کمردرد و درد گردن دو مورد از رایجترین انواع دردهای مزمن هستند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، کمردرد یکی از علل اصلی ناتوانی در 160 کشور جهان بوده و 568 میلیون نفر از آن رنج میبرند. درد گردن در رتبه بعدی قرار گرفته است و تقریبا 289 میلیون نفر از آن شکایت دارند. اگر همزمان از کمردرد و درد گردن رنج میبرید، بدانید که تنها نیستید زیرا در دنیای مدرن به دلیل سبک زندگی و وضعیت بدنی نامناسب، این مشکلات بسیار شایع هستند. بسیاری از افراد به طور مداوم قوز میکنند، آنها شانههای خود را منقبض کرده، گردن خود را فشار میدهند و زمان کار با تلفن یا کامپیوتر روی آن خم میشوند.
لازم به ذکر است که شدت درد کمر و گردن طیف وسیعی دارد؛ نوع دردی که شما احساس میکنید ممکن است با درد کمر و گردن فرد دیگر متفاوت باشد. دلیل این مساله این است که این دردها میتوانند خفیف، یا حتی ناتوانکننده باشند. درد در هر دو ناحیه ممکن است باعث تداخل در عملکرد عادی روزانه شده و بر کیفیت زندگی شما تاثیر منفی بگذارد.
علاوه بر این، نوع دردی که احساس میکنید میتواند حاد یا مزمن باشد. درد حاد به طور ناگهانی و شدید ایجاد شده اما طولانی مدت نیست، اما درد مزمن ممکن است هفتهها، ماهها یا سالها طول بکشد و میتواند متناوب یا بدون وقفه باشد. خوشبختانه صرف نظر از نوع دردی که احساس میکنید، برنامههای مدیریت درد متفاوتی وجود دارد که میتوانند برای شما مفید باشند.
در این مقاله به علل کمردرد و درد گردن خواهیم پرداخت. پیدا کردن ریشه درد میتواند به کاهش عوامل خطر و جلوگیری از شروع آن کمک کند. اهمیت حفظ سلامتی کمر به این دلیل است که کمر، ستون فقرات شما را در یک راستا نگه داشته و از کل قسمت بالایی بدن، از جمله سر حمایت میکند. در همین حال، گردن به شما این امکان را میدهد که سرتان را در دامنه حرکتی کامل خود تکان دهید.
کمردرد و درد گردن میتوانند منجر به تحریکپذیری، وضعیت نامناسب بدن، مشکل در تنفس و اختلال در حرکت شوند. در ادامه علل اصلی کمردرد و درد گردن را بررسی خواهیم کرد.
چه عواملی باعث ایجاد کمردرد و درد گردن میشوند؟
در کل، کمر باید محکم و گردن باید انعطافپذیر باشند. با این حال، گردن به دلیل دامنه حرکتی منحصر به فردش، در معرض آسیب بیشتری قرار دارد. سر وزن زیادی دارد و هنگامی که رو به پایین به تلفن یا کامپیوتر خود نگاه میکنید، تا حدود 40کیلوگرم به گردن فشار وارد میشود. در زیر به برخی از علل کمردرد و درد گردن اشاره شده است:
وضعیت بدنی نامناسب
در دنیای مدرن، به دلیل استفاده مکرر از تلفن هوشمند، تلویزیون، بازیها و سایر ابزار دیجیتال، افراد به ندرت وضعیت بدنی مناسب خود را حفظ میکنند. خم کردن گردن در زمان استفاده از دستگاههای هوشمند باعث ایجاد اختلال مدرن "سندرم گردن پیامکی" شده است که با کمردرد تشدید میشود. این وضعیت میتواند باعث اسپاسم عضلانی و در نتیجه کمردرد و درد گردن شود. دلایل دیگر این عارضه عبارتند از:
- وضعیت نامناسب هنگام مطالعه
- دندان قروچه
- بلند کردن اجسام به روش نادرست
- تکان دادن ناگهانی گردن
آسیبدیدگی
آسیبدیدگی میتواند منجر به درد گردن و کمردرد شود. به عنوان مثال، در تصادفاتی که ضربه از عقب خودرو وارد میشود، اغلب باعث آسیبدیدگی شلاقی میشوند که میتواند درد گردن مزمن ایجاد کند.
صدمات شلاقی هنگامی اتفاق میافتند که سر به دلیل اعمال یک نیرو بر آن به عقب و سپس جلو برگردد. این واقعه میتواند بافتهای نرم گردن را فشار داده و به کمر نیز آسیب برساند. سوانح دیگر که میتوانند منجر به درد گردن و کمر شوند عبارتند از:
- سقوط از پلهها
- زمینخوردن در وضعیت نامناسب
- صدمات مربوط به ورزش به دلیل پیچش ناگهانی گردن و کمر
- استفاده نامناسب از گردن و کمر، به طور مثال بلند کردن نادرست وزنه و یا حرکات تکراری اشتباه
استرس
بسیاری از افراد در زمان استرس شانهها و برخی دیگر از عضلات خود را منقبض میکنند، این کار میتواند منجر به کمردرد و درد گردن شود. ماهیچههای منقبض، محکم و دردناک یکی از علائم جسمی استرس است. هنگامی که از طریق مدیتیشن یا سایر راهکارها، استرس خود را کنترل کنید، متوجه خواهید شد که ماهیچههای شما شروع به استراحت کرده و درد کمر و گردن شما تسکین مییابد.
فرسودگی
متاسفانه، گردن یکی از از مفاصلی است که با افزایش سن فرسوده میشود. همین امر در مورد ستون فقرات نیز صادق است و به همین دلیل انحنای ستون فقرات در افراد مسن یک اتفاق معمول است. علاوه بر این مطالعات زیادی نشان دادند که سارکوپنی، که در آن توده عضلانی با افزایش سن دچار تغییر میشود، یکی از رخدادهای قطعی در زندگی اکثر انسانهاست.
ماهیچهها در طول زمان تحلیل میروند و در نهایت توسط بافت فیبری یا چربی جایگزین میشوند. علاوه بر این، استخوانها به دلیل پیری یا به دلیل عوامل خطر خاص، مانند پوکی یا شکنندگی، از بین بروند. در نهایت، بدون پشتیبانی مناسب، تحمل همه این موارد بسیار دشوار و دردناک خواهد شد.
فشرده شدن اعصاب
غضروفها همچون کوسنهایی بین مهرهها یا استخوانهای ستون فقرات قرار گرفتهاند. عوامل خطری مثل آرتروز میتواند باعث از بین رفتن غضروفها و ایجاد خار استخوان شود که در نهایت بر روی حرکت گردن و ستون فقرات تاثیر خواهد گذاشت. علاوه بر این، خار استخوان و فتق دیسک موجود در مهرههای ستون فقرات و گردن میتوانند بر پایانههای عصبی موجود در آن منطقه فشار وارد کنند و منجر به احساس درد و ناراحتی شوند.
چاقی
متاسفانه، اضافه وزن یا چاقی، شما را در معرض خطر بیشتری برای درد کمر و گردن قرار میدهد و باعث افزایش فشار بر روی مهرهها و دیسکها میشود. علاوه بر این، حجم عضلانی بیشتر افراد دارای اضافه وزن، کم بوده و بنابراین تعداد رباطهای پشتیبانیکننده از ستون فقرات هم کمتر خواهد بود. این مساله باعث فرسودگی بیشتر این نواحی و در نتیجه فشار و احساس درد میشود.
بیماریها
برخی از بیماریها میتوانند افراد را در معرض خطر درد گردن و کمردرد قرار دهند. بنابراین اگر در این نواحی احساس درد میکنید به پزشک مراجعه کنید و احتمال ابتلا به بیماریهای زیر را مورد بررسی قرار دهید:
- روماتیسم مفصلی
- عفونتهایی مانند مننژیت
- رشد غیرطبیعی تودههای عصبی یا تومورهای سرطانی
- آنوریسم آئورت
سیگار کشیدن
مطالعات نشان میدهند که افراد سیگاری بیشتر مستعد درد گردن و کمر هستند. سیگارکشیدن باعث آسیب به دیسکهای گردن و کمر میشود. این دیسکها که در بین مهرهها قرار گرفتهاند، به محافظت از ستون فقرات کمک میکنند. سیگارکشیدن میتواند منجر به از دست رفتن آب دیسکها و در نتیجه کوچک شدنشان شود. تخریب دیسکها باعث ایجاد درد شده و فرد را بیش از پیش در معرض آسیب در اثر حرکات معمول و یا تصادفها قرار میدهد.
درد کمر و گردن چگونه تشخیص داده شده و درمان میشود؟
اگر در ناحیه گردن و کمر خود احساس درد میکنید، ممکن است پزشک از شما بخواهد که یک معاینه فیزیکی کامل انجام دهید. اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI برای دریافت تصویری کامل از بافتهای نرم کمر و گردن، رباطها، رگهای خونی و تاندونها تجویز میشود. همچنین ممکن است برای تعیین اینکه آیا آرتریت یا عفونت دارید، آزمایش خون انجام شود.
عکسبرداری با اشعه ایکس میتواند ابتلا به اسکولیوز را نیز تشخیص دهد. اسکولیوز یک انحنای غیرطبیعی ستون فقرات است که اغلب منجر به درد کمر و گردن میشود.
به طور معمول، اگر ناراحتی کمر و گردن دارید، میتوانید آن را با حرکات کششی روزانه درمان کنید و با استفاده از داروهای OTC مانند ایبوپروفن یا استامینوفن درد خود را مدیریت کنید. در این مدت برای جلوگیری از تشدید این وضعیت، استراحت کرده و به آرامی حرکت کنید. کمپرس گرم نیز میتواند برای تسکین نواحی دردناک موثر باشد. ممکن است پزشک داروهای ضد التهابی را برای کاهش تورم تجویز کند. در برخی موارد، بریسهای گردن و کمربند برای حمایت بیشتر توصیه میشوند. با این حال، جراحی و توانبخشی تنها راه حلهای مدیریت درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی در موارد شدید هستند.
آیا میتوان از درد کمر و گردن پیشگیری کرد؟
شما میتوانید از درد گردن و کمری که با بیماریها و یا شرایط خاص بدو تولد در ارتباط نیستند جلوگیری کنید. مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که هنگام استفاده از تلفن، کامپیوتر و سایر ابزارها مراقب وضعیت بدن خود باشید. توجه به وضعیت بدنی به شما کمک میکند تا فشار کمتری به عضلات خود وارد کنید. سعی کنید در هنگام خواب، ایستادن، راه رفتن یا نشستن، تراز ستون فقرات را به درستی تنظیم کنید.
علاوه بر این، برای جلوگیری از صدمات، لازم است برای بلند کردن اصولی اجسام، تکنیکهایی را یاد بگیرید. اگر جسمی خیلی سنگین به نظر میرسد، از دیگران کمک بخواهید و اگر چیزی را از روی زمین برداشتید، به جای اینکه فقط از کمر خم شوید، پاهای خود را خم کرده و چمباتمه بزنید. مهمتر از همه، برای بهبود تعادل، تقویت عضلات و حفظ وزن مناسب، ورزش کنید.
اگر سابقه خانوادگی آرتروز و پوکی استخوان دارید، مطمئن شوید که برای تقویت استخوانها، در رژیم غذایی خود کلسیم و ویتامین D کافی دریافت میکنید. اگر در مورد عوامل خطر ژنتیکی ابتلا به پوکی استخوان و آرتروز در خود کنجکاو هستید میتوانید از آزمایش سلامت حنیفا استفاده کنید.