سیگار اولین عامل ابتلا به سرطان ریه است اما بسیاری از افرادی که به این سرطان مبتلا می‌شوند هرگز سیگار نکشیده‌اند. در واقع حدود 20 درصد از افرادی که هر ساله به دلیل سرطان ریه در ایالات متحده جان خود را از دست می‌دهند، در این دسته قرار دارند. به غیر از سیگار کشیدن، عوامل موجود در محیط و ژن‌ها نیز می‌توانند خطر ابتلا را افزایش دهند.
اگر والدین، برادر یا خواهری دارید که سرطان ریه داشته‌اند، احتمال ابتلا به این سرطان در شما دو یا سه برابر بیشتر از افرادی است که سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند. با اینکه باید این خطر را در نظر داشته باشید اما خطر کلی ابتلای شما هنوز بسیار کم است. داشتن والدین یا خواهر و برادر مبتلا به سرطان ریه بدین معنی نیست که حتما به این بیماری مبتلا خواهید شد؛ در واقع تنها حدود 8 درصد از سرطان‌های ریه در خانواده‌ها ایجاد می‌شوند.
با این حال، خوب است که تاریخچه خانوادگی خود را بدانید و آن را با پزشکتان در میان بگذارید.
ژن‌ها و سرطان ریه
ژن‌ها بخشی از DNA هستند که دستورالعمل‌های مورد نیاز برای عملکردهای مختلف بدن در آن‌ها قرار دارد. ژن‌ها نحوه رشد، تقسیم و مرگ سلول‌های شما را کنترل می‌کنند. تعداد کمی از سرطان‌های ریه با ژن‌ها مرتبط هستند.
انکوژن‌ها نوعی ژن هستند که موجب رشد و تقسیم بیرویه سلول‌ها می‌شوند. از سوی دیگر ژن‌های سرکوبگر تومور از تقسیم سلولی جلوگیری می‌کنند و یا باعث مرگ سلول می‌شوند. اگر در این ژن‌ها تغییراتی (جهش) رخ دهد، سلول‌ها به صورت بیرویه تقسیم خواهند شد و تومور ایجاد می‌شود. در واقع سرطان اینگونه شروع می‌شود.
برخی جهش‌های ژنی دفع مواد شیمیایی سرطان‌زا را برای بدن دشوارتر می‌کنند و برخی دیگر از آن‌ها، از ترمیم DNA آسیبدیده جلوگیری می‌کنند.
بیشتر تغییرات ژنی که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهند، در طول زندگی فرد اتفاق می‌افتد و به ندرت کسی این جهش‌ها را از والدین خود به ارث می‌برد.
ژن‌ها در برخی از انواع سرطان ریه بیشتر نقش دارند؛ به عنوان مثال، حدود 60 درصد از افراد مبتلا به آدنوکارسینوم ریه، دارای جهش‌های ژنی خاصی هستند.
اگر سرطان ریه در خانواده شما وجود دارد، ممکن است ژن‌ها تنها دلیل آن نباشند. یک محیط مشترک نیز می‌تواند بخشی از خطر را ایجاد کند. به عنوان مثال، اگر فردی در خانه شما سیگار می‌کشد، ممکن است شما را در معرض خطر قرار دهد. اگر شما و خانوادهتان در معرض مواد شیمیایی سرطان‌زا قرار گرفته باشید نیز همین امر صادق است.
تست‌های غربالگری
آیا لازم است زمانی که علائمی ندارید اما در خانواده خود سابقه سرطان ریه دارید، برای بررسی سرطان ریه آزمایشاتی انجام دهید؟ خیر این کار لازم نیست.
گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده، غربالگری سرطان ریه را فقط برای افراد 50 تا 80 ساله‌ای که شرایط زیر را دارند، توصیه می‌کند:
- اکنون سیگار می‌کششند یا در 15 سال گذشته آن را ترک کرده باشند.
- به طور متوسط روزانه یک پاکت سیگار به مدت 20 سال (یا دو بسته در روز برای 10 سال) می‌کشیده‌اند.
اگر شرایط بالا را دارید، حتی اگر هیچ یک از اعضای خانواده شما سرطان ریه نداشته باشند، باید سالی یک بار سی‌تی اسکن با دوز پایین انجام دهید.
در صورت ابتلا به سرطان ریه، آزمایش‌های ژنی می‌توانند به پزشک کمک کنند تا درمان مناسبی برای شما انتخاب کند. حدود 10 درصد از افراد مبتلا به سرطان ریه سلول غیرکوچک (NSCLC) دارای جهش در ژن EGFR و 25 درصد دارای جهش در ژن KRAS هستند. داروهایی وجود دارند که به طور خاص این تغییرات ژنی را هدف قرار می‌دهند.
آزمایش ژنتیک سلامت پیشرفته حنیفا به شما کمک می‌کند که قبل از ابتلا ساختارهای ژنی خود را بشناسید و از احتمال ابتلای خود به سرطان ریه آگاه شوید. بدین ترتیب با تغییر سبک زندگی می‌توانید احتمال ابتلا را کاهش دهید و در صورت ابتلا، با آگاهی از نوع ژن‌های جهش‌یافته، پزشک می‌تواند بهترین و موثرترین درمان را به شما پیشنهاد دهد.
راه‌هایی برای کاهش ریسک
اگرچه نمی‌توانید ژن‌های خود را تغییر دهید، اما برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان ریه، می‌توانید کارهای دیگری انجام دهید.
اگر سیگار می‌کشید، با پزشک خود صحبت کنید تا به شما کمک کند که برای همیشه آن را ترک کنید. حدود 90 درصد موارد سرطان ریه به طور مستقیم با سیگار کشیدن مرتبط هستند.
دود دست دوم یک عامل خطر دیگر است. از هر کسی که سیگار می‌کشد دوری کنید تا مواد شیمیایی سرطان‌زای حاصل از دود سیگار را تنفس نکنید.
در غیرسیگاری‌ها، عامل شماره یک سرطان ریه، گاز رادون است. رادون گازی است که در خاک برخی از مناطق وجود دارد و می‌تواند به داخل خانه نفوذ کرده و وارد هوا شود. بوی گاز رادون را نمی‌توانید حس کنید و تنها راه برای اینکه بدانید خانه شما به این گاز آلوده است یا نه، آزمایش کردن آن است.
آزبست، اگزوز گازوئیل و برخی فلزات سنگین نیز با سرطان ریه مرتبط هستند. اگر با این مواد کار می‌کنید، از کارفرمای خود بخواهید که اقدامات لازم برای محافظت از شما را انجام دهد.
همچنین ایده خوبی است که میوه و سبزیجات بیشتری در رژیم غذایی خود داشته باشید. خوردن غذاهای گیاهی که به طور طبیعی غنی از آنتی اکسیدان‌ها و سایر مواد مغذی هستند ممکن است به کاهش خطر ابتلا به سرطان ریه و بسیاری از بیماری‌های دیگر کمک کند. غذا بهترین راه برای دریافت این مواد مغذی است.
!_1662403773.jpg)
