مقدمه‌ای بر توانایی خواندن
به مهارت‌های مورد نیاز برای درک متن نوشته‌شده، توانایی خواندن می‌گویند. این مهارت معمولا در دوران ابتدایی تحصیل در مدرسه ایجاد می‌شود. خواندن، برخلاف تصور عامه آسان نیست و در واقع فرآیند پیچیده‌ای‌ست که به مهارت‌های زیادی نیاز دارد. افراد توانایی خواندن خود را طی چند سال توسعه می‌دهند. همان‌طور که در طول زمان این مهارت‌ها را به‌دست می‌آورید، در نهایت قادر خواهید بود که به هدف نهایی خواندن، یعنی درک مطلب یا درک آنچه که نوشته شده است برسید.
توانایی خواندن شامل پنج مهارت اصلی است. این مهارت‌ها عبارتند از آگاهی از واج، آواها، روان‌خوانی، یادگیری واژگان و درک مطلب. درک مطلب یا درک آنچه که می‌خوانید حیاتی است و بدون آن، خواندن متن معمولا بی‌معنی است. این جنبه از خواندن به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا دانش، مهارت‌ها و تجربیات جدیدی را به‌دست آورند و به خوانندگان شایسته‌ای تبدیل شوند که می‌توانند از این مهارت‌ها استفاده کنند.
اهمیت توانایی خواندن
مهارت خواندن یک دارایی ارزشمند است؛ زیرا خواندن و درک مطلب، بخشی حیاتی از زندگی روزمره‌ی ما می‌باشد. توانایی خواندن برای رشد کودک بسیار مهم بوده و برای یادگیری و آموزش بهتر مورد نیاز است. خواندن برای موفقیت کلی در مدرسه و زندگی آینده، اهمیت دارد. درگیر کردن کودکان با خواندن از سنین پایین، کمک می‌کند که آن‌ها به مهارت‌های لازم برای درک متن و بهبود توانایی خواندن خود مجهز شوند.
ژنتیک و توانایی خواندن
وجود ساختارهای ژنتیکی خاص در برخی از افراد باعث می‌شود که آن‌ها توانایی خواندن بهتری داشته باشند و ممکن است ویژگی‌هایی مانند مهارت خواندن سریع، روان‌خوانی و یادآوری بهتر متن را از خود نشان دهند.
عوامل غیرژنتیکی موثر بر توانایی خواندن
عوامل متعددی که بر توانایی خواندن تاثیر می‌گذارند عبارتند از:
- دایره‌ی لغات: زمانی که با کلمات جدید روبه‌رو می‌شوید، مهارت واژگانی شما اهمیت زیادی دارد. داشتن مهارت‌های واژگانی خوب به شما کمک می‌کند که متن را بهتر و سریع‌تر درک کنید و مهارت‌های درک مطلب خود را بهبود ببخشید.
- روان‌خوانی: توانایی روان‌خوانی به شما کمک می‌کند تا متن را سریع‌تر بخوانید و زمان کمتری را برای درک معنای کلمات و جملات صرف کنید.
- مطالعه‌ی منظم: افرادی که مطالعه می‌کنند، بیش‌تر مهارت‌های خواندن خود را تقویت می‌کنند و در خواندن، درک مطلب و نوشتن بهتر می‌شوند. خواندن منظم هم‌چنین شامل درک و درگیری انتقادی با محتوایی است که می‌خوانید. این کار باعث استفاده‌ی مفید از زمان شده و به درک بهتر شما کمک می‌کند.
- آموزش: کیفیت و سطح تدریس در مدرسه نیز بر توانایی خواندن افراد تاثیر می‌گذارد.
توصیه‌هایی برای بهبود توانایی خواندن
روش‌های مختلفی برای بهبود توانایی‌های خواندن و درک مطلب وجود دارد. برای مثال:
- مطالعه‌ی منظم را شروع کنید. خواندن متن به شکل مکرر و جدی به شما کمک می‌کند تا از زمان خود به خوبی استفاده کنید، متن را بهتر درک کنید و آن را با اهداف خواندن خود مرتبط کنید.
- هدف‌گذاری کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا کارایی خواندن خود را بهبود بخشید و تشخیص دهید که چه اطلاعاتی برای شما مهم هستند. می‌توانید بر اساس میزان مطالعه و یا نوع محتوایی که قصد خواندن آن را دارید، اهدافی را تعیین کنید.
- در طی یک بازه‌ی زمانی معین، سرعت خواندن خود را افزایش دهید. تمرکزتان را روی مطالعه و سرعت آن بگذارید. هدف اصلی این است که در یک بازه‌ی زمانی مشخص، تعداد کلماتی را که می‌خوانید افزایش دهید و چشمان خود را بر روی متن ثابت کنید.
- در مراحل اولیه‌ی مطالعه، خواندن با صدای بلند به یادگیری زبان، بهبود روان‌خوانی، یادگیری واژگان و مهارت‌های درک مطلب کمک می‌کند.
- محتواهایی را بخوانید که با علایق شما همسو هستند.
خلاصه
- توانایی خواندن مجموعه‌ای از مهارت‌های مورد نیاز برای درک متن نوشته‌شده است و معمولا در اوایل دوران تحصیل در مدرسه ایجاد می‌شود. این مجموعه مهارت‌ها شامل آگاهی از واج، آواها، روان‌خوانی، یادگیری واژگان و درک مطلب می‌باشد.
- خواندن و درک مطلب برای رشد کودک ضروری بوده و بخشی حیاتی از زندگی ماست. خواندن، بخش مهمی از پیشرفت تحصیلی و حتی پیشرفت کلی فرد است و برای موفقیت کودک در مدرسه و زندگی آینده‌ی او مورد نیاز است.
- خوانندگان خوب هنگام مطالعه، انتخابی عمل می‌کنند؛ یعنی تمایل دارند که یک دید ذهنی کلی از اهداف خواندن خود ایجاد کرده و ساختار، جریان و سازماندهی متن را یادداشت کنند.
- مطالعه‌ی منظم، واژگان، روان‌خوانی، نحوه‌ی آموزش و دانش قبلی، برخی از عوامل غیرژنتیکی هستند که بر توانایی خواندن تاثیر می‌گذارند.
- مشارکت دادن کودکان در مطالعه از سنین پایین می‌تواند به بهبود توانایی خواندن آن‌ها کمک کند. تداوم در مطالعه، تعیین اهداف خاص برای خواندن، بهبود سرعت خواندن، خواندن با صدای بلند و خواندن مطالب متنوع می‌توانند به شما در بهتر خواندن کمک کند.
!_1662403773.jpg)
