مواد شیمیایی موجود در مغز و افسردگی
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی در سراسر جهان است. به گفته‌ی کارشناسان، از هر پنج نفر، یک نفر حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار اختلال افسردگی حاد می‌شود. در سال 2020، 14.8 میلیون بزرگسال آمریکایی حداقل یک اختلال افسردگی حاد داشته‌اند که منجر به ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره‌ی آن‌ها شده است.
مغز برای ارسال و دریافت اطلاعات، از مواد شیمیایی مختلف استفاده می‌کند. این پیام‌رسان‌های شیمیایی، انتقال‌دهنده‌های عصبی نام دارند. عدم تعادل در سطوح مواد شیمیایی مغز می‌تواند منجر به مشکلات سلامت روان متعدد از جمله افسردگی شود.
نقش انتقال‌دهنده‌های عصبی کلیدی در افسردگی
به گفته‌ی کارشناسان، عدم تعادل در سه انتقال‌دهنده‌ی عصبی مونوآمین اصلی، یعنی دوپامین، سروتونین و نوراپی‌نفرین، می‌تواند منجر به اختلالات افسردگی شود. انتقال‌دهنده‌های عصبی مونوآمین، مواد شیمیایی با یک گروه آمینه‌ی واحد هستند. این ترکیبات بیشتر در پردازش احساسات، خاطرات و برانگیختگی‌ها نقش دارند.
نقش این انتقال‌دهنده‌های عصبی به شرح زیر می‌باشد:
- دوپامین بر خلق و خوی شما تاثیر گذاشته و کمک می‌کند تا شاد و با انگیزه بمانید. این انتقال‌دهنده‌ی عصبی با رفتارهایی که با انگیزه‌ی پاداش انجام می‌شوند مرتبط است.
- سروتونین با تنظیم خلق و خوی مرتبط بوده و عملکردهای شناختی (توانایی تفکر، توجه، استدلال و به خاطر سپردن) را کنترل می‌کند.
- نوراپی‌نفرین به افراد کمک می‌کند تا متمرکز و هوشیار باشند و با برانگیختگی، استرس و اضطراب مرتبط است.
یک مطالعه نشان داد که افسردگی ترکیبی از دو رویداد است: از دست دادن یک وضعیت مطلوب و وجود یک موقعیت نامطلوب. عدم تعادل در این انتقال‌دهنده‌های عصبی می‌تواند ترکیبی از هر دوی این رویدادها را ایجاد کرده و در نهایت منجر به افسردگی شود.
چه چیزی باعث عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی می‌شود؟
دلایل متعددی می‌تواند باعث عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی شود. برخی از موارد رایج عبارتند از:
ژنتیک
از نظر ژنتیکی، ممکن است در بدن برخی از افراد سطح مونوآمین‌اکسیداز A (MOA) افزایش یافته باشد. MOA آنزیمی است که توسط ژن MAOA کنترل می‌شود. سطوح بالاتر MOA، انتقال‌دهنده‌های عصبی را تجزیه کرده و منجر به کمبود دوپامین، سروتونین و نوراپی‌نفرین در بدن می‌شود.
کمبودهای تغذیه‌ای
برای تولید و تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی در بدن، مواد مغذی زیادی مورد نیاز می‌باشند. برخی از آن‌ها عبارتند از:
- ویتامین‌های B
- ویتامین C
- ویتامین D
- اسیدهای آمینه
- روی
- آهن
- اسیدهای چرب امگا 3
کمبودهای تغذیه‌ای می‌توانند سطوح انتقال‌دهنده‌های عصبی موجود در بدن را کاهش داده و منجر به عدم تعادل شوند.
انتخاب‌های سبک زندگی
انتخاب‌های سبک زندگی می‌توانند یکی دیگر از دلایل رایج عدم تعادل سروتونین، دوپامین و نوراپی‌نفرین در افراد باشند. به عنوان مثال، محرومیت مزمن از خواب ممکن است باعث کاهش سطح سروتونین و بنابراین منجر به بیماری‌های روانی مانند افسردگی شود. چاقی و مصرف بیش از حد قند، هر دو با کمبود دوپامین مرتبط هستند. فقدان فعالیت بدنی نیز با عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی همراه است.
علل محیطی
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که مصرف مواد مخدر در دوره‌های اولیه‌ی رشد یا استرس روانی می‌تواند بر سطوح انتقال‌دهنده‌های عصبی در بدن تاثیر بگذارد. آلاینده‌های هوا نیز قادرند سطوح انتقال‌دهنده‌های عصبی، به ویژه سروتونین و دوپامین را تحت‌الشعاع قرار دهند. مطالعه‌ای که روند خودکشی در نوجوانان را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد، به این نتیجه رسید که نرخ خودکشی در زمانی که میزان گرده‌های هوا بالا بود، به بیشترین تعداد خود می‌رسید.
اصلاح عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی برای درمان افسردگی
تعادل تغذیه‌ای
سطح ویتامین و مواد معدنی خود را بررسی کنید و در مورد مصرف مکمل‌های غذایی مورد نیاز بدن خود با پزشک صحبت کنید. برنامه‌ی غذایی خود را طوری بچینید که شامل تمام ریزمغذی‌ها و درشت‌مغذی‌ها باشد و مواد تازه‌تر و سالم‌تری را برای آشپزی انتخاب کنید.
درمان‌های ذهن و بدن
یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که درمان‌های ذهن و بدن مانند یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کنترل عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی کمک کرده و در نتیجه با مسائلی مانند اضطراب و افسردگی مبارزه کنند. استرس می‌تواند باعث عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز شود. درمان‌های ذهن و بدن، استرس را کاهش داده و سیستم عصبی را آرام می‌کنند.
بهداشت خواب
مطالعات ادعا می‌کنند که کمبود خواب عملکرد انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز را عوض کرده و منجر به تغییر در تولید مواد شیمیایی مانند سروتونین و دوپامین می‌شود. مطمئن شوید که حداقل 7-8 ساعت در روز، در یک فضای راحت و تاریک بخوابید تا این مواد شیمیایی به خوبی در بدن شما ترشح شوند. اگر مشکل خواب خوب و با کیفیت دارید، از پزشک خود کمک بگیرید.
مقدار مناسب ورزش
ورزش به آزادسازی انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین و اندورفین کمک می‌کند. همچنین به نظر می‌رسد که ورزش به تامین اکسیژن مغز کمک کرده و به نورون‌ها اجازه می‌دهد تا سیگنال‌ها را بهتر منتقل و دریافت کنند. ورزش یک تسکین‌دهنده‌ی استرس است که می‌تواند به کنترل عدم تعادل نوراپی‌نفرین کمک کند.
آزمایش ژنتیک
آزمایش ژنتیک سلامت روان حنیفا می‌تواند به شما بگوید که آیا از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به عدم تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی، و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های روانی مانند افسردگی هستید یا خیر. اگر چنین باشد، پزشک می‌تواند درمان‌های پیشگیرانه و راه‌حل‌هایی برای رسیدگی به این وضعیت را به شما ارائه دهد.
کمک حرفه‌ای دریافت کنید.
اگر فکر می‌کنید علائم افسردگی را دارید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که از یک متخصص کمک بگیرید.
