برای ورزشکاران در همهی رشتهها، یکی از دردناکترین تجربهها این است که مجبور شوند به دلیل یک گرفتگی ناگهانی عضله مسابقه را ترک کنند.
این اسپاسمهای دردناک و غیرقابل کنترل، که به طور رسمی گرفتگی عضلانی مرتبط با ورزش نامیده میشوند، دهههاست که ورزشکاران، مربیان و پژوهشگران را سردرگم کردهاند.
دانشمندان معمولاً گرفتگیهای ناشی از ورزش را به کمآبی یا عدم تعادل الکترولیتها نسبت دادهاند. اما این نظریه پرسشهایی را بیپاسخ میگذاشت.
برای مثال، بسیاری از ورزشکارانی که کاملاً هیدراته هستند (آب کافی نوشیدهاند) دچار گرفتگی میشوند، در حالی که برخی دیگر که در شرایط بسیار گرم و مرطوب رقابت میکنند هیچ گرفتگی تجربه نمیکنند.
پژوهشهای جدید در حال زیر سؤال بردن این توضیح هستند و به جای آن سطح و نوع زمین را به عنوان یک عامل بسیار مهم مطرح میکنند.
تحقیقات نشان داده که ویژگیهای خاص سطوح ورزشی میتوانند باعث خستگی زودرس عصبی- عضلانی و گرفتگیهای غیرمنتظره شوند.
گرفتگی عضلات و سطح بازی
با خسته شدن عضلات، تعادل طبیعی بین سیگنالهای عصبی که به عضلات میگویند منقبض شوند یا شل شوند، مختل میشود. دوکهای عضلانی که کشش عضله را حس میکنند، تعداد ارسال سیگنالشان افزایش مییابد.
در همین حال، بازخورد مهاری از اندامهای تاندونی گلژی (بخشی از سیستم عصبی که در محل اتصال عضله و تاندون قرار دارد) کاهش پیدا میکند.
به عبارت دیگر، عضله پیامهای متناقضی در مورد اینکه باید منقبض شود یا رها شود دریافت میکند. نتیجه این است که نورونهای حرکتی بیشازحد فعال میشوند و فیبرهای عضلانی را وارد یک انقباض مداوم و غیرارادی میکنند، یعنی همان گرفتگی.
مطالعات اخیر نشان میدهند که رقابت کردن روی سطوحی با ویژگیهای مکانیکی ناآشنا (مثل سختی یا کشسانی متفاوت) میتواند خستگی عصبی- عضلانی را سرعت ببخشد.
سطح زمین، نحوهی عملکرد عضلات و مفاصل را تغییر میدهد. اگر سیستم عصبی - عضلانی شما به این شرایط عادت نداشته باشد، خستگی زودتر از حد معمول رخ میدهد و شرایط ایجاد گرفتگی فراهم میشود.
در یک مطالعه، تیم من ۱۳ درصد تفاوت در فعالیت عضلانی بین دوندههایی که روی زمینهایی با میزان سختی و کشسانی متفاوت میدویدند، پیدا کرد.
مطالعهی دیگری نشان داد که هنگام انجام تمرینهای یکسان، فعالیت عضلانی همسترینگ در زمینهای مختلف تا ۵۰ درصد تفاوت داشت.
علاوه بر دادههای مربوط به عملکرد ورزشی، تحقیقات بیومکانیک مدتهاست نشان داده که تغییر ویژگیهای سطح بازی باعث تغییر در سفتی عضلات، میزان فشار روی مفاصل و دامنهی حرکتی میشود. این متغیرها مستقیما بر خستگی اثر میگذارند.
عضلاتی که از چند مفصل عبور میکنند، مثل همسترینگ، در برابر تغییرات سطح بسیار آسیبپذیرترند، چون نقش مرکزی در دویدن سرعتی و تغییر جهت دارند.
پیشگیری از گرفتگی در حین ورزش
اگر سطح بازی بر خستگی اثر دارد، مدیریت تعامل ورزشکار با آن میتواند از گرفتگی جلوگیری کند.
پژوهشگران پیشنهاد کردهاند که بانکهای اطلاعاتی منطقهای برای ثبت ویژگیهای مکانیکی سطوح ورزشی برای رشتههایی مثل تنیس ایجاد شود.
با داشتن چنین دادههایی، مربیان و سازمانها میتوانند محیط تمرینی را به گونهای تنظیم کنند که شبیه شرایط مسابقه باشد و شوک سطح ناآشنا را کاهش دهند.
موضوع این نیست که سطح ذاتا باعث گرفتگی میشود؛ بلکه میزان تفاوت سطح با چیزی است که ورزشکار به آن عادت دارد.
برای مثال، یک تیم فوتبال که روی زمین نرم تمرین میکند اما روی زمین سخت مسابقه میدهد، بدون آمادگی قبلی ممکن است به دلیل تغییر نحوهی بهکارگیری عضلات، دچار خستگی زودرس و گرفتگی در مسابقه شود.
با گنجاندن تمرینهایی که شکل فعالسازی عضلات روی زمین مسابقه را تقلید میکنند، تیم میتواند خود را بهتر برای شرایط واقعی آماده کند.
بهطور مشابه، یک تیم بسکتبال که به کفپوش جدید عادت دارد، ممکن است از تمرین روی زمینهای قدیمیتر یا نرمتر که شبیه زمین حریف هستند، بهرهمند شود.
کلید کار، قرار گرفتن تدریجی و هدفمند در معرض سطوح مختلف است. تمرین روی زمینهایی که شرایط مسابقه را شبیهسازی میکنند، سیستم عصبی- عضلانی را سازگار میکند، خستگی را کاهش میدهد و احتمال گرفتگی را کم میکند.
به سمت رویکردی جامعتر برای گرفتگی عضلات
هیدراتاسیون و تغذیه همچنان برای عملکرد مهم هستند. اما توجه به عوامل دیگری مثل نوع تمرین، نوع کفش، و سازگاری با سطحهای مختلف میتواند پزشکی ورزشی را به سمت راهحل کاملتری برای گرفتگیهای ناشی از ورزش ببرد.
با ادامه پژوهشها و پیشرفت تکنولوژی، گرفتگی ممکن است دیگر یک اجبار آزاردهنده نباشد. در آینده، ورزشکاران و مربیان میتوانند آن را پیشبینی کنند، تمرین را مطابق سطح تنظیم کنند، و قبل از اینکه عملکرد ورزشکار را مختل کند، جلویش را بگیرند.
آیندهی پیشگیری از گرفتگی احتمالا در پایش لحظهای نهفته است.
پیشرفتهایی مثل حسگرهای پوشیدنی برای تشخیص خستگی عصبی- عضلانی، دستگاههای تست سطح زمین، و یادگیری ماشین میتواند کمک کند که ریسک گرفتگیها به صورت فردی پیشبینی شود.
مربیان سپس میتوانند برنامه تمرین را تغییر دهند، جابهجاییهای داخل بازی انجام دهند یا حتی در صورت امکان شرایط سطح را تغییر دهند.
با آمادگی بیشتر ورزشکاران برای شرایط مکانیکی سطوح مسابقه، تیمها میتوانند سلامت ورزشکاران خود را بهتر حفظ کنند و مطمئن شوند بهترین بازیکنان در لحظههای حساس در میدان مسابقه حضور دارند.
تلاش فراوان همیشه موثر نیست، اما تلاش هوشمندانه همیشه کارساز است!
میزان نتیجهگیری افراد از یک برنامهی ورزشی خاص میتواند متفاوت باشد. این موضوع اهمیت توجه به ژنتیک افراد را در کنار یک برنامهی ورزشی علمی و مدون نشان میدهد.
گزارش ژنتیک تناسب اندام و استعدادیابی ورزشی حنیفا، با بررسی دقیق ساختار فیزیکی بدن شما، نقاط قوت و ضعف بدنتان را شناسایی میکند و ابزاری قدرتمند برای افرادی است که به دنبال بهینهسازی عملکرد ورزشی و دستیابی به اهداف تناسب اندام خود هستند.
این گزارش به شما کمک میکند تا یک برنامهی تمرینی شخصیسازیشده برای خود طراحی کنید که متناسب با ظرفیتهای بدنی و ژنتیکی شما باشد. این امر میتواند به افزایش کارایی و کاهش خطر آسیبهای ورزشی یاری رساند.
