­‌دهنده‌­های عصبی همراه است.

علل محیطی

برخی از مطالعات نشان می­‌دهند که مصرف مواد مخدر در دوره‌­های اولیه‌ی رشد یا استرس روانی از جمله عوامل محیطی هستند که بر سطوح انتقال­‌دهنده­‌های عصبی در بدن تاثیر می‌­گذارند. آلاینده‌­های هوا نیز ممکن است بر سطوح انتقال‌­دهنده­‌های عصبی در بدن، به ویژه سروتونین و دوپامین تاثیر بگذارند. مطالعه‌ای که روند خودکشی در نوجوانان را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد، به این نتیجه رسید که میزان خودکشی در زمانی که میزان ریزگردها بالا بود، بیش‌تر است.

اصلاح عدم تعادل انتقال‌­دهنده­‌های عصبی برای درمان افسردگی

تعادل تغذیه­

سطح ویتامین­‌ها و مواد معدنی خود را بررسی کنید و در مورد مکمل‌­های غذایی مورد نیاز بدن‌تان با پزشک صحبت کنید. برنامه‌ی غذایی خود را طوری طراحی کنید که شامل تمام ریزمغذی­‌ها و درشت مغذی‌ها باشد. علاوه بر این، سعی کنید مواد تازه‌­تر و سالم‌­تری را برای آشپزی انتخاب کنید.

درمان­‌های ذهن و بدن

یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که درمان‌­های ذهن و بدن مانند یوگا و مدیتیشن می­‌توانند به کنترل عدم تعادل انتقال­‌دهنده‌های عصبی کمک کرده و در نتیجه برای مبارزه با مسائلی مانند اضطراب و افسردگی موثر واقع شوند. استرس می­‌تواند باعث عدم تعادل انتقال­‌دهنده­‌های عصبی در مغز شود. درمان­‌های ذهن و بدن می‌­توانند استرس را کاهش داده و سیستم عصبی را آرام کند.

بهداشت خواب

مطالعات ادعا می­‌کنند که کمبود خواب، عملکرد انتقال‌­دهنده‌­های عصبی در مغز را تغییر داده و منجر به تغییر تولید مواد شیمیایی مانند سروتونین و دوپامین می­‌شود. مطمئن شوید که حداقل ۷ تا ۸ ساعت در روز در یک فضای راحت و تاریک بخوابید تا اجازه‌ به ترشح این مواد شیمیایی بدهید. اگر مشکل خواب خوب دارید، از پزشکتان کمک بگیرید.

میزان مناسب ورزش

ورزش به آزادسازی انتقال‌­دهنده­‌های عصبی مانند دوپامین و اندورفین کمک می­‌کند. به نظر می‌­رسد که ورزش به تامین بهتر اکسیژن برای مغز کمک کرده و به نورون­‌ها اجازه می­‌دهد تا سیگنال­‌ها را بهتر منتقل و دریافت کنند. ورزش یک ت­سکین‌دهنده‌ی استرس است که می‌­تواند به کنترل عدم تعادل نوراپی­‌نفرین کمک کند.

آزمایش ژنتیک

آزمایش­‌های ژنتیک، برای مثال آزمایش ژنتیک سلامت روان حنیفا، می­‌تواند به شما بگوید که آیا از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به عدم تعادل انتقال­‌دهنده‌­های عصبی که خطر ابتلا به بیماری‌­های روانی مانند افسردگی را افزایش می‌­دهند، هستید یا نه. اگر چنین باشد، پزشک ممکن است بتواند با ارائه‌ی درمان‌های پیشگیرانه و راه‌حل‌هایی برای کنترل این وضعیت، به شما کمک کند.

کمک حرفه‌­ای دریافت کنید.

اگر فکر می‌­کنید که علائم افسردگی را دارید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که از یک متخصص کمک بگیرید.

• سلامت
• سلامت_روان
• ژنتیک
• ژن
• افسردگی
• تست_ژنتیک_سلامت_روان
• انتقال_دهنده_عصبی