آیا نزدیک‌­بینی ژنتیکی است؟

  • منبع: xcode.life
  • یکشنبه 10 دی 1402
  • 6 دقیقه مطالعه

نزدیک‌­بینی چیست؟

 

نزدیک­‌بینی یا میوپیا یک بیماری شایع چشمی است که در آن افراد نمی­‌توانند اشیاء دور یا در فاصله‌ی زیاد را به وضوح ببینند. به گفته‌ی آکادمی چشم‌­پزشکی آمریکا، تقریبا نیمی از جمعیت جهان تا سال 2050 نزدیک‌­بین خواهند بود.

 

نزدیک­‌بینی سه نوع است:

 

  • زیاد: نزدیک‌­بینی شدید با بیش از 6 دیوپتر

 

  • متوسط: زمانی که نزدیک­‌بینی بین 3 تا 6 دیوپتر باشد

 

  • کم: یک بیماری خفیف با کمتر از 3 دیوپتر نزدیک­‌بینی

 

نزدیک­‌بینی در کودکان با بالارفتن سن افزایش یافته و نمره‌ی عینک آن­‌ها معمولا بعد از 20 سالگی ثابت می­‌شود.

 

دلایل ایجاد نزدیک‌­بینی

 

نزدیک‌­بینی یک بیماری پیچیده است که بر ساختار چشم تاثیر می­‌گذارد. هنگامی که کره‌ی چشم بیش از حد بلند بوده و یا قرنیه (لایه‌ی محافظ بیرونی چشم) خیلی خمیده است، نوری که وارد چشم می­‌شود به درستی بر روی شبکیه متمرکز نمی­‌گردد. در نتیجه، تصویر به جای این‌که بر روی شبکیه متمرکز شود، در مقابل آن قرار می­‌گیرد. این امر باعث تاری دید شده که به آن عیب انکساری می­‌گویند.

 

اگرچه علت دقیق نزدیک­‌بینی مشخص نیست، اما گفته می­‌شود که به دلیل تعامل بین عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می­‌شود. در نزدیک­‌بینی زیاد، کره‌ی چشم بیش از حد طبیعی رشد کرده و از جلو به عقب بلندتر می­‌شود. افراد دارای این ساختار چشم، به غیر از نزدیک­‌بینی، در معرض خطر بیش‌تری برای ابتلا به آب مروارید، گلوکوم و جدا شدن شبکیه نیز قرار دارند.

 

نزدیک­‌بینی دژنراتیو نوعی نزدیک‌­بینی است که فرد معمولا از والدین خود به ارث می­‌برد. در این بیماری، کره‌ی چشم خیلی سریع کشیده شده و نزدیک­‌بینی شدید ایجاد می­‌شود. این وضعیت در بزرگسالی تشدید می­‌گردد.

افراد مبتلا به نزدیک‌بینی دژنراتیو در معرض خطر بیش‌تری برای سایر شرایط بینایی مانند جدا شدن شبکیه، گلوکوم و رشد غیرطبیعی عروق در چشم هستند.

 

آیا نزدیک­‌بینی ژنتیکی است؟

 

محققان بیش از 200 ژن مرتبط با نزدیک‌­بینی و عیوب انکساری را شناسایی کرده‌­اند. در برخی از افرادی که میوپیای ارثی دارند، عوامل سبک زندگی مانند خواندن کتاب، استفاده از لپ‌تاپ یا تماشای تلویزیون از فاصله‌ی نزدیک نیز می­‌تواند منجر به نزدیک­‌بینی شود. نزدیک‌­بینی معمولا در دوران کودکی ظاهر می­‌شود. این وضعیت می‌­تواند با افزایش سن برطرف یا بدتر شود.

 

آیا ژن APLP2 بر خطر نزدیک‌­بینی تاثیر می­‌گذارد؟

 

محققان مرکز پزشکی کلمبیا ژنی را کشف کردند که ممکن است خطر نزدیک­‌بینی را در افرادی که در دوران کودکی زمان زیادی را صرف انجام کارهایی مانند مطالعه کرده‌­اند، افزایش دهد. افرادی که دارای نوع خاصی از ژن APLP2 هستند، اگر در دوران کودکی خود حداقل یک ساعت در روز مطالعه کنند، پنج برابر بیشتر در معرض ابتلا به نزدیک­‌بینی در نوجوانی خود هستند. در افرادی که این نوع از ژن APLP2 را داشتند اما زمان کمتری را صرف مطالعه می­‌کردند، خطر ابتلا به نزدیک­‌بینی افزایش نیافته بود.

 

الگوی توارث نزدیک‌­بینی

 

نزدیک‌­بینی یک بیماری پیچیده است که تحت تاثیر ژن‌­ها و عوامل محیطی زیادی قرار داشته و الگوی وراثتی مشخصی ندارد. برخی از مطالعات نشان می‌دهند که نزدیک‌بینی می‌تواند ارثی باشد، زیرا اگر یکی از والدین‌تان یا هر دو به آن مبتلا باشند، احتمال ابتلا به این عارضه بیش‌تر می‌شود.

 

خطر نزدیک­‌بینی زمانی بیش‌تر است که بستگان درجه یک مانند والدین و خواهر و برادر فرد نیز مبتلا به این بیماری باشند. نزدیک‌بینی زیاد زمانی رخ می­‌دهد که یک تغییر غیرطبیعی (جهش) در یک ژن وجود داشته باشد. این شکل از نزدیک­‌بینی با وراثت­‌های اتوزوم غالب (داشتن یک کپی از ژن آسیب­‌دیده که برای ایجاد عارضه کافی‌ست)، اتوزومال مغلوب (داشتن دو نسخه از ژن آسیب‌دیده باعث ایجاد بیماری می­‌شود) و یا وابسته با X (زمانی که ژن آسیب‌دیده بر روی کروموزوم جنسی قرار دارد و برای ایجاد این بیماری در مردان کافی است) به ارث می­‌رسد.

 

خلاصه: آیا نزدیک‌بینی ژنتیکی است؟

 

  • نزدیک‌­بینی یک بیماری شایع چشمی است که در اثر یک عیب انکساری ایجاد می­‌شود که در آن افراد نمی‌­توانند اجسام دور را به وضوح ببینند.

 

  • نزدیک بینی بسته به شدت بیماری سه نوع است: زیاد، متوسط و کم؛ نوع کم آن خفیف بوده و نوع زیاد آن شدید است.

 

  • تاکنون بیش از 200 ژن مرتبط با نزدیک­‌بینی و عیوب انکساری چشم شناسایی شده است.

 

  • جهش در ژن APLP2 می­‌تواند خطر نزدیک‌­بینی را در افرادی که بیش از یک ساعت در روز در دوران کودکی خود مطالعه کرده­‌اند، پنج برابر افزایش دهد.

 

  • از آن‌جایی که یک تعامل پیچیده بین ژن­‌ها و عوامل محیطی باعث نزدیک­‌بینی می‌­شود، تاکنون الگوی وراثتی خاصی برای آن شناسایی نشده است.

پست های مرتبط