عوارض جسمی استرس و اضطراب

  • منبع: circle Dna
  • شنبه 08 بهمن 1401
  • 10 دقیقه مطالعه

اختلال در تنظیم سیستم عصبی اغلب در پی استرس یا اضطراب رخ می­دهد. همانند علائم ذهنی، روانی و عاطفی، عوارض جسمی استرس و اضطراب نیز از سیستم عصبی سرچشمه می‌گیرند. اختلال در تنظیم سیستم عصبی می‌­تواند باعث ایجاد عوارض فیزیکی شود.

 

سیستم عصبی خودمختار که به دو بخش سمپاتیک و پاراسمپاتیک تقسیم می­‌شود فرایندهای غیرارادی را کنترل می­‌کند. سیستم عصبی سمپاتیک بخش"جنگ یا فرار" است و سیستم عصبی پاراسمپاتیک به عنوان سیستم عصبی "استراحت و هضم" شناخته می­‌شود.

 

معمولا در زمان استرس یا اضطراب، نیمه «جنگ یا فرار» بیشتر از حد معمول فعالیت دارد. در واقع این سیستم برای محافظت از شما در برابر خطرات ناگهانی تکامل یافته است. فعال شدن حتی میزان جزئی این سیستم در زمان استرس چندان مطلوب نیست اما در بسیاری از ما اتفاق می‌­افتد.

 

عوارض جسمی اضطراب اغلب توسط دو هورمون اصلی استرس، آدرنالین و کورتیزول، که هنگام تنش ترشح می­‌شوند، به وجود می­‌آیند. در ادامه به 10 عارضه فیزیکی استرس و اضطراب خواهیم پرداخت که اگرچه طبیعی هستند، اما می‌­توانند باعث احساس ناراحتی در فرد شوند:

 

تنفس کم‌عمق یا تنگی‌نفس

 

 

آدرنالین در زمان خطر بر قلب و ریه­‌ها تاثیر گذاشته و باعث می­‌شود که با سرعت و تا جایی که امکان دارد فرار کنید و یا با بیشترین قدرت خود بجنگید. در عین حال این هورمون می­‌تواند در زمان استرس یا اضطراب شدید مختل شده و باعث دشوار شدن فرایند تنفس شود. افزایش اولیه سطح اکسیژن خون و کاهش دی‌اکسیدکربن می‌­تواند موجب انقباض راه هوایی در طول حمله‌های اضطرابی شود.

 

تپش قلب

 

تپش قلب

 

یکی از پاسخ‌­های جنگ و گریز در زمان اضطراب، افزایش سرعت ضربان قلب است. این اتفاق جریان خون را افزایش داده و اکسیژن بیشتری را به سمت عضلات می‌­فرستد. در واقع سطح آدرنالین بالا می‌رود و اکسیژن بیشتری را به عضلات شما می‌فرستد تا بتوانید فرار کنید. این یک حمله قلبی نیست، شما در حال مرگ نیستید - این بخشی از بدن شما است که سعی می‌کند شما را ایمن نگه دارد.

 

لرزش دست‌ها یا لرزش عضلات

 

چرا برخی از افراد هنگام استرس دست­‌هایشان می‌­لرزد؟ تنفس سریع، به خصوص زمانی که قرار نیست فرار کنید، می‌­تواند تعادل بین اکسیژن و دی‌­اکسیدکربن بدن را از بین ببرد. بهم خوردن این نسبت، تعادل مواد معدنی در سلول‌های عضلانی و عصبی را بهم زده و انسجام سیگنال­‌های ارسالی از طرف سلول­‌های عصبی را از بین می­‌برد. این پدیده در برخی از موارد می‌­تواند به صورت لرزش دست­‌ها یا عضلات ظاهر می­‌شود.

 

سفت شدن عضلات

 

انقباض شانه‌­ها و یا احساس درد یا سفتی در عضلات گردن از علایم فیزیکی رایج استرس می‌­باشد. همانطور که استرس می‌­تواند باعث لرزش عضلات شود، گاهی اوقات نیز می­‌تواند منجر به سفتی آن­‌ها شود. این مساله ممکن است ناشی از اختلال در ارتباطات سلول‌­های عصبی و یا عدم تعادل الکترولیت­‌های بدن باشد. اگر تا به حال در ورزش‌­های استقامتی شرکت کرده باشید، حتما می­‌دانید که علاوه بر مصرف آب در حین ورزش لازم است که تعادل سدیم و پتاسیم بدن نیز حفظ شده تا سطح مایعات در محدوده ایمن و سالم نگه داشته شود. وقتی تعادل بهم بخورد، معمولا اولین علامت هشداردهنده، گرفتگی عضلات است.

 

کورتیزول بالا باعث کاهش پتاسیم (یک الکترولیت آرامش­‌بخش) و حفظ سطح سدیم (می‌­تواند باعث افزایش تنش شود) می‌شوند. همچنین این هورمون ممکن است منجر به از دست دادن سریع منیزیم، الکترولیت دیگری که برای رفع گرفتگی عضلات بسیار موثر است، شود. به همین دلیل است که یکی از عوارض جانبی فیزیکی اضطراب، فشارخون بالا است، زیرا ماهیچه‌های رگ‌ها نیز منقبض می‌شوند.

 

عرق کردن

 

کورتیزول، یکی دیگر از هورمون‌­های کلیدی استرس است که سطح بالای آن در زمان اضطراب می‌­تواند بر تعادل مایعات بدن تاثیر بگذارد و تعرق را افزایش دهد. این اتفاق ممکن است به دلیل هدف اصلی این هورمون، یعنی کمک به کنترل سطح سدیم بدن رخ بدهد.

 

تکرر ادرار

 

شاید شما هم جز افرادی باشید که در شرایط اضطراب مکررا به دستشویی می‌روند. دلیل عمده این مساله بالا رفتن سطح کورتیزول است که به عنوان یک هورمون ادرارآور عمل کرده و در نامناسب‌­ترین شرایط آن را افزایش می­‌دهد.

 

اسهال

 

بسیاری از افراد عوارض جسمی استرس یا اضطراب را در روده یا معده خود تجربه می­‌کنند. یکی از این علائم اسهال است. آیا همیشه قبل از اینکه درگیر یک موقعیت استرس‌­زا شوید، به سمت دستشویی می‌­­دوید و معده­‌ای عصبی دارید؟ در واقع مغز و دستگاه گوارش شما دائما از طریق بخش استراحت و هضم سیستم عصبی خودمختار با هم در ارتباط هستند. طی این امر میکروبیوم روده (باکتری­های مفید روده) با تولید انتقال­دهنده­‌های عصبی با مغز صحبت می‌­کنند!

 

از سوی دیگر، التهاب ناشی از اضطراب مزمن می‌­تواند میکروبیوم روده را مختل کرده و تعادل را از گونه­‌های مفید و تنظیم­‌کننده انتقال دهنده­‌های عصبی، به سمت باکتری­­‌های التهابی مضر تغییر دهد. دلیل این مساله این است که کورتیزول سطح آنتی‌­بادی­‌های IgA، که پوشش روده را در برابر عفونت و سایر عوامل مخرب محافظت می‌­کنند را کاهش می­‌دهد.

 

معده درد

 

یبوست

 

اسهال و یبوست می‌­توانند از علائم اصلی سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) باشند. اضطراب مزمن فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک را کاهش داده و بنابراین دستگاه گوارش ورودی مورد نیاز خود را دریافت نمی­‌کند. پس از آن اختلال در انقباضات عضلانی می‌­تواند منجر به یبوست شود.

 

عفونت­‌های مکرر

 

اگر همیشه بیمار هستید و به جدیدترین سرماخوردگی یا آنفولانزای فصل مبتلا می‌­شوید ممکن است استرس بر سیستم ایمنی شما تاثیر گذاشته باشد. همه کسانی که در معرض عفونت هستند بیمار نمی‌­شوند چرا که سیستم ایمنی از بدن در برابر حمله میکروب­‌ها دفاع می‌کند. تجزیه و تحلیل 25 مطالعه نشان داده است که استرس خطر عفونت­‌ را افزایش می­‌دهد.

 

تسریع پیری پوست

 

کورتیزول، باعث تجزیه پروتئین‌­های بافتی می­‌شود. کلاژن پوست نیز یک پروتئین بوده و از این قاعده مستثنی نیست. در واقع ممکن است کلاژن پوست در اثر قرارگیری در معرض کورتیزول با سرعتی بیشتر از پروتئین‌های دیگر از بین برود. کاهش کلاژن که یکی از دلایل پیری پوست است، پوست را ضعیف کرده و منجر به ایجاد چین‌وچروک می‌­شود.

 

لازم به ذکر است که کلاژن در تمام بافت­‌های همبند وجود دارد. نتایج آزمایش ژنتیک پوست و پوست پیشرفته حنیفا می‌­تواند شما را از وضعیت کلاژن بدن‌تان آگاه کرده تا با توجه به آن بتوانید در صورت نیاز از مکمل‌­های کلاژن استفاده کنید. از دست دادن کلاژن ناشی از استرس و رژیم غذایی نامناسب می‌­تواند برخی از عوارض جانبی جسمی مخرب اضطراب باشد.

 

از آنجایی که استرس و اضطراب ممکن است باعث پرخوری یا کم خوری شوند، منطقی است که علائم فیزیکی دیگری که با رژیم غذایی نامناسب همراه است نیز رخ دهند.

 

اگر شما هم در زمان استرس با حداقل یکی از این علایم دست‌وپنجه نرم می­‌کنید، زمان آن فرا رسیده که برای مدیریت استرس خود اقدام کنید. بسیاری از افراد معمولا به بهانه نداشتن وقت و یا باورهای اجتماعی غلط، به هشدارهای بدن خود توجه نمی­‌کنند. برای آن که بتوانید تصویر بهتری از نیازهای بدن خود داشته باشید، می‌­توانید از آزمایش‌های ژنتیک حنیفا کمک بگیرید تا با استفاده از آن نقاط قوت و ضعف بدن خود را شناسایی کرده و با توجه به آن‌­ها درباره سلامتی خود تصمیم بگیرید.

 

ورزش

 

یادگیری تکنیک­‌های تسکین‌­دهنده که سیستم عصبی را تنظیم می­‌کنند می‌­تواند به کاهش برخی از عوارض فیزیکی استرس کمک کند. گذراندن وقت در طبیعت، پیاده‌روی، انجام تمرین‌های تنفسی، ورزش یا تماس با دوستان، نمونه‌هایی از راه‌هایی هستند که می‌­توانید به کمک آن­‌ها خود را آرام کنید و علایم استرس را کاهش دهید.

 

 

 

پست های مرتبط