سندرم ایمپاستر چیست؟

  • منبع: circledna
  • چهارشنبه 15 آذر 1402
  • 9 دقیقه مطالعه

سندرم ایمپاستر یا سندرم خودویرانگری، یک پدیده‌ی روان‌شناختی است که در آن افراد موفق یا سخت­‌کوش به خود شک دارند و احساس          می­‌کنند که شایسته موفقیت نیستند. افراد مبتلا به سندرم ایمپاستر ممکن است در لذت بردن از موفقیت خود مشکل داشته باشند، زیرا با خود فکر می­‌کنند که «من یک کلاهبردار هستم» یا برای این موقعیت مناسب نیستم یا لیاقت آن را ندارم.

 

احساسات منفی مرتبط با سندروم ایمپاستر، اغلب از اعتماد به نفس پایین ناشی می­‌شوند که در آن افراد موفق احساس می­‌کنند که شایستگی موقعیت­‌های بالایی را که به دست آورده‌­اند ندارند، یا فکر می­‌کنند برای موقعیت خوبی که به آن­ها داده شده است، مناسب نیستند. این افراد ممکن است به عنوان یک فرد متخصص در زمینه‌­ای خاص فعالیت کنند، اما خودشان در واقع چنین نظری ندارند و بنابراین احساس می­‌کنند که یک کلاهبردار یا یک «متقلب» هستند. اشخاص مبتلا به سندرم ایمپاستر تمایل دارند که مسئولیت موفقیت خود را بر عهده نگیرند. آن­ها ممکن است به شما بگویند که خوش‌­شانس بوده‌­اند، حتی اگر به وضوح ببینید که خلاقیت و هوش‌شان بوده که آن­‌ها را به جایی رسانده است. عزت نفس پایین یکی از دلایل اصلی سندرم ایمپاستر است.

 

یک مطالعه در سال 2011 که در مجله‌ی بین­‌المللی علوم رفتاری منتشر شد نشان داد که تقریبا 70 درصد از جمعیت، چه مرد و چه زن، در مقطعی از زندگی خود سندرم ایمپاستر را تجربه کرده‌­اند. وقتی فهرستی طولانی از دستاوردهای چشم‌گیر دارید اما احساس موفقیت نمی­‌کنید یا موفقیت خود را قبول نمی‌­کنید، احساس سرخوردگی به شما دست خواهد داد. پذیرش موفقیت، بسیار مهم است، زیرا اگر این کار را نکنید، احتمال حفظ یا رشد آن‌چه که برای خود ساخته­‌اید را کاهش خواهید داد.

 

اصطلاح «سندرم ایمپاستر» از کجا می­‌آید؟

 

اصطلاح «سندرم ایمپاستر» توسط دو روان‌شناس بالینی به نام‌های پائولین کلنس و سوزان ایمز، زمانی که متوجه شدند احساس موفقیت درونی افراد با دست‌آوردهای واقعی‌شان تفاوت چشم‌گیری دارد، ابداع شد. این دو روان‌شناس دریافتند که علی‌رغم داشتن شواهد بیرونی از موفقیت و دستاوردها، بسیاری از مردم قادر به پذیرش و درونی کردن موفقیت‌شان نبوده و فکر می‌کنند که لیاقت موفقیتی که به دست آورده‌اند را ندارند.

 

چه کسانی احتمالا دچار سندرم ایمپاستر می­‌شوند؟

 

کسانی که در مهربانی با خود مشکل دارند و صدای درونی انتقادگری دارند، به احتمال بیشتری به سندرم ایمپاستر مبتلا می­‌شوند. علاوه بر این، کسانی که از اضطراب، افسردگی، عزت نفس پایین یا احساس بی­‌کفایتی دائمی رنج می­‌برند، در صورت دست‌یابی به موفقیت، احتمال بیشتری برای ابتلا به سندرم ایمپاستر خواهند داشت. از دیدگاه کلی‌تر، اگر کسی ارزش خود را نداند و یا عشق پایینی به خود داشته باشد، ممکن است به‌طور پیش‌فرض، به‌جای این‌که خود را به رسمیت بشناسد، شروع به نادیده گرفتن موفقیت‌های خود ­کند.

 

گاهی اوقات، سندرم ایمپاستر به این دلیل اتفاق می‌افتد که افراد به‌جای اینکه به دنبال موفقیت باشند، به‌طور تصادفی موفق شده‌­اند. این موفقیت ناگهانی، ممکن است آن‌­ها را غافلگیر کند و یا باعث شود که باور کنند که به جای به دست آوردن آن، شانس آورده‌اند.

نمونه‌ی موفقیتی که به طور غیرمنتظره برای کسی اتفاق می‌افتد این است که مثلا مقاله‌ی تحقیقی یک نویسنده در فضای مجازی منتشر می­‌شود؛ تهیه‌کننده‌ای به طور اتفاقی این مقاله را می‌­بیند و برای اقتباس از این مقاله‌ در یک فیلم به او مراجعه می­‌کند. این موفقیت ممکن است توسط نویسنده موردانتظار نبوده باشد، بنابراین احتمالا آن را به مهارت­‌های نویسندگی خود نسبت نمی‌­دهد و امتیازش را به شانس و اقبال خواهد داد. هنگامی که مقاله بدین شکل مورد توجه قرار می­‌گیرد، این احتمال وجود دارد که فرد به سندروم ایمپاستر مبتلا شود زیرا این نوع موفقیت، برنامه‌­ریزی‌شده یا پیش­‌بینی‌شده نبوده است.

البته افراد دیگری هم به سندرم ایمپاستر مبتلا می‌شوند، زیرا در زمینه‌ای که در آن حرفه‌ای نیستند، به عنوان متخصص شناخته شده‌اند.

 

 

افکار منفی موجود در ذهن یک فرد مبتلا به سندرم ایمپاستر

 

آیا فکر می­‌کنید ممکن است به سندرم ایمپاستر مبتلا باشید؟ شواهد این امر در افکاری که نسبت به خودتان دارید، نهفته است. در زیر چند نمونه از انواع افکاری که معمولا با سندرم ایمپاستر مرتبط هستند آورده شده است:

 

- من این دستاورد را کسب نکردم، بنابراین نمی‌­توانم تشویق شدن را بپذیرم.

- من یک کارآفرین نابغه نیستم، فقط خوش‌­شانس بودم.

- به زودی مردم متوجه می‌­شوند که من یک کلاهبردار هستم.

- من سزاوار عنوان «متخصص» نیستم زیرا من اصلا در این زمینه تخصصی ندارم.

- آن­‌ها خبر ندارند که من واقعا چقدر ناتوان هستم.

- من نمی‌­توانم این نقاب را برای مدت طولانی حفظ کنم.

- من برای این موقعیت مناسب نیستم و دیگران بزودی این را می‌­فهمند.

- مردم به زودی متوجه این واقعیت خواهند شد که من لایق محبوبیتی که به دست آورده‌­ام نیستم.

 

این‌ها نمونه­‌های شک به خود و منفی­‌گویی بسیار رایج هستند. با این حال، اغلب، این افکار منفی حقیقت ندارند. افراد مبتلا به سندرم ایمپاستر گاهی اوقات موفقیت خود را با گفتن این‌که این فقط یک "شانس" یا " اتفاق" بوده، نادیده می­‌گیرند.

یا اینکه به خود می‌گویند که این نشانه­‌های موفقیت را فقط با کمک شخص دیگری به دست آورده­‌اند و هوش خود را دست کم می­‌گیرند.

 

اثرات منفی سندرم ایمپاستر بر زندگی

 

سندرم ایمپاستر می‌تواند یک مسیر لغزنده باشد، زیرا اگر احساس کنید شایسته موقعیت یا موفقیت خود نیستید، ممکن است آن را خراب کنید. سندرم ایمپاستر مانع لذت بردن یا احساس غرور در زمان موفقیت­ می­‌شود. در این حالت، خوشحال شدن از دستاوردهایتان بسیار مشکل خواهد بود. بدتر از همه، پدیده روان‌شناختی سندرم ایمپاستر می­‌تواند باعث شکست­‌های واقعی شود، زیرا به یک «پیش‌گویی حتمی» تبدیل می‌­شود. پیش‌گویی حتمی، زمانی است که باور داشته باشید چیزی منفی اتفاق خواهد افتاد و در نتیجه، خود به خود باعث می‌شوید آن اتفاق منفی رخ دهد و نتیجه‌ی منفی هم می‌گیرید. به همین دلیل است که بسیاری از افرادی که معتقدند شکست خواهند خورد، شکست می­‌خورند.

 

ویژگی­‌های موفقیت ژنتیکی شما چیست؟

 

آیا می‌­دانستید که بسیاری از ویژگی­‌ها و استعدادهای لازم برای موفقیت ژنتیکی هستند؟ به عنوان مثال استعداد ریاضی، در افراد یک خانواده تکرار می‌شود و ضریب هوشی شما هم می‌­تواند تا حدی ژنتیکی نیز باشد.

با آزمایش ژنتیک استعدادیابی حنیفا، بیش از 22 شاخص ژنتیکی مرتبط با استعدادهای ذاتی‌تان مورد بررسی قرار خواهد گرفت. با کمک نتایج این تست متوجه خواهید شد که آیا داشتن AQ بالاتر (گرایش به کارآفرینی) در DNA شما وجود دارد و یا این‌که به طور ژنتیکی خلاقیت زیادی دارید یا نه. شاید موفقیت در DNA شما باشد و اصلا نیازی نباشد که احساس کنید، «کلاهبردار» هستید.

پست های مرتبط