دوش آب سرد، به دلیل خواص نیروبخش و تقویت‌کننده‌ی سلامتی مورد تحسین قرار گرفته است. محققان به تازگی دریافته‌اند که دوش آب سرد می‌تواند سبب کاهش وزن و چربی‌سوزی شود و از این جهت مورد توجه خواهد بود. اما آیا واقعا امری به سادگی دوش آب سرد می‌تواند در از بین بردن وزن اضافه به شما کمک کند؟ این مطلب به بررسی دانش پشت ارتباط میان دوش آب سرد و کاهش وزن، متابولیسم و چربی‌سوزی می‌پردازد.
درک صحیح استفاده از دوش سرد برای کاهش وزن
مفهوم قرارگرفتن در معرض سرما
قرار گرفتن در معرض سرما، قرن‌ها برای تحریک بدن و بهبود گردش خون مورد استفاده بوده است. ایده‌ی موجود آن است که قرار گرفتن بدن در معرض دمای سرد، آن را مجبور می‌کند تا برای حفظ دمای پایدار داخلی، سخت‌تر فعالیت کند. این فرآیند که با عنوان گرمازایی شناخته می‌شود، می‌تواند مصرف کالری را افزایش داده و به طور بالقوه به کاهش وزن کمک کند.
انواع ترموژنز یا گرمازایی
دو نوع اصلی گرمازایی مرتبط با قرارگرفتن در معرض سرما وجود دارد:
ترموژنز همراه با لرز: وقتی بدن همراه با تولید گرما می‌لرزد، طی این فرآیند کالری می‌سوزاند.
ترموژنز بدون لرز: این فرآیند شامل فعال شدن چربی قهوه‌ای (بافت چربی قهوه‌ای) بوده که طی آن با سوزاندن کالری، گرما تولید می‌شود.
دانش پشتیبان ارتباط میان دوش سرد و چربی‌سوزی
فعال‌سازی چربی قهوه‌ای
برخلاف چربی سفید که انرژی را دخیره می‌کند، چربی قهوه‌ای برای تولید گرما، انرژی می‌سوزاند. قرارگرفتن در معرض سرما، می‌تواند چربی قهوه‌ای را فعال کند و منجر به افزایش کالری‌سوزی شود. تحقیقات نشان می‌دهد که قرارگرفتن منظم در دمای پایین می‌تواند فعالیت چربی قهوه‌ای و سرعت متابولیسم را افزایش دهد.
افزایش متابولیسم
دوش آب سرد می‌تواند متابولیسم را افزایش دهد. هنگامی که فرد در معرض سرما قرار می‌گیرد، بدن باید انرژی بیشتری را برای حفظ دمای مرکزی خود صرف کند. این افزایش مصرف انرژی می‌تواند به بالا بردن نرخ متابولیک و سوزاندن کالری بیشتر در طول روز، کمک کند.
اثرات هورمونی
دوش آب سرد همچنین می‌تواند بر هورمون‌های مرتبط با کاهش وزن تاثیر بگذارد:
نوراپی‌نفرین: قرار گرفتن در معرض سرما سبب افزایش ترشح نوراپی‌نفرین، هورمون و انتقال‌دهنده‌ی عصبی که می‌تواند هوشیاری، تمرکز و سرعت متابولیسم را افزایش دهد، می‌گردد.
حساسیت به انسولین: برخی مطالعات نشان می‌دهد که قرارگرفتن در معرض سرما می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد که این امر می‌تواند به مدیریت بهتر قند خون و کاهش ذخیره‌ی چربی کمک کند.
فواید دوش آب سرد برای کاهش وزن
افزایش کالری‌سوزی
درحالی که ممکن است کالری مصرفی هنگام دوش گرفتن با آب سرد کم باشد، انجام منظم این فعالیت می‌تواند بر میزان کالری مصرفی اضافه کند. این کار در ترکیب با سایر انتخاب‌های سالم در سبک زندگی، می‌تواند به کاهش تدریجی و پایدار وزن کمک کند.
بهبود بازیابی بدنی و عملکرد فرد
دوش آب سرد، می‌تواند به کاهش درد عضلانی و بهبود بازیابی بدن بعد از ورزش کمک کند. این امر خصوصا می‌تواند برای افرادی که درگیر فعالیت بدنی منظم و به دنبال افزایش عملکرد و استقامت خود هستند، مفید باشد.
خلق و خوی بهتر و وضح ذهنی بیشتر
دوش آب سرد می‌تواند با افزایش تولید اندورفین و تحریک ترشح نوراپی‌نفرین، خلق و خو و شفافیت ذهنی را بهبود ببخشد. این مورد می‌تواند منجر به داشتن انگیزه‌ی بیشتر و پیروی از یک سبک زندگی سالم شود و در واقع به طور غیرمستقیم از اهداف کاهش وزن حمایت کند.
چگونه دوش آب سرد را در برنامه‌ی روزانه‌ی خود بگنجانیم؟
تنظیم تدریجی
اگر در این زمینه تازه وارد هستید، ضروری است تا به آرامی این روند را آغاز نمایید. در ابتدا با آب ولرم شروع کنید و به تدریج درجه حرارت آب را طی چند روز یا چند هفته کاهش دهید. این کار به بدن شما اجازه می‌دهد تا به سرما عادت کرده و خطر شوک یا احساس ناراحتی کاهش یابد.
مدت زمان بهینه
برای هربار استفاده از دوش آب سرد، زمان 2 تا 5 دقیقه را هدف قرار دهید. دوش آب سرد را با مدت زمان کوتاه‌تر آغاز کرده و سپس به تدریج زمان آن را افزایش دهید تا با سرما احساس راحتی بیشتری داشته باشید. اطمینان حاصل کنید که دمای آب به میزان کافی سرد بوده تا سبب ایجاد لرزی خفیف که نشان‌دهنده‌ی فعالیت بدن برای تولید گرما می‌باشد، در شما شود.
ترکیب با ورزش
برای بهره بردن از مزایای بیشتر استفاده از دوش آب سرد، بعد از تمرین ورزشی آن را انجام دهید. این کار می‌تواند به ریکاوری عضلات کمک کررده و به شکل بالقوه کالری سوزانده شده‌ی حاصل از ورزش را در شما افزایش دهد. با این حال، اگر احساس سرمای بیش از حد و یا حس ناراحتی دارید، به بدن خود گوش دهید و از قرارگرفتن در معرض سرمای طولانی مدت خودداری کنید.
خطرات احتمالی و اقدامات احتیاطی
هیپوترمی
قرارگرفتن طولانی مدت در معرض آب سرد می‌تواند منجر به هیپوترمی یعنی کاهش خطرناک دمای بدن شود. بسیار مهم است که مدت زمان دوش آب سرد را محدود کنید و اطمینان حاصل کنید که بعد از آن به اندازه‌ی کافی گرم می‌شوید.
مشکلات قلبی و عروقی
دوش آب سرد می‌تواند سبب افزایش ناگهانی ضربان قلب و فشارخون شود. افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، باید پیش از قرار دادن دوش آب سرد در برنامه‌ی روزانه‌ی خود با پزشکشان مشورت کنند.
عدم راحتی و شوک
دوش آب سرد می‌تواند برای سیستم بدنی افراد و به‌ویژه مبتدیان، عدم راحتی ایجاد کرده و شوکه‌کننده باشد. سازگاری تدریجی و گوش دادن به پیام‌های بدن در این زمینه، برای جلوگیری از هرگونه عوارض جانبی ضروری است.
نتیجه
دوش آب سرد می‌تواند یک افزودنی طراوت‌بخش به رژیم کاهش وزن شما باشد. این کار توانایی افزایش متابولیسم، فعال‌کردن چربی قهوه‌ای و افزایش بازیابی بدنی را دارد. با این حال، دوش آب سرد به جای یک راه حل مستقل برای کاهش وزن، یک استراتژی مکمل در نظر گزفته می‌شود. ترکیب دوش آب سرد با یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و انتخاب‌های سالم سبک زندگی، موثرترین راه‌ها برای دستیابی به اهداف کاهش وزن و حفظ آن‌ها می‌باشد.
مانند هر روش بهداشتی جدید، پیش از قرار دادن دوش آب سرد در برنامه‌ی روزانه‌ی خود مخصوصا در صورت ابتلا به شرایط بهداشتی زمینه‌ای، با یک ارائه‌دهنده‌ی مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید.
با شروع عاقلانه و تدریجی بهره بردن از دوش آب سرد می‌توانید از مزایای بالقوه‌ی این کار برای کاهش وزن و بهبود سبک زندگی خود، بهره‌مند شوید. شما می‌توانید با انجام تست ژنتیک تناسب اندام و استعدادیابی ورزشی حنیفا و همچنین تست ژنتیک تغذیه‌ی حنیفا برای انتخاب‌های ورزشی و تغذیه‌ای خود هوشمندانه عمل کنید و با پایه‌ریزی سبک زندگی خود براساس ژنتیک فردی، کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید.
