استفاده‌ی بیش از حد از آنتی‌­بیوتیک و افزایش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ

  • منبع: xcode.life
  • شنبه 05 اسفند 1402
  • 11 دقیقه مطالعه

سرطان روده‌ی بزرگ، سومین سرطان شایعی است که افراد سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می­‌دهد. تخمین زده می­‌شود که در سال 2021، تقریبا 149500 آمریکایی به سرطان روده‌ی بزرگ مبتلا شده باشند. مطالعه‌­ای که توسط دانشگاه Umea انجام شد نشان می­‌دهد که مصرف بی­‌رویه‌ی آنتی‌بیوتیک‌­ها می‌­تواند با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ مرتبط باشد. تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها بر میکروبیوم روده، به عنوان عامل افزایش خطر گزارش شده است.

 

آنتی‌­بیوتیک‌­ها و میکروبیوم روده

 

آنتی‌­بیوتیک‌­ها، زمانی که به صلاح دید پزشک تجویز شده و در مقادیر توصیه‌­شده مصرف می­‌شوند، در مبارزه با عفونت­‌ها به ما کمک می­‌کنند. مطالعات، ارتباطی قوی بین آنتی‌­بیوتیک­‌ها و میکروبیوم روده نشان داده‌­اند. میکروبیوم روده در واقع کلونی­‌هایی از میکروارگانیسم­‌های مفیدی‌ست که در روده‌ی انسان ساکن هستند. آنتی‌­بیوتیک‌­ها با این میکروارگانیسم‌­ها تعامل برقرار کرده و باعث تغییر در ترکیب و عملکرد آن­‌ها می­‌شوند.

 

اثرات استفاده از آنتی­‌بیوتیک­‌ها بر میکروبیوم روده

 

  • درمان با سیپروفلوکساسین، بر رشد بیش از حد یک نوع میکروارگانیسم مفید در روده تاثیر می­‌گذارد. رشد بیش از حد یک نوع باکتری خاص، یک‌نواختی و تنوع میکروبیوم روده را مختل می­‌کند.

 

  • مطالعه‌­ای که روی موش­‌های آزمایشگاهی انجام شد نشان داد که با تجویز آنتی­‌بیوتیک، تغییراتی در سطح چربی و هورمون‌­های متابولیک ایجاد می­‌شود.

 

  • میکروبیوم روده بر سیستم ایمنی تاثیر می­‌گذارد و تغییرات در آن منجر به اثرات خودایمنی، التهابی و آلرژیک در بدن می­‌شود.

 

  • درمان با آنتی‌­بیوتیک‌­های کلاس بتالاکتام، باعث تخریب کربوهیدرات و در نتیجه عدم تعادل قند در بدن می‌­شود؛ این همان اتفاقی‌ست که در بدن افراد چاق نیز رخ می­‌دهد.

 

علاوه بر این، استفاده‌ی بیش از حد از آنتی‌­بیوتیک‌­ها منجر به وقوع عفونت‌­های فرصت­‌طلب* توسط میکروب­‌های مقاوم به آنتی­‌بیوتیک شده که می‌­توانند بدن را نابود کنند. پس از مصرف بی‌­رویه‌ی آنتی‌­بیوتیک، بیان ژنتیکی** میکروب‌های روده، فعالیت پروتئین­‌ها و متابولیسم کلی بدن تغییر کرده و جایگزینی یا ترمیم آن ممکن است سال‌ها طول بکشد. در اغلب موارد، برگشتن به حالت اولیه، به سختی امکان­‌پذیر است.

 

*توجه: عفونت‌های فرصت‌طلب توسط پاتوژن‌هایی ایجاد می‌شوند که از موقعیتی که در حالت طبیعی بدن وجود ندارد، سوء استفاده می‌کنند.

 

**بیان ژنتیکی فرآیندی است که طی آن اطلاعات ذخیره شده در یک ژن برای تولید پروتئین استفاده شده تا در نهایت باعث ایجاد یک اثر فیزیولوژیکی شود.

 

سرطان روده‌ی بزرگ: تغییرات در روده و عوامل خطر

 

تشخیص سرطان روده‌ی بزرگ می‌­تواند بسیار چالش‌­برانگیز باشد. علائم آن ممکن است بلافاصله مورد توجه قرار نگیرد یا با علائم ناشی از عفونت‌ها، سندرم روده‌ی تحریک‌­پذیر یا التهاب روده اشتباه گرفته شوند.

 

سرطان روده‌ی بزرگ در ابتدا به صورت پولیپ­‌هایی در روده‌ی بزرگ ظاهر می­‌شود. این پولیپ‌ها در ابتدا غیرسرطانی هستند و بعدا به سرطان تبدیل می­‌شوند. بقای فرد کاملا به مرحله‌ی سرطان بستگی دارد؛ برای مثال، نرخ بقای 5 ساله در سرطان روده‌ی بزرگ مرحله یک، 90.1٪ است.

 

انواع خاصی از باکتری­‌های میکروبیوم روده، گوگرد تولید می­‌کنند که برای DNA مضر بوده و باعث آسیب دیدن آن می­‌شود. آسیب DNA منجر به جهش‌­هایی شده که ممکن است سرطان­‌زا باشند (پتانسیل ایجاد سرطان را دارند).

 

الگوهای غذایی، مانند رژیم غذایی سرشار از چربی حیوانی و پروتئین، یک عامل خطر کلاسیک برای سرطان روده‌ی بزرگ است. علاوه بر این، الگوی غذایی فوق­‌الذکر با افزایش تنوع باکتری‌­های تولیدکننده‌ی گوگرد در میکروبیوم روده نیز مرتبط است.

 

باکتری­‌هایی مانند استرپتوکوک بوویس، محرک­‌های شناخته‌­شده‌ی تولید سیتوکین هستند که با مرگ سلولی در سلول­‌های سرطانی تداخل می‌کنند. به‌علاوه، این باکتری‌­ها تولید سلول‌­های سرطانی جدید و همچنین ایجاد رگ‌­های خونی جدید برای تامین خون سلول­‌های سرطانی را افزایش می‌دهند.

 

قابل ذکر است که هلیکوباکتر پیلوری نیز یک میکروب شناخته‌­شده است که در ایجاد سرطان روده‌ی بزرگ نقش دارد. هلیکوباکتر پیلوری حاوی یک انکوپروتئین (پروتئین سرطان‌زا) به نام cagA است که باعث تحریک انکوپروتئین انسانی در سلول‌های معده می‌شود. این اتفاق موجب رشد سرطان می­‌شود.

 

سرطان روده بزرگ و آنتی‌بیوتیک‌ها

 

نتایج یک مطالعه: آنتی­‌بیوتیک­‌ها با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ مرتبط هستند.

 

مطالعه‌­ای که در دانشگاه Umea انجام شد، به بررسی تاثیرات استفاده از آنتی‌­بیوتیک‌­ها بر خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ پرداخت. داده‌­های مربوط به سرطان روده‌ی بزرگ از 40000 بیمار سوئدی از سال 2010 تا 2016 و همچنین داده‌­های یک گروه کنترل، متشکل از 200000 فرد بدون سرطان، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. علاوه بر این، داده‌های مصرف آنتی‌بیوتیک در سال‌های 2005 تا 2016 نیز از مرکز ثبت داروهای تجویزی سوئد، دریافت شد.

 

یافته­‌های مطالعه

 

در مقایسه با مردان و زنانی که آنتی‌­بیوتیک مصرف نمی‌­کردند و یا مصرف کمی داشتند، افرادی که آنتی‌­بیوتیک مصرف می­‌کردند 17 درصد بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ در قسمت اول (کولون صعودی) قرار داشتند.

 

*نکته: کولون سه قسمت صعودی، عرضی و نزولی دارد.

 

در این تحقیق، زنان ارتباطی معکوس نشان دادند، یعنی زنانی که از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کردند، خطر کمتری برای ابتلا به سرطان رکتوم داشتند.

 

یافته‌­های دیگر

 

به منظور مطالعه‌ی مکانیسم چگونگی تاثیر آنتی‌­بیوتیک­‌ها بر سرطان روده‌ی بزرگ، محققان آزمایش دیگری انجام دادند. آن­‌ها اثرات استفاده از یک داروی ضدعفونی‌­کننده‌ی غیرآنتی‌­بیوتیکی که عموما برای عفونت­‌های ادراری تجویز می­‌شد را دنبال کردند. استفاده از این دارو با اختلال در میکروبیوم روده و خطر ابتلا به سرطان روده ارتباطی نداشت.

 

یافته­‌های مطالعه‌ی حاضر نشان می­‌دهد که آنتی­‌بیوتیک­‌ها با تاثیر بر میکروبیوم روده، خطر ابتلا به سرطان روده را افزایش می­‌دهند.

 

در مجموع، آنتی­‌بیوتیک­‌ها در موقعیت­‌های درمانی خاصی ضروری می‌­شوند. با این حال، در موارد بیماری­‌های جزئی، افراد باید فقط با نظر پزشک از این داروها استفاده کنند.

 

توصیه‌هایی برای کاهش مصرف بی‌رویه‌ی آنتی‌بیوتیک و مدیریت سرطان کولون

 

  • در مصرف آنتی‌­بیوتیک‌­ها، احتیاط را رعایت کنید، یعنی در صورت نیاز و به مقدار دقیق توصیه­‌شده از آن­‌ها استفاده کنید.

 

  • برای پیشگیری از ابتلا به بیماری­‌ها، می‌­توان از ایمونوتراپی یا پروبیوتیک‌­ها به عنوان جایگزین آنتی‌­بیوتیک استفاده کرد.

 

  • برای درمان برخی از بیماری­‌ها، فاژ درمانی و باکتریوسین­‌ها می­‌توانند جایگزین­‌های معقولی برای آنتی­‌‌بیوتیک­‌ها باشند.

 

  • غربالگری­‌های منظم برای جستجوی پولیپ یا توده­‌های سرطانی در روده‌ی بزرگ می‌­تواند به تشخیص آن در مراحل اولیه، کمک کند.

 

  • برای جلوگیری از افزایش خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ، تغییر رژیم غذایی، مثلا پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌­ای، توصیه می­‌شود.

 

خلاصه

 

  • سرطان روده‌ی بزرگ سومین سرطان شایع در جهان است.

 

  • آنتی‌­بیوتیک‌­ها بر محیط میکروبی روده، تاثیر منفی گذاشته که می­‌تواند اثرات طولانی مدتی بر سلامتی داشته باشد.

 

  • تشخیص سرطان روده‌ی بزرگ دشوار است، اگرچه غربالگری منظم می­‌تواند مفید باشد.

 

  • تغییرات در میکروبیوم روده یک عامل خطر مهم برای ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ است.

 

  • یک مطالعه، افزایش 17 درصدی خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ با مصرف آنتی‌­بیوتیک را گزارش کرده است.

 

  • احتیاط در مصرف آنتی‌­بیوتیک، استفاده از پروبیوتیک‌­ها برای پرورش میکروبیوم روده، غربالگری منظم روده‌ی بزرگ و کاهش مصرف الکل می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده کمک کند.

پست های مرتبط