وقتی صحبت از رژیمهای گروه خونی به میان میآید، چهار نوع مختلف وجود دارد: A ،B ،AB و O. هر رژیم بر اساس بهترین مواد برای هر گروه خونی طراحی شده است. دکتر پیتر دآدامو این رژیم را ایجاد کرده است و ادعا میکند که به مدیریت وزن، بهبود سطح انرژی و کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک میکند.
این رژیم بر این تئوری استوار است که گروه خونی بر توانایی شما در هضم برخی غذاها تاثیر میگذارد و خوردن غذاهای مناسب برای گروه خونی میتواند به سلامتی شما کمک کند. به عنوان مثال، کسانی که گروه خونی A دارند باید از خوردن گوشت و لبنیات پرهیز کنند، در حالی که کسانی که گروه خونی B دارند باید سبزیجات سبز بیشتری مصرف کنند. برای دانستن اینکه چه غذاهایی بهترین رژیم برای گروه خونی O هستند، به خواندن ادامه دهید.
رژیم غذایی گروه خونی چیست؟
رژیم غذایی گروه خونی توسط پزشک متخصص طب طبیعی، پیتر دآدامو، ایجاد شد. فرضیهی این رژیم غذایی این است که گروه خونی شما تعیین میکند که کدام غذاها برای خوردن بهتر است و از کدام غذاها باید اجتناب کنید. چهار گروه خونی وجود دارد: A ،B ،AB و O. طبق گفتهی دآدامو، هر کدام از این گروهها به برنامهی غذایی متفاوتی نیاز دارند.
این رژیم غذایی بر این تئوری استوار است که برخی لکتینها (پروتئینهای موجود در غذا) با گروههای خونی خاص ناسازگار هستند. ظاهرا لکتینها میتوانند باعث مشکلاتی مانند افزایش وزن، نفخ و خستگی شوند. به نظر میرسد با پیروی از رژیم غذایی گروه خونی، میتوانید از این مشکلات جلوگیری کنید. با این حال، هیچ مدرک علمی برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد.
گروههای خونی مختلف
گروه خونی شما از والدین به ارث رسیده و در یکی از این چهار گروه قرار میگیرد:
- O
- A
- B
- AB
نحوهی به ارث رسیدن گروههای خونی
O |
AB |
B |
A |
گروه خونی مادر گروه خونی پدر |
A یا O |
A ،B یا AB |
A ،B ،AB یا O |
A یا O |
A |
B یا O |
A ،B یا AB |
B یا O |
A ،B ،AB یا O |
B |
A یا B |
A ،B یا AB |
A ،B یا AB |
A ،B یا AB |
AB |
O |
A یا B |
B یا O |
A یا O |
O |
علاوه بر این، وجود فاکتور رزوس (که +ve یا -ve را تعیین میکند) 8 نوع مختلف گروه خونی را ایجاد میکند.
چند نکتهی جالب در مورد گروههای خونی
- رایجترین گروه خونی: O+ve
- کمترین میزان شیوع یک گروه خونی: AB-ve
- اهداکنندهی همگانی: O-ve
- پذیرندهی همگانی: AB+ve
این نظریهی رژیم غذایی بر چه اساسی استوار است؟
دآدامو ادعا میکند که گروههای خونی بر اساس شرایط محیطی که ترجیحات و تحملهای غذایی را شکل میدهند، تکامل یافتهاند.
ویژگیهای گروه خونی
- گروه خونی O: گفته میشود کسانی که این گروه خونی را دارند، به عنوان «شکارچی» شناخته میشوند؛ این افراد در رژیم غذایی سرشار از گوشتهای غنی از پروتئین و کربوهیدرات کمتر، شکوفا میشوند.
- گروه خونی A: این افراد به عنوان گروه «کشاورزی» شناخته میشوند که اعتقاد بر این است که با شیوههای کشاورزان اولیه، تکامل یافتهاند؛ آنها از رژیم گیاهخواری سود میبرند.
- گروه خونی B: گروه «کوچنشینان» قرار است با رژیم غذایی که شامل گوشت و محصولات لبنی باشد تغذیه کنند زیرا به نظر میرسد گروه خونی آنها با پرورش لبنیات تکامل یافته است.
- گروه خونی AB: افرادی که این گروه خونی را دارند به عنوان گروه «رازآلود» توصیف میشوند زیرا ترکیبی از نیازهای غذایی نوع A و B را دارند.
رژیم غذایی گروه خونی O
چه چیزی بخوریم؟
پروتئینهای حیوانی
رژیم غذایی گروه خونی O امکان مصرف بیشتر فرآوردههای گوشتی از جمله ماهیهای آب سرد را فراهم میکند.
- بره
- گوشت گاو
- گوشت گوسفند
- ماهی خالمخالی
- ماهی کاد
لبنیات
دآدامو توصیه میکند این افراد از محصولات لبنی اجتناب کنند. اما گهگاهی مصرف لبنیاتهای زیر مشکلی ندارد:
- کره
- انواع خاصی از پنیر
آجیل و دانهها
آجیل منبع خوبی از پروتئین و چربیهای خوب است که هر دو به گروههای خونی O کمک میکنند.
- گردو
- بادام
- فندق
- تخمهی کدو تنبل
سبزیجات
اکثر سبزیجات در این رژیم مجاز هستند.
- سیبزمینی شیرین
- گوجه فرنگی
- کنگر فرنگی
- جعفری
- ازگیل
- فلفل قرمز
- سیر
- ترب کوهی
- کلم پیچ
میوهها
برخی از میوههای توصیه شده عبارتند از:
- گریپ فروت
- انجیر
- آلو
- اکثر انواع توتها (به جز مواردی که در «غذاهایی که باید از آنها اجتناب کنید» ذکر شده است)
حبوبات
مفیدترین لوبیاها برای رژیم گروه خونی O عبارتند از:
- لوبیا آدوکی
- لوبیا چیتی
- نخود سیاه چشم
غلات
در حالی که اکثر غلات در این رژیم غذایی ممنوع هستند، ممکن است برخی از آنها گنجانده شوند:
- برنج
- ارزن
- آمارانت
- گندم سیاه
این غذاها را میتوان با ادویهها و چاشنیهایی مانند نمک یددار، فلفل کاین، جعفری، کاری، کاکائو و عسل، طعمدار کرد. نوشیدنیهای مجاز شامل آب، شراب، نوشابه و چای هستند. دآدامو میگوید که این رژیم باید با ورزشهای هوازی شدید همراه شود. او همچنین مکملهایی را توصیه میکند که مشکلات گوارشی را هدف قرار میدهند.
چه چیزهایی را نباید بخورید؟
افرادی که گروه خونی O دارند، سطح اسید معدهی بالاتری دارند. علاوه بر این، یک پروتئین واکنشی به نام لکتین موجود در بسیاری از غلات با پاسخهای ایمنی تداخل کرده که میتواند منجر به التهاب ناخواسته و خودایمنی شود. بیایید نگاهی به غذاهایی که باید برای گروه خونی O از آنها پرهیز شود، بیاندازیم.
پروتئینهای حیوانی
برنامهی غذایی برای افراد دارای گروه خونی O نباید شامل موارد زیر باشد:
- گوشت خوک
- شاه ماهی ترشی
- ماهی قزلآلا دودی
- غاز
- اختاپوس
- خاویار
لبنیات
به جز مواردی که در قسمت «غذاهایی برای خوردن» ذکر شده است، باید از مصرف سایر محصولات لبنی اجتناب شود.
آجیل و دانهها
علیرغم اینکه آجیلها سرشار از پروتئین و چربیهای خوب هستند، برخی از آنها با این رژیم غذایی سازگار نیستند.
- بادام هندی
- پیستا
- آجیل برزیلی
- بادام زمینی
- دانهی خشخاش
سبزیجات
گروه خونی O ممکن است برخی از سبزیجات خانوادهی براسیکا را تحمل نکند:
- کلم
- کلم بروکسل
- گل کلم
- سبزی خردل
گروه خونی O ممکن است برخی از سبزیجات خانوادهی نایت شید را تحمل نکند:
- بادمجان
- سیب زمینی
میوهها
میوههای خاصی که باید از آنها اجتناب شوند عبارتند از:
- پرتقال و نارنگی
- توت فرنگی و زغال اخته
- خربزه
- آووکادو
- ریواس
حبوبات
در این رژیم باید از مصرف حبوبات زیر اجتناب شود:
- لوبیا چشم بلبلی
- عدس شامل عدس خانگی، سبز و قرمز
- لوبیا مس
- لوبیا تمرهندی
غلات
به استثنای مواردی که در قسمت «غذاهایی که باید خورد» ذکر شده است، باید از مصرف سایر غلات اجتناب شود.
هنگام طعمدار کردن غذاهای خود، از مصرف انواع چاشنیهایی مانند فلفل، سس مایونز، سس گوجه فرنگی، سرکه، وانیل، ترشی، جوز هندی و شربت ذرت خودداری کنید. نوشیدنیهایی که باید از آنها پرهیز کرد عبارتند از: آبجو، قهوه، چای سیاه و مشروبات الکلی مقطر.
آیا ارتباطی بین DNA و رژیم غذایی شما وجود دارد؟
آنچه میخورید بر نحوهی عملکرد ژنهای شما تاثیر میگذارد و تغییرات ژنی شما بر نحوهی پردازش مواد مغذی موجود در رژیم غذایی اثرگذارند. این تغییرات ژنتیکی همچنین به سوالاتی همچون اینکه چرا برخی افراد زیاد غذا میخورند و وزن اضافه نمیکنند، چرا برخی افراد بدون اینکه مشکلات گوارشی داشته باشند نمیتوانند لبنیات مصرف کنند و چرا برخی از افراد تنها پس از یک فنجان قهوه دچار تپش قلب میشوند، پاسخ میدهند.
آیا رژیم گروه خونی واقعا کار میکند؟
شواهد علمی حمایتکننده از نظریه رژیم غذایی گروه خونی محدود و متناقض است.
شواهد علمی
مطالعات زیادی برای بررسی اعتبار این رژیم غذایی انجام شده است و تاکنون هیچ مدرک محکمی برای تایید ادعای آن وجود ندارد. یک مطالعهی مهم در مورد رژیم غذایی گروه خونی توسط محققان دانشگاه تورنتو انجام شد که دادههای 1455 شرکتکننده را تجزیه و تحلیل کردند. این مطالعه هیچ ارتباطی بین گروه خونی و اثرات رژیم غذایی بر روی نشانگرهای سلامتی مانند وزن بدن، سطح کلسترول و کنترل قند خون گزارش نکرد.
از این رو، محققان به این نتیجه رسیدند که رعایت یک رژیم غذایی سالم در همهی گروههای خونی مهم است. علاوه بر این، آنها تاکید کردند که هیچ گروه خونی خاصی از یک رژیم غذایی بیشتر از دیگری سود نمیبرد. همین مورد توسط یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده که در مجلهی آکادمی تغذیه و رژیم غذایی منتشر شده است نیز تایید شد.
این مطالعهی 16 هفتهای شرکتکنندگان خود را تحت رژیم غذایی کم چرب وگان قرار داد. نتایج، حاکی از کاهش وزن بدن به دلیل افزایش حساسیت به انسولین و کاهش سطوح لیپید بود. تجزیه و تحلیل ثانویهی بیشتر نشان داد که تفاوت معنیداری در نتایج در بین گروههای خونی مختلف وجود ندارد.
نظر کارشناسان
متخصصان تغذیه به طور کلی رژیم غذایی گروه خونی را فاقد پایهی علمی معتبر میدانند. به گفتهی متخصص تغذیه، کاتلین زلمن، این یک رویکرد «تقلبی» برای تغذیهی سالم است. او خاطر نشان میکند که اگرچه برخی از اجزای این رژیم غذایی، انتخابهای بهتر غذایی مانند مصرف بیشتر میوهها و سبزیجات را تشویق میکنند، اما این مزایا مختص هیچ گروه خونی نیست.
دکتر احمد السوهمی، که رهبری مطالعهی دانشگاه تورنتو را بر عهده داشت، این سخنان را تکرار میکند. او ادعا میکند که پاسخهای غذایی، کمتر در مورد سازگاری گروه خونی و بیشتر در مورد پایبندی فرد به عادات غذایی سالم است. به گفتهی وی، به جای توصیههای گسترده بر اساس گروههای خونی ABO، رژیمهای غذایی موثر باید متناسب با نیازهای سلامتی منحصر به فرد هر شخص باشد.
در نتیجه دادههای علمی، این ایده که نیازهای غذایی بر اساس گروه خونی تعیین میشوند را تایید نمیکند. بسیاری از افراد ممکن است با رژیم غذایی گروه خونی به موفقیت دست پیدا کنند، زیرا این رژیم بر غذاهای کامل تاکید دارد و غذاهای فرآوری شده را کاهش میدهد. برای دستیابی به سلامت مطلوب، یک استراتژی متعادل مبنی بر رژیمهای غذایی غنی از مواد مغذی که برای موقعیتهای سلامت فردی سفارشی شدهاند، ارجحیت دارد.
خطرات پیروی از یک رژیم غذایی گروه خونی
علیرغم برخی از مزایای بالقوهی این نوع رژیم، پزشکان و کارشناسان بهداشتی به دلیل چندین عیب هنوز در مورد آن نگران هستند.
- عدم وجود شواهد: هیچ ریشهی علمی برای حمایت از رژیمهای غذایی مبتنی بر گروه خونی وجود ندارد. یک مطالعهی مروری گزارش داد که «در حال حاضر هیچ مدرکی برای تایید فواید ادعا شده از جهت رژیمهای غذایی گروه خونی برای سلامتی وجود ندارد».
- اثربخشی اثبات نشده: هیچ تحقیقی از مزایای کاهش وزن رژیمهای غذایی با گروه خونی حمایت نمیکند.
- عوارض سلامتی: تاکید بر مصرف زیاد پروتئینهای حیوانی ممکن است منجر به سایر مشکلات سلامتی شود.
- استفاده از مکملها: رژیم غذایی میتواند کاملا محدودکننده باشد و نشان میدهد که استفاده از مکملهای غذایی میتواند به افراد در رفع نیازهای تغذیهای آنها کمک کند. با این حال، همهی مکملها نمیتوانند جایگزین مناسبی برای یک برنامهی غذایی سالم و متعادل باشند.
سوالات متداول در مورد رژیم غذایی گروه خونی O
افراد دارای گروه خونی O به چه چیزی حساسیت دارند؟
طبق یک مطالعهی تحقیقاتی، گروه خونی O قویترین واکنشها را نسبت به لبنیات، تخم مرغ و دانههای گلوتن نشان میدهد.
کدام گروه خونی بیشتر عمر میکند؟
در مطالعهای که برای بررسی ارتباط بین گروه خونی و طول عمر انجام شد، گزارش شد که 70 درصد از افرادی که 100 سال گذشته در گروه مورد مطالعه زندگی میکردند، گروه خونی O داشتند. این نشان میدهد که گروه خونی O میتواند با داشتن عمر طولانیتری همراه باشد. مطالعاتی که اثر محافظتی نوع O را در برابر بیماریهای قلبی و انواع خاصی از سرطان بررسی کردهاند نیز از این نظریه حمایت میکنند.
گروه خونی O برای صبحانه چه چیزهایی باید بخورند؟
از آنجایی که به گروه خونی O توصیه میشود از لبنیات و اکثر غلات پرهیز کنند، نان بدون آرد با کرهی بادام و مقداری آجیل میتواند گزینهی خوبی برای صبحانه باشد. یک غذای جایگزین میتواند توفوی مخلوط شده با فلفل قرمز و جعفری باشد.