تقریبا هر روز در خیابانها با رانندگانی مواجه میشویم که به نظر نمیرسد که توانایی رانندگی خوبی داشته باشند! یا رانندگانی که دوست دارند به طور نامنظم و بدون استفاده از چراغ راهنما راه ما را قطع کنند. با این حال، برای برخی از افراد، رانندگی یک توانایی ذاتی به نظر میرسد. آنها میتوانند به راحتی پارک دوبل انجام دهند و در خیابان مسیر خود را تغییر دهند.
چه چیزی باعث این تفاوت شده است؟ آیا مهارتهای رانندگی ژنتیکی هستند؟ در واقع مطالعات نشان دادهاند که مهارتهای رانندگی در ژنهای برخی از افراد حک شده است و میتوان تقصیر رانندگی نامناسب برخی از افراد را بر گردن ژنهای آنها انداخت!
عوامل محیطی و سبک زندگی چگونه بر سبک رانندگی شما تاثیر میگذارند؟
مانند بسیاری از ویژگیهای دیگر، رانندگی نیز به شدت تحت تاثیر محیط اطراف شما است. این مساله بستگی به آموزش شما به عنوان یک راننده دارد؛ اینکه آیا در یک آموزشگاه خوب و توسط یک معلم ماهر آموزش دیده باشید، تاثیر بزرگی بر رانندگی شما دارد. برای تبدیل شدن به یک رانندهی خوب، نه تنها باید مهارتهای خاصی را کسب کنید، بلکه باید آنها را تمرین کنید تا به کمال برسید.
فیلمها و سریالها نیز تاثیر زیادی بر جوانان دارند. رانندگی عجولانه و بیاحتیاطی اغلب در فیلمها تبلیغ شده و رانندگی ایمن، نامطلوب تلقی میشود. جوانانی که از بازیگران تقلید میکنند و سبکها و رفتارهای آنها را دنبال میکنند، اغلب تحت تاثیر این موضوع قرار میگیرند.
سابقهی تصادفات جادهای نیز میتواند بر سبک رانندگی شما تاثیر بگذارد. این مساله ممکن است باعث ایجاد ترس و دلهره در هنگام رانندگی در برخی افراد شود. این امر میتواند بر توانایی آنها در تصمیمگیری سریع تاثیر بگذارد و قضاوت آنها را مختل کند.
ژن BDNF و رانندگی
ژن BDNF حاوی دستورالعملهایی برای تولید پروتئین موجود در مغز و نخاع به نام فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز است. این پروتئین برای رشد و تمایز سلولهای مغز حیاتی است.
BDNF همچنین با تنظیم ارتباط بین سلولهای مغز و حفظ آنها در بهترین شکل خود، از حافظهی فرد پشتیبانی میکند. هنگام رانندگی، BDNF در ناحیهی خاصی از مغز که در فعالیتهای حمایتی رانندگی نقش دارد، ترشح میشود.
اگر ژن BDNF جهش داشته باشد، ترشح پروتئین BDNF ممکن است کمتر باشد. بنابراین، مغز شما ممکن است نتواند به خوبی از فعالیتی که در آن درگیر هستید، پشتیبانی کند. اگر این اتفاق در ناحیهای که رانندگی را کنترل میکند رخ دهد، ممکن است نتوانید اطلاعات مربوط به رانندگی را به خوبی به خاطر بسپارید و در نتیجه احتمالا رانندگی ضعیفی داشته باشید.
آیا مهارتهای رانندگی ژنتیکی است؟ مطالعهی قشر مغز
بر اساس این مطالعه که توسط دکتر کرامر، استاد نورولوژی در دانشگاه کالیفرنیا اروین انجام شد، افرادی که دارای یک تغییر ژنتیکی مشترک بودند 20 درصد در شبیهساز رانندگی بدتر از همتایان خود امتیاز کسب کردند.
جزئیات مطالعه
این مطالعه شامل 29 نفر بود که در یک شبیهساز رانندگی مورد آزمایش قرار گرفتند. در این آزمایش، افراد باید با دستان خود ماشین را در امتداد یک خط سیاه، در موقعیت 10-2 هدایت میکردند. آنها مجبور بودند قبل از اینکه صفحهی نمایش واقعا تغییر کند، ماشین را بچرخانند. این تستها در 15 دور انجام شد که طی آن همهی افراد در رانندگی خود پیشرفت کردند.
مشاهدات مطالعه
افرادی که حداقل یک کپی از آلل T را در موقعیت خاصی از ژن BDNF داشتند نسبت به کسانی که دو آلل C داشتند، پیشرفتهای کمتری نشان دادند. وقتی همهی افراد پس از 4 روز فراخوانده شدند، تقریبا همهی آنها فراموش کرده بودند که چگونه از شبیهساز استفاده کنند. با این حال، 7 نفر با آلل T بدتر از همتایان CC خود عمل کردند.
نوع آلل T که به نام Val66Met نیز شناخته میشود، باعث تولید کمتر پروتئین BDNF میشود. این مساله منجر به تحریک بخش کوچکی از مغز در طی انواع خاصی از فعالیتها، مانند رانندگی میشود. دکتر کرامر میگوید: «کسانی که آلل T را دارند از همان ابتدا خطاهای بیشتری مرتکب میشوند و بعد از مدتی، بیشتر چیزهایی را که یاد گرفتهاند، فراموش میکنند.»
اما به نظر می رسد واریانت Val66Met جنبهی مثبتی نیز دارد. مطالعات اثر مفید این ژن را بر تواناییهای شناختی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، بیماری هانتینگتون، لوپوس و مولتیپل اسکلروزیس گزارش کردهاند.
خلاصه: آیا مهارتهای رانندگی ژنتیکی هستند؟
- مانند بسیاری از خصوصیات انسانی، رانندگی نیز یک ویژگی است که به طور طبیعی در برخی از افراد بهتر از دیگران است.
- در حالی که این افراد طوری رانندگی میکنند که انگار برای انجام این کار به دنیا آمدهاند، دیگران حتی نمیتوانند به درستی در یک لاین حرکت کنند.
- به نظر میرسد، ژنهای خاصی بر تواناییهای رانندگی افراد تاثیر میگذارند.
- ژن BDNF که ارتباط بین سلولهای مغز را پشتیبانی میکند یکی از این نمونههاست.
- واریانت آلل T این ژن که واریانت Val66Met نیز نام دارد، منجر به کاهش تولید پروتئین BDNF میشود.
- این امر با کاهش تحریک مغز در موارد خاص مانند رانندگی همراه بوده و باعث میشود که برخی افراد به طور طبیعی نسبت به دیگران رانندگان بدتری باشند.
