بسیاری از ما همیشه غذاهای سرخ شده می‌خوریم، بدون اینکه در رابطه با مضرات آن فکر کنیم. سرخ کردن غذا یک روش پخت و پز رایج است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد که ما به غذاهای سرخ شده مانند سیب زمینی سرخ کرده، اسپرینگ رول، چوب موزارلا، گوشت مرغ، ماهی و غیره علاقه‌مند شده‌ایم.
شما اغلب غذاهای سرخ شده را در منوی رستوران‌ها و فست‌فودها مشاهده خواهید کرد. این امر به هیچ وجه تعجب‌آور نیست، زیرا روش طبخ سرخ کردن غذا، راهی سریع و ارزان برای تهیه‌ی مواد غذایی است. این کار برای رستوران‌ها سودآور بوده اما آیا برای شما هم مناسب است؟
رستوران‌ها و فست‌فودها اغلب روغن مورد استفاده برای طبخ انواع غذا را دوباره به چرخه‌ی تهیه‌ی مواد غذایی برمی‌گردانند و این کار سبب کاهش هزینه‌ها خواهد شد. همین مورد دلیل دیگری بر این امر است که هرجایی باشیم می‌توانیم بسیاری از غذاهای سرخ شده را در منوی رستوران‌ها ببینیم.
بسیاری از ما تردی غذاهای سرخ شده را دوست داریم و خوردن آن‌ها را به طرز عجیبی راحت می‌دانیم. متاسفانه غذاهای سرخ شده کالری و چربی ترانس بیشتری دارند. در نتیجه می‌توانند سطح کلسترول بد را در فرد افزایش دهند و بر سلامت قلب و عروق اثر منفی بگذارند.
علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهند که استفاده‌ی مجدد از روغن می‌تواند کارسینوژنیک یا سرطان‌زا باشد. اگر این موارد برای متقاعد کردن شما جهت کاهش مصرف غذاهای سرخ شده کافی نیست، دلایل قانع‌کننده‌ی زیر را بررسی کنید تا متوجه شوید که چرا غذاهای سرخ شده بهترین سوخت برای بدن شما نیست.
غذاهای سرخ شده سرشار از کالری هستند.
سرخ کردن غذا به دلیل روغن چرب مورد استفاده برای طبخ، کالری بسیار بیشتری را به مواد غذایی اضافه می‌کند. برای شروع طبخ به این روش، معمولا اقلامی که می‌خواهند سرخ کنند را پیش از آن با نشاسته و آرد می‌پوشانند تا فوق‌العاده ترد شوند. هنگامی که این مواد غذایی در روغن غوطه‌ور می‌شوند، آب موجود در خود را از دست داده و به جای آن روغن جذب می‌کنند. همین عامل سبب افزایش محتوای کالری خواهد بود.
به طور کلی، غذاهای سرخ شده به شکل قابل توجهی چربی و کالری بیشتری نسیت به همتایان سرخ نشده‌ی خود دارند. به عنوان مثال یک سیب زمینی 100 گرمی که پخته شده، 93 کالری و 0 گرم چربی دارد. در حالی که همین مقدار سیب زمینی که به شکل سرخ شده تهیه شده باشد، 319 کالری و 17 گرم چربی دارد. پس واضح است که یک روش پخت سالم چقدر تفاوت ایجاد می‌کند.
آیا می‌دانید زمانی که چربی و کالری بالایی در غذای مصرفی وجود داشته باشد، چه اتفاقی برای بدن می‌افتد؟ پاسخ بدون شک افزایش وزن خواهد بود. اگر به میزان زیادی غذای سرخ شده مصرف کنید، تعجب برانگیز نخواهد بود که چربی اضافه‌ی شکم را به شکل لاستیک در اطراف ناحیه‌ی میانی اندام خود مشاهده کنید.
میزان کالری دریافتی روزانه اهمیت بالایی دارد زیرا تمام مقدار اضافی مصرفی به چربی ذخیره شده در بدن تبدیل می‌شود. حتی اگر فردی باشید که ورزش کنید، با این کار نمی‌توانید از یک رژیم غذایی نامناسب پیشی بگیرید. ممکن است این مورد که به جای خرید غذاهای سرخ شده، که سریع و راحت آماده می‌شوند و می‌توانید آن‌ها را به صورت بیرون‌بر تهیه کنید،
خودتان پخت و پز انجام دهید و غذا را تهیه کنید زمان بیشتری را از شما اشغال کند. با این حال، انجام این کار ارزش وقت گذاشتن را دارد. برای سلامتی خود از غذاهای کبابی، آب‌پز، پخته یا خورشتی استفاده کنید و یا به وسیله‌ی هواپز، مواد غذایی را طبخ نمایید.
غذاهای سرخ شده و میزان بالای چربی ترانس در آن‌ها
غذاهای سرخ شده سرشار از چربی‌های ترانس هستند. این چربی‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که چربی نوع غیر اشباع تحت یک واکنش شیمیایی به نام هیدروژناسیون قرار می‌گیرد. به طور معمول، تولیدکنندگان مواد غذایی، چربی‌ها را با فشار بالا هیدروژنه می‌کنند و هیدروژن را تزریق می‌کنند تا پایداری غذا را بهبود بخشیده و عمر مفید آن را افزایش دهند. این فرآیند همچنین زمانی اتفاق می‌افتد که روغن‌ها در حین پخت به دمای فوق‌العاده بالا برسند.
از این رو سرخ کردن، ساختار شیمیایی چربی‌ها را تغییر می‌دهد. هنگامی که غذا را در روغن بسیار داغ طبخ می‌کنید، انتظار داشته باشید که چربی ترانس بیشتری در ظرف غذای شما وجود داشته باشد. در نتیجه بدن شما زمان دشوارتری را برای تجزیه‌ی این چربی‌ها پشت سر خواهد گذاشت.
چربی بیش از حد می‌تواند منجر به بسیاری اثرات وحشتناک برای سلامتی باشد. مطالعات نشان می‌دهند که مصرف بیش از حد چربی ترانس می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به برخی مشکلات سلامتی مانند موارد زیر شود:
- بیماری قلبی
- سکته
- فشار خون بالا
- چاقی
- سرطان
- دیابت
بدتر از همه آن که بیشتر غذاهای سرخ شده در رستوران‌ها با استفاده از روغن دانه‌های ارزان قیمت یا روغن نباتی طبخ می‌شوند. این نوع روغن‌ها حتی پیش از آن که گرم شوند هم حاوی چربی‌های ترانس هستند. زمانی که این روغن‌ها را روی شعله قرار می‌دهید تا دمای آن‌ها برای استفاده جهت سرخ کردن مواد غذایی بالاتر رود، میزان چربی ترانس افزایش می‌یابد.
علاوه بر این استفاده و گرم کردن مجدد روغن که در آشپزخانه‌های تجاری انجام می‌شود، چربی ترانس را چندین برابر می‌کند. این امر ثابت می‌کند که مصرف غذاهای سرخ شده بسیار خطرناک خواهد بود، به خصوص اگر این غذاها را بیش از حد اعتدال مصرف کنید.
افزایش قرار گرفتن در معرض آکریل آمیدهای مضر
یکی از بزرگترین نگرانی‌ها در رابطه با غذاهای سرخ شده، افزایش میزان آکریل آمید در آن‌ها است. این ماده‌ی شیمیایی مضر معمولا زمانی تشکیل می‌شود که غذاها در دمای بسیار بالا پخته شوند مانند سرخ شدن در روغن بسیار داغ. مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان می‌دهند که سطوح بالاتر آکریل آمید در بدن، خطر ابتلا به چندین نوع سرطان را افزایش می‌دهد.
هنگامی که غذا را با روغن بسیار داغ طبخ می‌کنید، آسپاراژین که یک اسیدآمینه‌ی موجود در غذا می‌باشد با کربوهیدرات‌ها یا قندها واکنش داده و آکریل آمید را تولید می‌کند.این ماده‌ی شیمیایی در غذاهای سرخ شده به میزان زیادی تشکیل می‌شود اما در سیب زمینی بسیار رایج است زیرا این ماده‌غذایی، نشاسته‌ای بوده و فروکتوز و گلوکز بالایی دارد.
به علاوه، هرچه مدت زمان بیشتری غذا را سرخ کنید، میزان آکریل آمید آن بالاتر خواهد بود. به طور معمول هرچه غذا قهوه‌ای‌تر باشد، محتوای آکریل آمید بیشتری را می‌توان از آن انتظار داشت. اگر به شکل روزانه غذاهای سرخ شده مصرف می‌کنید، این امر جای نگرانی دارد. اما اگر اعتدال را رعایت بکنید، می‌توانید با خیال راحت از غذای خود لذت ببرید.
همانطور که گفته شد، اگر سابقه‌ی خانوادگی سرطان دارید، ممکن است لازم باشد تا به رژیم غذایی خود توجه کنید. اگر برای یکی از بستگان نزدیک تشخیص سرطان داده شده باشد، چنین امری به این معنی است که شما حامل ژن‌های خطر هستید و احتمال ابتلا به آن بیماری افزایش می‌یابد. با توجه به این نکته، اگر می‌خواهید ریسک ابتلا به سرطان و بیماری را کاهش دهید یا شروع آن را به تاخیر بیندازید، باید غذاهای سرخ شده را به شکل آگاهانه مصرف کنید.
مصرف غذاهای سرخ شده بر اعتماد به نفس فرد اثرگذار است.
به قول معروف، شما همان چیزی هستید که می‌خورید. هر غذایی که وارد دهان خود می‌کنید بروز بیرونی آن در بدن شما ظاهر خواهد شد. اگر بیش از اندازه غذای سرخ شده و چرب بخورید، چربی اضافی که مصرف می‌کنید در بدن شما باقی خواهد ماند.
در این شرایط علاوه بر افزایش وزن، ابعاد بدن نیز بیشتر می‌شود. این امر ممکن است بر اعتماد به نفس شما اثرات منفی داشته باشد. خوردن غذاهای سرخ شده همچنین می‌تواند بر سلامت پوست نیز تاثیرگذار باشد. از آنجایی که در این موقعیت بدن فرد از سموم بیشتری پر می‌شود، بخشی از آن‌ها به شکل عرق از طریق منافذ خارج می‌گردد.
مطالعات نشان می‌دهند که رژیم غذایی پرچرب می‌تواند منجر به تغییر شرایط پوست با جوش‌های سر سیاه، سر سفید و آکنه شود. غذاهای بسیار سرخ شده نیز با لکه‌ها شدید، قرمز و پوسته پوسته شدن سطح پوست، می‌توانند التهاب را در پسوریازیس تشدید کنند.
هردو اثر غذاهای سرخ شده بر بدن، که پیش از این به آن‌ها اشاره شد، باید انگیزه‌ای کافی جهت محدود کردن چنین غذاهایی باشند. به یاد داشته اگر سالم به نظر برسید، احساس سلامتی بیشتری نیز خواهید داشت. سلامت جسمانی تاثیر مستقیمی بر سلامت روان دارد؛ زیرا بر اعتماد به نفس کلی فرد اثرگذار است.
لذت بردن از غذاهای سرخ شده با جایگزین‌های امن‌تر
اگر واقعا عاشق غذاهای سرخ شده هستید، بسیار ایمن‌تر خواهد بود که آن‌ها را در منزل و به وسیله‌ی هواپز یا حداقل بر روی اجاق و با روغن سالم‌تری که دارید، درست کنید. چرا؟ چون می‌توانید در این شرایط نوع روغن مصرفی را کنترل نمایید.
روغن‌های موجود در بازار به یک شکل تهیه نمی‌شوند. به طور معمول، بیشتر رستوران‌ها برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سود خود، در تکاپو هستند. به همین دلیل بسیاری از آن‌ها ارزان‌ترین و ناسالم‌ترین روغن‌های موجود را برای سرخ کردن و طبخ غذا استفاده می‌کنند، که این مورد برای سلامتی شما مضر است.
وقتی غذا را در خانه تهیه می‌کنید، می‌توانید روغن‌های سالم‌تری مانند روغن زیتون، آووکادو یا سویا را به کار ببرید. این روغن‌ها دارای اسیدهای چرب امگا-3 بیشتری هستند، بنابراین سطح کلسترول خوب را افزایش می‌دهند و از قلب نیز محافظت می‌کنند. همچنین شما می‌توانید در منزل، پس از طبخ غذا، روغن‌ها را دور بریزید. استفاده از روغن تازه برای تهیه‌ی هر غذا عملی سالم‌تر برای رژیم غذایی خواهد بود.
اگر غذای خود را در خانه درست می‌کنید، فراموش نکنید که روغن اضافی آن را قبل از سرو به کمک حوله‌ی کاغذی بگیرید. همچنین توجه کنید که غذا را تا مرحله‌ی قهوه‌ای شدن سرخ کنید. هرگز آن را تا جایی که به رنگ قهوه‌ای تیره در بیاید سرخ نکنید تا سطح آکریل آمید را کاهش دهید.
به دنبال راه‌های سالم‌تری برای لذت بردن از طعم غذای سرخ شده باشید. همچنین می‌توانید بر روی غذای خود به کمک اسپری، روغن زیتون پاشیده و آن را داخل توری گذاشته و بپزید. هر دو روش به شما این امکان را می‌دهند که از طعم و بافت غذای سرخ شده بدون چربی اضافی، کالری بالا و خطرات سلامتی، لذت ببرید.
اگر هوس خوردن غذای سرخ شده‌ی واقعی را دارید، مشکلی ندارد که هر چند وقت یکبار از آن لذت ببرید. فقط زیاده‌روی نکنید و به مصرف این نوع غذاها عادت نکرده و وابسته نشوید. مصرف همیشگی این غذاها، شما را در مسیر مشکلات مزمن سلامتی قرار خواهد داد.
اعتدال کلید یک سبک زندگی واقعا سالم است. به هر حال افراد نمی‌خواهند خود را از خوردن چنین غذاهایی محروم کنند؛ به خصوص اگر طبخ آن‌ها را راحت بدانند و از خوردن آن لذت ببرند. در این راه و برای سالم‌تر کردن غذاهای سرخ شده، به سادگی می‌توانید روش تهیه و روغن مورد استفاده را تغییر دهید.
بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات سلامتی مرتبط با رژیم غذایی نامناسب، عادات پیشگیرانه‌ای است که شامل اصلاح رژیم غذایی می‌شود. غذای سرخ شده ممکن است طعم خوشمزه و دلپذیری داشته باشد، اما از خود سوال کنید که آیا واقعا ارزش مشکلات بعدی را دارد؟ جایگزین‌های سالم‌تری را برای بهبود طول عمر و کیفیت زندگی خود در نظر بگیرید. با دریافت گزارش ژنتیک تغذیه‌ی حنیفا، رژیم غذایی و تغذیه‌ی شخصی خود را بر اساس DNA اصلاح کنید و سبک زندگی مناسب و سالم را در پیش بگیرید.
