چگونه ویژگی­‌های شخصیتی سمی خود را تغییر دهیم؟

  • منبع: circledna
  • دوشنبه 04 دی 1402
  • 23 دقیقه مطالعه

تا به حال به این فکر کرده­‌اید که شخصیت خود را تغییر دهید و کنجکاو بوده‌اید که آیا می­‌توان بر ویژگی­‌های شخصیتی سمی یا نامطلوب غلبه کرد؟

 

در پس رفتارهای سمی، ویژگی‌­های شخصیتی سمی وجود دارد. به گفته‌ی کارشناسان، ویژگی­‌های شخصیتی سمی اعمال، احساسات، افکار و رفتارهایی هستند که برای خود و اطرافیان‌تان مضر باشند. به طور کلی، ویژگی‌­های شخصیتی که بیش از حد شدید هستند، می­‌توانند سمی شوند.

 

«سمی» معمولا به نمره‌ی بسیار بالا یا بسیار پایین در چند مورد از پنج ویژگی شخصیتی اصلی اشاره دارد. 5 ویژگی بزرگ شخصیت عبارتند از روان­‌رنجوری، برون‌­گرایی، توافق‌­پذیری، گشودگی و وظیفه‌شناسی. برخی از رایج‌­ترین ویژگی­‌های شخصیتی سمی در افرادی دیده می‌­شود که به شدت روان­‌رنجور هستند یا سطوح بسیار پایینی از توافق‌­پذیری دارند.

 

برخی از افراد، ویژگی‌­های سمی را از الگوهای نه چندان عالی زندگی خود می‌­آموزند. وقتی ویژگی‌های شخصیتی سمی دارید، بخش‌های مختلفی از زندگی‌تان، مانند روابط، کار و حتی سلامتی‌تان، تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اگر افرادی که به آن­‌ها اعتماد دارید به طور مکرر به شما می­‌گویند که سمی هستید، می‌­توانید مطمئن شوید که چنین ویژگی­‌هایی در شما وجود دارد. کمی خوداندیشی نیز ممکن است شما را به همین نتیجه برساند. تحقیقات نشان داده است که تغییر رفتارهای سمی تنها در عرض چند هفته امکان‌­پذیر است. بنابراین، با کمی کار درونی، خودآگاهی بیشتر و تعهد، می‌­توانید شخصیت خود را در مسیر درست تغییر دهید و زندگی رضایت‌­بخش و روابط سالم‌­تری داشته باشید.

 

غلبه بر روان‌­رنجوری

 

روان‌رنجورخویی یکی از 5 ویژگی شخصیتی اصلی است؛ در صورتی که به واسطه‌ی این خصوصیت در موقعیت­‌های ناامیدکننده و تهدیدکننده، احساسات منفی و موج شدید واکنش‌­های عاطفی را تجربه کنید، بدین معناست که این ویژگی سمی شده است. وقتی به شدت عصبی هستید، احساسات مکرر و شدیدی مانند احساس گناه بیش از حد، نگرانی یا عصبانیت را تجربه می­‌کنید. علاوه بر این، روان‌رنجوری می‌تواند باعث شود که حتی در موقعیت‌هایی که مربوط به شما نیست، بخواهید در مرکز توجه قرار گیرید. هم‌چنین، اگر عصبی باشید، بیشتر حس اضطراب و ناامنی خواهید کرد.

 

افرادی که روان‌­رنجور هستند اغلب از ناامنی­‌های حل‌­نشده دوران کودکی رنج می­‌برند. آن­‌ها ویژگی‌های رفتاری خودخواهانه، کمال­‌گرا و متعارض را در خود پرورش می­‌دهند. این رفتارها باعث می­‌شود که این اشخاص، به افراد کنترل­‌گر تبدیل شوند. از آن‌جایی که همه‌ی افراد منحصر به فرد هستند، شخصیت­‌های روان­‌رنجور برای افراد مختلف، متفاوت به نظر می‌­رسند. به عنوان مثال، در حالی که ممکن است یک نفر بیش از حد از خود انتقاد کند، شخص دیگری می­‌تواند به دلیل ترس از تنها ماندن، در یک رابطه سمی باقی بماند. در عین حال، شاید فرد دیگری فقط به این دلیل که کسی آهسته رانندگی می‌­کند، با عصبانیت فریاد بزند. با روان­‌رنجورخویی، ممکن است عزت نفس پایین، افکار وسواسی، عملکرد ضعیف کاری، مشکل در روابط و نارضایتی کلی از زندگی را تجربه کنید.

 

روان­‌رنجوری بیش از حد، خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌­دهد:

 

  • اختلالات اضطرابی
  • اختلال استرس پس از سانحه
  • افسردگی
  • اختلالات اشتها
  • روان‌گسیختگی
  • اعتیاد به مواد مخدر یا الکل

 

علاوه بر این، روان‌­رنجوری بیش از حد احتمال ابتلا به آسم، سندرم روده‌ی تحریک­‌پذیر و بیماری‌­های قلبی-عروقی را افزایش می­‌دهد. روان­‌رنجوری می­‌تواند بسیار ناتوان­‌کننده باشد اما خوشبختانه، هوشیار بودن به شما کمک می­­‌کند کمتر عصبی شوید.

 

افراد روان­‌رنجور چگونه می‌­توانند شخصیت خود را تغییر دهند؟

 

افراد بسیار روان‌رنجور باید مراقب احساسات خود، چه منفی و چه مثبت، باشند. سعی کنید چیزهایی که باعث استرس شما می­‌شوند را مشخص کنید و برای رهایی از اضطراب خود اقدامات لازم را انجام دهید. حتی اگر کنترلی بر آن‌چه که برای شما اتفاق می‌افتد نداشته باشید، می‌­توانید درک خود را از آن تغییر دهید.

 

به یاد داشته باشید، این نحوه‌ی ادراک شماست که واقعیت را رقم می‌­زند. برای مثال، ممکن است پروژه‌­ای با مهلت محدود داشته باشید. اگر با پیش­‌زمینه‌­ای منفی به موعد تحویل این پروژه فکر کنید و اجازه دهید کل روز شما را خدشه‌­دار کند، دقیقا همین اتفاق خواهد افتاد. این‌گونه، قبلا در ذهن خود یک تصور منفی شکل داده­‌اید که به واقعیت تبدیل می­‌شود و شما را در حالت بدی نگه می‌­دارد. به یاد داشته باشید که قانون جذب بیان می‌کند که کسانی که نتیجه‌ی مثبتی را تصور یا پیش‌بینی می‌کنند، احتمالا آن نتیجه‌ی مثبت را تجربه خواهند کرد. ‌به عبارت دیگر، همان‌طور که ادراک شما قادر است یک واقعیت منفی را رقم بزند، هم‌چنین می­‌توانید از همان قدرت ادراک برای شکل دادن به یک واقعیت مثبت نیز استفاده کنید.

 

اگر به مثال موعد تحویل کار برگردیم، واقعیت این است که شما یک ضرب­‌الاجل دارید که باید به آن برسید و هیچ چیز نمی­‌تواند آن را به طور جادویی ناپدید کند. به‌جای اینکه کل روز را با ناراحتی سپری کنید، ادراک‌تان را به سمت مثبت­‌اندیشی سوق دهید. یک نفس عمیق بکشید و خود را در حالی تصور کنید که روز بسیار پرباری را می­‌گذرانید. خودتان را در حال لذت بردن از یک فنجان قهوه یا چای سبز در حالی که در محیطی آرام کار می­‌کنید، تصور کنید.

 

حتی اگر گرفتار کار هستید، جنبه‌ی مثبت آن این است که احتمالا این اولین باری نیست که بر روی یک پروژه کار می­‌کنید؛ بنابراین، اگر قبلا پروژه­‌هایتان را سر موعد تحویل داده‌­اید، می‌دانید که اگر به زمان‌بندی آن پای‌بند باشید، مانند یک قهرمان به ضرب‌الاجل کارتان خواهید رسید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که با نگرشی مثبت، روحیه‌ی خود را تقویت کنید.

 

توافق­‌پذیری

 

خیلی موافق بودن و یا برعکس آن، خیلی مخالف بودن ویژگی خوبی نیست. تصور کنید که دوست‌تان پس از مدتی طولانی، شما را به یک قرار ناهار دعوت می­‌کند. تقریبا یک ساعت می­‌گذرد و منتظر می­‌مانید تا او به آن‌جا برسد. در حالی‌که کم کم عصبی می‌شوید، دوست‌تان پیام می‌­دهد: «ببخشید، من تقریبا رسیده­‌ام.» اگر چه حال و هوای شما بد است و روزتان را که از قبل برنامه‌­ریزی کرده بودید از دست داده­‌اید، پاسخ می­‌دهید: «خیلی خوب است! راحت باش». در ادامه‌، متن خود را با یک شکلک پایان می‌دهید. این اولین بار نیست که چنین اتفاقی می­‌افتد. در واقع این اتفاق، مثالی از توافق­‌پذیری بیش از حد است.

 

به یاد داشته باشید که ویژگی‌­های شخصیتی نامطلوب، اغلب حالت بسیار شدید و یا میزان بسیار کم یکی از 5 ویژگی شخصیتی اصلی است. «توافق­‌پذیری» یکی دیگر از این 5 ویژگی است. برخی از نشانه­‌های آشکار یک فرد بسیار موافق عبارتند از:

 

  • با همه چیز کنار می­‌آید
  • به اطرافیان‌شان اجازه می­‌دهند که دورشان بزنند
  • برای جلوگیری از درگیری احتمالی، کوتاه می­‌آیند
  • آن‌چه که می­‌خواهند را بیان نمی‌­کنند زیرا به احتمال زیاد نمی‌­دانند چه می­‌خواهند

 

متاسفانه، خیلی خوب بودن به منظور جلوگیری از درگیری با دیگران، می‌تواند نتیجه‌ی معکوس داشته باشد. اگر بخواهید برای جلوگیری از درگیری دست به هر کاری بزنید، برخی از افراد از شما سوءاستفاده خواهند کرد. علاوه بر این، در چنین شرایطی ممکن است به راحتی فریب بخورید.

 

چگونه توافق‌­پذیری خود را تغییر دهید؟

 

با کمک این استراتژی‌های آزموده‌شده و واقعی در مورد چگونگی تغییر شخصیت توافق‌­پذیر، می‌توانید بدون اینکه بیش از حد زورگو به نظر بیایید عقب نشینی کنید:

 

ممکن است قبول این مساله برای‌تان مشکل باشد اما اشکالی ندارد که گهگاهی از دست دیگران عصبانی شوید. یعنی کمتر موافق باشید. این اتفاق ممکن است یک شبه رخ ندهد، اما در نهایت آن را به دست خواهید آورد. به عنوان مثال، اگر دوست شما برای قرار ناهار دیر آمده است، به او بگویید چه احساسی دارید. بگویید: «وقتی دیر می‌کنید، من عصبی می­‌شوم و سایر فعالیت‌های مهمی که برنامه‌ریزی کرده بودم را از دست می‌دهم، که منصفانه نیست. می‌توانی دفعه‌‌‌‌‌‌‌ی بعد زودتر بیایی؟». علاوه بر این، مرزهای مشخصی تعیین کنید. به دوست‌تان بگویید چقدر منتظر او می‌­مانید؛ «در آینده، اگر دیر کردید، بیش از 20 دقیقه صبر نخواهم کرد». اگر دوباره دیر کرد، این قانون را زیر پا نگذارید. در عوض، کار دیگری انجام دهید. در غیر این صورت، بقیه‌ی روز شما ممکن است همین‌طور خراب شود.

 

از سوی دیگر، اگر دوست دارید با کسی مخالفت کنید یا تمایل به مبارزه دارید و نمره‌ی «توافق­‌پذیری» شما بسیار پایین است، این نیز یک ویژگی شخصیتی سمی محسوب می‌­شود. شما می­‌توانید با نشان دادن علاقه‌ی صمیمانه به آن‌چه که دیگران می‌­گویند، موافق­‌تر به نظر برسید. سعی کنید گشوده و صبور باشید. وقتی احساس می­‌کنید که می­‌خواهید با کسی بحث کنید نفس عمیق بکشید. قبل از پاسخ دادن به هر چیزی، تا پنج بشمارید و به جای بحث و جدل در مورد نظر دوست‌تان، از او سوال بپرسید. به عنوان مثال، برای درک بهتر این‌که چرا یک نفر این‌طور فکر می­‌کند، می­‌توانید سوالاتی مانند: «چطور اینقدر در مورد این موضوع اطلاع دارید؟» یا «آیا تا به حال دیدگاه متفاوتی در مورد آن داشتید؟» را بپرسید. به جای اینکه هر بار وارد بحث و جدل بشوید، از پرسیدن پرسش‌های واقعی لذت ببرید.

 

سوال پرسیدن به جای قضاوت کردن یکی از آن عادت­‌هایی است که به شما کمک می‌­کند تا فردی سازگارتر شوید. این امر به این دلیل است که پرسیدن سوال در زمانی که احساس قضاوت می­‌کنید می‌­تواند شما را از بیان یکی از اظهارات کلاسیک «من مخالفم» باز دارد. تنظیم سطح رضایت، چیزی است که ابتدا نیاز به افزایش خودآگاهی دارد. هنگامی که صحبت از چگونگی تغییر شخصیت به میان می­‌آ‌ید، باید در لحظه زندگی کنید و از تمایلات خود آگاه باشید. شما باید به طور فعال «تمرین» کنید که بیش‌تر (یا کمتر) موافقت داشته باشید.

 

وظیفه‌­شناسی

 

آیا متوجه شده­‌اید که بیش از حد وظیفه­‌شناس هستید؟ وظیفه‌­شناسی یک ویژگی شخصیتی بسیار مهم است، اما نمره‌ی خیلی بالا یا خیلی پایین در آن می‌­تواند مشکلاتی ایجاد کند. وظیفه‌­شناسی یعنی قابل اعتماد بودن، رعایت قوانین، اعمال نظم و انضباط شخصی و سخت‌کوش بودن. افراد بسیار وظیفه­‌شناس می‌­توانند کمال­‌گرا نیز باشند، درست مانند افرادی که روان‌رنجورخویی بالا دارند. به همان اندازه که وظیفه­‌شناسی عالی است، همان‌قدر هم می­‌تواند جنبه‌­های منفی داشته باشد.

 

کمال­‌گرایی ناسالم منجر به اضطراب، افسردگی و اختلالات خوردن می‌­شود. علاوه بر این، کمال­‌گرایی می­‌تواند بر کار، روابط شخصی و کیفیت کلی زندگی شما تاثیر بگذارد. وقتی به شدت وظیفه‌شناس هستید، ممکن است تا حدی جدی شوید که دائما کار را مقدم بر دیگر جنبه‌­های زندگی خود بدانید. بی­‌توجهی به استراحت و تفریح می‌­تواند به سرعت منجر به فرسودگی شغلی شود. زمانی که فرسودگی شغلی کنترل نشود، به تمام بخش‌های زندگی شما سرایت خواهد کرد. به غیر از احساس خستگی و فرسودگی در بیشتر مواقع، ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنید:

 

  • درد عضلانی
  • سردردهای مکرر
  • کناره‌­گیری
  • احساس شکست
  • از دست دادن انگیزه
  • استفاده از الکل، مواد مخدر یا غذا برای مقابله با احساسات منفی

 

چگونه وظیفه‌­شناسی را تغییر دهیم؟

 

اگر احساس می‌کنید سلامتی‌تان در خطر است یا در آستانه‌ی فرسودگی شغلی هستید، به سراغ روان­‌درمانی بروید.

برخی از اشکال درمان می­‌توانند افکار و رفتارهای منفی را برطرف کرده و در نهایت، وظیفه­‌شناسی بیش از حد را کنترل کنند. برای افرادی که خیلی وظیفه­‌شناس نیستند، وظیفه‌­شناس‌­تر شدن با بهبود تمرکز، تقویت می­‌شود.

 

مشخص کنید چه چیزی برای شما مهم‌­تر است. وظیفه‌­شناسی درباره‌ی کارهایی که انجام می‌­دهید، سخت است، بنابراین، برای شروع، تنها یک هدف را انتخاب کنید. این کار می­‌تواند یک هدف خاص باشد که در راستای وظیفه‌­شناس‌­تر شدن، می‌­خواهید به آن برسید. از آن‌جا به بعد به این فکر کنید که کدام رفتارها شما را به هدف‌تان نزدیک‌­تر می­‌کنند. به عنوان مثال، روز خود را زودتر شروع کنید و از شر عواملی مانند گذراندن زمان زیاد با تلفن خود خلاص شوید. در مرحله بعد، آن­‌ها را به اقدامات مکرر و عادت­‌گونه تبدیل کنید تا در کوتاه‌­ترین زمان به هدف خود برسید.

 

دروغ‌گویی

 

در مورد دروغ‌گویی بیمارگونه چه اقدامی می­‌توان انجام داد؟

 

دروغ گفتن بیمارگونه یکی‌دیگر از ویژگی­‌های سمی است. دروغ عبارت است از تحریف عمدی حقیقت، از جمله جعل کامل و تغییر یا کنار گذاشتن جزئیات حیاتی یک داستان.

 

برای بسیاری از افرادی که مرتبا دروغ می­‌گویند، این کار آسان‌­تر از گفتن حقیقت است. دروغ گفتن می‌­تواند بلیطی برای رهایی از مشکل یا اجتناب از انتقادی باشد که ممکن است باعث احساس گناه و شرمندگی شود. با این حال، اثرات دروغ بسیار گسترده است. دروغ نه تنها گمراه‌­کننده است بلکه مخرب نیز می­‌باشد. تحقیقات منتشر شده در Psychiatric Quarterly نشان داد، کسانی که به طور روزانه دروغ می‌­گویند در معرض خطر بیش‌تری برای داشتن مشکلات در خانواده، روابط و زندگی اجتماعی خود هستند. این تحقیق هم‌چنین عنوان کرد که دروغ‌گویان معمولی نسبت به هم‌سالان خود عزت نفس و رضایت از زندگی کمتری داشتند.

 

اگر یک دروغ‌گوی بیمارگونه هستید، چگونه می­‌توانید شخصیت‌تان را تغییر دهید؟

 

اگر نمی­‌توانید جلوی دروغ‌گویی خود را بگیرید، از کارهای کوچک شروع کنید. هر بار یک هدف تعیین کنید و قبل از تغییر آن هدف سعی کنید به آن برسید. موقعیتی را تصور کنید که در آن نمی‌­توانید دروغی کوچک یا بزرگ بگویید و سپس روی تغییر آن رفتار تمرکز کنید. به عنوان مثال، در فضای مجازی، سن واقعی‌تان را به افراد بگویید. گفتن حقیقت ممکن است از همان ابتدا آسان نباشد. اما در نهایت به راحتی آن را حل خواهید کرد و متوجه خواهید شد که مشکل بزرگی نیست. به هر حال سن چیزی جز یک عدد نیست.

 

هنگامی که اولین چالش «صداقت» خود را انجام دادید، به راه خود ادامه دهید. سپس متوجه خواهید شد که گفتن حقیقت مجانی است. به علاوه، زمانی که عادت به گفتن حقیقت پیدا کنید، روابط و زندگی کلی شما بهبود خواهد یافت.

 

غلبه بر حسادت

 

در زندگی، همیشه کسی وجود خواهد داشت که از شما خوش‌نظرتر، موفق‌تر یا با استعدادتر باشد. آن شخص می­‌تواند دوست، همسایه، همکار یا حتی یکی از اعضای خانواده شما باشد. مقایسه‌ی خود با افراد دیگری که به نظرتان بهتر هستند، می‌­تواند شما را حسود کند. متاسفانه، مقایسه کردن سریع­‌ترین راه برای تحریک حسادت شماست. حسادت انرژی‌تان را می­‌گیرد و شادی را در زندگی‌تان کم‌­رنگ می­‌کند. در واقع، یک مطالعه نشان می‌­دهد که حسادت با کاهش قابل توجه شادی مرتبط است.

 

بدون شک حسادت برای هیچ کسی ویژگی خوبی نیست. اما در عین حال احساسی نیست که بتوانید به سادگی آن را خاموش کنید. برای متوقف کردن آن باید اقدامات پیش‌گیرانه‌­ای را در مسیر خود انجام دهید. برای شروع، مهم نیست که چقدر وسوسه شده‌­اید، خود را با دیگران مقایسه نکنید.

 

اگر حسادت در زندگی شما مشکل ایجاد کرده است چگونه آن را تغییر دهید؟

 

زمانی که دائما خود را با دیگران مقایسه می­‌کنید، حس حسادت قوی‌­تر می­‌شود؛ بنابراین، یک رویکرد متفاوت را امتحان کنید. برای شروع، خودتان را فقط با خود قبلی‌تان مقایسه کنید نه افراد دیگر. این کار می­‌تواند نشان دهد که چقدر پیشرفت کرده‌­اید و به شما انگیزه می‌­دهد تا بی­‌وقفه اهداف خود را دنبال کنید. به خاطر داشته باشید که هر فردی با سرعت مناسب خودش حرکت می­‌کند. ثانیا، تا حد امکان زمان کمتری را در شبکه­‌های اجتماعی صرف کنید و محتوایی که مشاهده می­‌کنید را با دقت فیلتر کنید. بسیاری از چیزها در رسانه­‌های اجتماعی می‌­توانند باعث ایجاد حس حسادت شوند.

 

به عنوان مثال، دوستی که چندین بار در سال به تعطیلات می­‌رود، هم‌کلاسی با بدنی کاملا بی‌­نقص، یا پسرعمویی که با ماشین­‌های لوکس پست می­‌گذارد، مثال­‌هایی از چیزهایی‌ست که باید آن­‌ها را فیلتر کنید. اگر نمی­‌توانید با آن‌چه در رسانه‌­های اجتماعی می­‌بینید کنار بیایید، برای مدتی از آن اجتناب کنید. سم‌­زدایی از رسانه­‌های اجتماعی یا محدود کردن قرار گرفتن در معرض محتوای محرک می­‌تواند از افزایش حسادت شما جلوگیری کند.

 

آیا شخصیت ژنتیکی است؟

 

برخی از ویژگی‌­های شخصیتی تا حدی ژنتیکی هستند، به این معنی که DNA شما ممکن است بر وظیفه‌­شناسی، توافق­‌پذیری یا حتی عصبی بودن‌تان تاثیر بگذارد.

 

یک آزمایش DNA ساده مانند آزمایش ژنتیک شخصیت­‌شناسی حنیفا قادر است به شما کمک کند تا بینش جامعی درباره‌ی شخصیت خود به دست آورید. این گزارش، تنها یکی از 16 گزاریش‌ست که می‌­توانید از میان محصولات مرکز خدمات تخصصی ژنتیک حنیفا انتخاب کنید.

 

گاهی اوقات، درک اینکه ویژگی‌های شخصیتی سمی از کجا نشات می‌گیرند، چیزی است که به شما کمک می‌کند تا بر آن­‌ها غلبه کنید.

پست های مرتبط