اهداف سلامتی ما می‌توانند به طرز بلندپروازانه‌ای در ذهن ما ساده به نظر برسند. هدف ما هر چیزی که باشد، حقیقت این است که عواملی که به سالم ماندن کمک می‌کنند پیچیده و چندوجهی هستند. این امر به ویژه زمانی صادق است که به نقشی که سبک زندگی، ژنتیک و تعامل آن‌ها در سلامت و تندرستی شما ایفا می‌کنند، توجه کنید. این امر ممکن است طاقت فرسا به‌نظر برسد، اما لازم نیست این‌طور باشد.
بحث در مورد این‌که در زمینه‌ی سالم بودن ژنتیک مهم‌تر است یا محیط، همواره وجود داشته است، اما باید بدانید که می‌توانید از هر دوی آن‌ها استفاده کنید تا بهترین و سالم‌ترین ورژن خود باشید. این مساله را می‌توان به شکل زیر تفکیک کرد:
نقش ژنتیک در سلامت
علم ژنتیک به سرعت در حال پیشرفت است و فناوری‌های علمی-تخیلی مانند شبیه‌سازی و «نوزادان طراحی‌شده» دور از ذهن به نظر نمی‌رسند. با این حال، در واقعیت‌های روزمره، نمی‌توانیم درباره‌ی ژن‌هایی که با آن‌ها متولد شده‌ایم، کار زیادی انجام دهیم. این بدان معناست که باید با این واقعیت کنار بیایید که برخی از بیماری‌ها مانند فیبروز کیستیک، بسیاری از انواع سرطان‌ها، یا کم‌خونی داسیشکل، در ژن‌های شما نوشته شده است. این ژن‌ها از والدین به شما به ارث رسیده است. این نوع بیماری‌ها تا حد زیادی توسط عوامل ژنتیکی تعیین شده و خارج از کنترل شما هستند. اما اگر چنین بیماری‌هایی در DNA شما نوشته شده است، آیا انتخاب‌های شما در زمینه‌ی سلامتی و تندرستی واقعا باعث تغییر این طرح بزرگ میشود؟
انتخاب سبک زندگی و عوامل محیطی
در حالی که ژنتیک زمینه‌ی سلامتی ما را می‌سازد اما انتخاب‌های سبک زندگی و عوامل محیطی نیز می‌توانند عمیقا بر آن تاثیر بگذارند. برخی از این انتخاب‌ها توسط همه‌ی افراد پذیرفته شده‌اند؛ مثلا، شستن دستان قبل از غذا خوردن، خواب کافی و خوردن سبزیجات از جمله درس‌هایی است که هر والدینی به فرزندان خود می‌دهند.
انتخاب‌های سبک زندگی ما، از جمله رژیم غذایی، ورزش، و عاداتی مانند سیگار کشیدن یا مصرف بیش از حد الکل، می‌توانند تاثیر عمیقی بر سلامت ما داشته باشد. یک رژیم غذایی سالم و متعادل سرشار از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، همراه با فعالیت بدنی منظم، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت و چاقی را کاهش دهد. از سوی دیگر، سبک زندگی ناسالم که با تغذیه‌ی نامناسب و کم‌تحرکی مشخص میشود، می‌تواند احتمال ابتلا به این شرایط را افزایش دهد.
این مساله را از این زاویه ببینید که مثلا ممکن است شما دارای ژن‌هایی باشید که شما را در وضعیت بهتری از نظر سلامت قلب و عروق قرار دهند ولی این مزیت را با سیگار کشیدن از بین ببرید! از طرفی، ممکن است به طور ژنتیکی در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا قرار بگیرید، اما با توجه به این دانش، سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید، که منجر به بهبود رفاه و کیفیت زندگی شما، بدون توجه به ژن‌ها، خواهد شد.
در واقع، سازمان بهداشت جهانی دریافته است که تقریبا 30-50٪ از همه‌ی موارد سرطان با اقدامات پیشگیرانه قابل پیشگیری خواهند بود. حال ممکن است این سوال پیش آید که چگونه می‌توانیم در این زمینه فعال باشیم؟
تعامل ژن-محیط
رابطه‌ی بین ژنتیک و سبک زندگی یک دوگانگی ساده نیست بلکه یک تعامل پیچیده است. ژن‌ها می‌توانند بر نحوه‌ی واکنش افراد به برخی عوامل سبک زندگی و مواجهه‌های محیطی تاثیر بگذارند، در حالی که انتخاب‌های سبک زندگی می‌توانند بر بیان ژن‌ها اثر داشته باشند. این تعامل بین ژن‌ها و محیط به تغییرات فردی در نتایج سلامت کمک می‌کنند.
همه‌ی ما مجموعه‌ای از ژن‌های مشترک داریم اما هر یک از ما در نوع خود بی‌نظیر هستیم. با این وجود، رویکرد ما به سلامت و تندرستی باید یکسان باشد. اقدام در این زمینه به این معنی است که درک کنید که در مسیر سلامت شخصی خود حرفی برای گفتن دارید. یادگیری در مورد ساختار ژنتیکی خود و این‌که چگونه بر سلامت شما تاثیر می‌گذارد، باعث میشود که انتخاب‌های روزمره‌ی خود را با اعتماد به نفس و آرامش خاطر بیش‌تری انجام دهید.
اگر به دنبال رمزگشایی DNA خود هستید، می‌توانید تنها با یک نمونه‌گیری با سواب ساده، حتی در خانه، یکی از آزمایش‌های ژنتیکی حنیفا را انجام دهید. تناسب اندام، واکنش‌های رژیم غذایی منحصر به فرد بدن شما، کشف استعدادها و خطرات بیماری‌هایی مانند سرطان، از جمله مواردی هستند که می‌توانید با استفاده از این آزمایش‌ها بررسی کنید.
به یاد داشته باشید، ژنتیک ممکن است زمینه را برای ابتلا به برخی از بیماری‌ها فراهم کند، اما در نهایت انتخاب‌های سبک زندگی‌تان این قدرت را خواهد داشت که سلامت آینده‌ی شما را شکل دهد.
