چگونه وقتی تنها زندگی می‌کنیم شلخته نباشیم

این تصاویر برای بسیاری از افرادی که تنها زندگی می­‌کنند بسیار آشناست: کشوهایی که به دلیل ظرفیت بیش از حد از لباس‌های چروک و تانشده، دیگر بسته نمی­‌شوند، صندلی‌هایی که تبدیل به جالباسی شده‌اند و نمی‌توان روی آن­‌ها نشست و یا اتاقی درهم بر هم که برای پیدا کردن یک وسیله در آن باید همه چیز را جابجا کرد. بهم ریختن محیط خانه مشکلی است که هر چند وقت یکبار گریبان­‌گیر همه ما می‌شود. زمانی که تنها هستید وسوسه تنبلی و اهمیت ندادن به مرتب بودن افزایش می‌­یابد زیرا کسی را ندارید که فضا را با او تقسیم کنید؛ از این رو، خجالت نمی‌کشید، به خودتان آسان می‌گیرید و به تنبلی ادامه می‌­دهید، زیرا کس دیگری ناراحت نمی‌شود.

اگر از اضطراب یا افسردگی رنج می‌­برید، احتمالا متوجه شده‌اید که زندگی در یک فضای مرتب باعث که می‌­شود احساس بهتری داشته باشید. با اینکه پیدا کردن انگیزه برای تمیز کردن خانه سخت به نظر می‌­رسد، اما به احتمال زیاد زمانی که اتاقتان بهم ریخته نیست احساس بهتری خواهید داشت.

آیا شلختگی در دیگر اعضای خانواده‌­تان نیز وجود دارد؟

جالب توجه است که برخی از افراد به طور طبیعی به بی‌­نظمی و نامرتبی تمایل دارند. دکتر برندان زیچ، که در دانشگاه کوئینزلند به مطالعه ویژگی‌های ژنتیکی انسان می‌پردازد، می‌گوید که تمایل به آشفتگی می‌تواند از یک یا هر دو والدین به ارث برسد. با این حال، محیطی که فرد در آن بزرگ می‌­شود و به آن عادت کرده است نیز نقش مهمی در تعیین مهارت‌های سازماندهی و منظم بودن ما دارد. متاسفانه، افرادی که در خانه‌های نامرتب بزرگ شده‌اند، به احتمال زیاد در بزرگسالی نیز عادت نامرتب بودن را با خود خواهند داشت. البته آشفته بودن لزوما ناخوشایند نیست. آشفتگی زمانی دیده می‌شود که وسایل را در جای خود قرار ندهید، کتاب‌هایتان را بصورت انبوهی روی هم رها کند و یا لباس‌ها را روی تخت و صندلی خود بگذارید.

اگرچه ممکن است تصور کنید که مستقیما تحت تاثیر عادات شلختگی خود قرار نمی­‌گیرید اما علم نشان داده است که یک محیط آشفته تاثیرات عمیق و پایداری بر سلامت روح و روان دارد، حتی اگر از آن آگاه نباشیم. آیا تا به حال برایتان پیش آمده که در یک کمد نامرتب را باز کنید یا پشت یک میز به شدت نامرتب بنشینید و بعد فشاری در قفسه سینه خود احساس ­کنید و نفس‌­هایتان ناگهان کوتاه ­شود؟ بدانید که در این قضیه تنها نیستید!

نامرتب بودن می‌­تواند اضطراب زیادی ایجاد کند

تحقیقات تایید می­‌کنند که یک محیط نامرتب می­‌تواند احساس اضطراب را افزایش دهد. همانطور که ملکه نظافت و آراستگی، ماری کوندو، می­گوید: «اتاق نامرتب مساوی است با ذهن آشفته».

علاوه بر همه اتفاقاتی که در اطراف شما می­‌افتد و همه چالش­‌هایی که در زندگی روزمره خود با آن‌­ها مواجه هستید، یک محیط نامرتب می‌­تواند بر بار احساسی شما اضافه شده و مغزتان را تحت تاثیر قرار دهد. این چارچوب ذهنی پر هرج‌و‌مرج در نهایت ممکن است حواستان را پرت کند، تمرکزتان بهم بزند، باعث احساس سردرگمی شود و خواب و سلامت روان‌تان را مختل کند.

با اینکه ترک عادات قدیمی سخت است اما می­‌توان شلختگی را درمان کرد! همان‌طور که ماری کوندو نیز می‌گوید، تنها کمی تلاش و تعهد برای تغییر طرز فکر لازم است: «مردم نمی‌توانند عادات خود را بدون تغییر ذهنیتشان عوض کنند.» در ادامه چند راهکار برای مبارزه با آشفتگی به شما نشان خواهیم داد تا بتوانید به‌عنوان فردی که به تنهایی زندگی می‌کند، خانه‌­تان را مرتب کرده و دست از شلختگی بردارید:

1. برای این که نامرتب نباشید اهداف واقع‌­بینانه تعیین کنید

اولین و مهم­ترین کاری که باید انجام دهید این است که اهداف واقع‌بینانه‌ای تعیین کنید که واقعا می‌­توانید به آن‌­ها برسید. اهداف بیش از حد دور از ذهن و بلندپروازانه فقط باعث می­‌شوند که بیش از پیش احساس ناامیدی کنید. مهم است که این اهداف را به اهداف بلند مدت و کوتاه مدت تفکیک کنید. اهداف بلند مدت، اهداف بزرگی هستند که رسیدن به آن­‌ها مدتی طول می­‌کشد. مثلا خالی کردن 70درصد از کمدتان و یا دور ریختن همه وسایل بدرد نخور زیرزمین می‌­تواند یک هدف بلندمدت باشند.

تصمیم بگیرید که تا هفته آینده، یک کیسه را با لباس­‌هایی که دیگر نمی­پوشید پر کنید و آن‌­ها را به افرادی که به آن نیاز دارند اهدا کنید.

پس از آن، اهداف کوتاه مدت، یعنی چیزهایی که می­‌خواهید روزانه، هفتگی یا ماهانه بدست آورید (که در نهایت منجر به دستیابی به اهداف بلندمدت شما خواهند شد) را تعیین کنید. چیزی مانند دور انداختن یا اهدای یک لباس در روز، جابجایی یک وسیله از زیرزمین در هر ماه، و بیرون انداختن یک مورد استفاده نشده در انبار در هر هفته از جمله اهداف کوتاه مدت هستند. همچنین می‌توانید برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار، برنامه­‌ای برای پاک کردن سطوح در پایان روز تنظیم کنید. کارهای هفتگی مثل تمیزکردن حمام یا جارو کشیدن نیز گامی بزرگ در جهت مرتب نگه داشتن خانه شما به حساب می‌­آیند.

2. با خود عهد کنید که دیگر وسایل‌تان روی هم جمع نمی­‌شوند

اگر طرفدار نظافت و کارهای روزمره نیستید، این احتمال وجود دارد که همه چیز در خانه شما به سرعت روی هم انباشته شوند. چه شستن ظرف باشد چه لباس، انجام آن را به تعویق نیاندازید زیرا در غیر این صورت، یک کار کوچک به یک کوه بزرگ تبدیل می‌­شود که زمان بیشتری از شما خواهد گرفت و انجام آن به تلاش بیشتری نیاز خواهد داشت. واضح است که استفاده از انگیزه و زمان برای شستن توده­ای از ظرف‌­های کثیف یا شستن لباس­‌های چرک یک ماهه بسیار سخت‌­تر است.

انجام دادن بخشی از این کارها به طور روزانه بهتر از این است که اجازه دهید همه چیز روی هم جمع شوند، زیرا باعث فشار بی­‌مورد می‌­شود. به هر حال، شما تنها هستید و هیچ کس جز خودتان قرار نیست در رفع این درهم برهمی­‌های روی هم جمع شده به شما کمک کند. برای همین است که بهتر است با چیزی مقابله کنید که هنوز اندازه مناسب و قابل کنترلی دارد. رویارویی با کوهی از وسایل و کارهای روی هم انباشته شده بسیار طاقت­‌فرسا خواهد بود و حتی قبل از شروع به شما احساس خستگی می­‌دهد.

می‌توانید با عادات کوچک مانند شستن ظرف‌ها به محض تمام شدن غذا یا با برنامه‌ریزی برای شستشوی لباس‌هایتان هر دو روز یک بار یا دو بار در هفته شروع کنید. تقسیم این مسئولیت­‌ها به وظایف کوچک­تر و قابل مدیریت­‌تر، انگیزه حرکت و نظافت را در شما ایجاد می­‌کند. انجام این کارهای کوچک به صورت روزانه کار سختی به نظر نمی‌­رسد زیرا می­‌توانید آن‌ها را سریع­تر به پایان برسانید. از یک تقویم استفاده کنید یا فهرستی از کارهایی که باید انجام دهید را ایجاد کنید بتوانید در مسیر پاکیزگی باقی بمانید.

3. به هرچیزی یک فضای مناسب اختصاص دهید

یکی از بهترین راه‌ها برای منظم بودن، ایجاد یک فضای مشخص برای وسایل است. به عنوان مثال، قرار دادن لباس­‌ها در کمد، وسایل کار روی میز و کتاب‌­ها در قفسه‌­های کتاب از جمله این اقدامات هستند. بهتر است لباس­‌ها، وسایل کار، کتاب­‌ها و چیزهای دیگر را در اطرافتان پراکنده نکنید. زمانی که مکان دقیق نگهداری یک وسیله خاص را بدانید، تمایل بیشتری به قرار دادنش در آن محل خواهید داشت.

در نتیجه، خانه شما تمیزتر به نظر می‌­رسد و با دانستن اینکه همه چیز مرتب و به راحتی در دسترس است، احساس بهتری خواهید داشت. این کار یکی از بهترین راه‌ها برای خداحافظی با گم کردن وسایل‌تان در انبوهی از چیزهای روی هم انباشته که معمولا پس از رها کردن هرچیز در هر کجا بوجود می­‌آید، می‌­باشد. حال به راحتی می­‌توانید دستگاه منگنه‌­زنتان را پیدا کنید! به یاد داشته باشید، که قرار دادن هر چیز سر جای خود را به یک عادت تبدیل کنید تا دفعه دیگر که به آن نیاز داشتید وقتتان را برای پیدا کردنش تلف نکنید.

4. با خود مهربان باشید

مسلما عادت کردن به یک زندگی منظم و مرتب بعد از چندین سال شلخته بودن و بدست آوردن انگیزه برای تمیز کردن خانه، کار و تلاش زیادی می‌­طلبد. این کار سخت است اما زندگی همین است دیگر! به خاطر داشته باشید، ممکن است نتوانید همه چیز را یک مرتبه درست کنید، اما مشکلی نیست! قدم‌­های کوچک هم قادرند شما را در مسیر درست به جلو ببرند.

تا زمانی که به حرکت به سمت هدف خود ادامه می‌­دهید، حتی اگر هر قدمتان کوتاه باشد، عالی عمل می­‌کنید. با خودتان مهربان باشید و به خاطر اهدافی که به آن­‌ها نرسیدید، خود را سرزنش نکنید. هنوز زمان زیادی برای انجام کارها وجود دارد. نیکلاس گیبسون، کارشناس سازمانی Neat and Tidy توضیح می‌­دهد که شاید راضی بودن به هر آن چه که در توانمان است خوب به نظر نرسد، اما این کار در واقع مفید است. او می‌گوید: «به‌جای کمال­گرایی، سعی کنید خانه‌تان را در حد نیاز مرتب کنید. این امر به شدت زمان لازم برای تمیز کردن خانه‌­تان را کاهش خواهد داد.» پس این جمله را شعار خود قرار دهید: به جای کمال، به دنبال پیشرفت باشید، به خصوص اگر در ژن‌های شما نوشته شده است که از تمیز کردن متنفرید.

5. از وسایل بدرد نخورتان دل بکنید و برخی از اقلام غیرضروری را اهدا کنید

یکی از دلایل اصلی این که بسیاری از ما در مرتب نگه داشتن وسایلمان مشکل داریم این است که اقلام زیادی داریم که حتی از آن‌­ها استفاده نمی­‌کنیم. در نتیجه، به سختی می‌­توانیم وسایلمان را پیدا کنیم. اگر می‌خواهید این مشکل را به حداقل برسانید، کمی از وسایلتان کم کنید تا زیر بهمنی از چیزهای بدرد نخور گم نشوید!

اگر فقط وسایلی را که واقعا از آن­ها استفاده می­‌کنید یا چیزهایی که باعث شادی شما می­‌شوند را نگه دارید، می‌­توانید به زودی اثرات مثبت آن بر زندگیتان را مشاهده کنید. مهم­تر از آن، تسلیم خرید چیزهایی که جایی برای آن‌­ها ندارید یا حتی به آن­‌ها نیاز ندارید نشوید. یک راه عالی برای کنترل درهم و برهمی این است که وقتی چیز جدیدی می­‌خرید، سری به وسایل قدیمی خود بزنید و هرچیزی که نیاز ندارید را اهدا کنید یا دور بیاندازید. این کار یک استراتژی عالی برای جلوگیری از احتکار وسایل قدیمی و بدرد نخور است.

هدیه دادن، فروش، ارسال یا اهدای اقلام قدیمی هنگام آوردن اقلام جدید به خانه از جمله اقداماتی است که می­‌توانید در راستای این استراتژی انجام دهید.

6. تمیزکاری را به یک کار سرگرم­‌کننده تبدیل کنید

تمیزکاری و سرگرمی معمولا کلماتی هستند که با هم جور در نمی‌­آیند. اما چه کسی می­‌گوید که نمی­‌توانید آن‌­ها را با هم ترکیب کنید؟ کارهای خانه را به آفت وجودتان تبدیل نکنید زیرا اینگونه فقط باعث عذاب کشیدنتان می­‌شوند و این اتفاق بدیست زیرا همه ما، به خصوص زمانی که تنها زندگی می­‌کنیم، نیاز داریم که فضای زندگی‌مان را مرتب کنیم. برای انجام این کارها شما فقط می‌­توانید روی خودتان حساب باز کنید. از آنجایی که هیچ راه فراری از تمیزکاری نیست پس بهتر است آن را به یک تجربه سرگرم­‌کننده تبدیل کنید. به جای ناله کردن در این مورد، ذهنیت خود را اصلاح کنید و با استفاده از موارد زیر تمیزکاری را به یک تفریح تبدیل کنید:

• محصولات تمیزکننده‌ای را انتخاب کنید که برایتان جذابیت دارند.
• یک موسیقی مخصوص رقص پخش کنید تا در حین کار سرحال باشید (یک پلی‌­لیست شاد درست کنید)
• حین جارو کردن آواز بخوانید
• مانند یک اسکیت‌باز روی یخ با جوراب­‌های خود روی سرامیک‌­ها یا پارکت چوبی بچرخید و گرد غبار را پاک کنید
• برای ایجاد انگیزه از رایحه درمانی با اسطوخودوس یا لیموی تازه استفاده کنید
• وقتی استرس دارید تمیزکاری کنید تا حس موفقیت بهتان دست دهد

این کارها در کنار یکدیگر بد به نظر نمی­رسد. گاهی اوقات، نگرش شما به یک کار، بیشتر از انجام دادن آن اهمیت دارد. انجام این وظایف سرگرم‌کننده بطور روزانه باعث ایجاد ثبات می‌­شود و قبل از اینکه متوجه شوید، به بخشی از روتین شما تبدیل خواهند شد. هنگامی که این عادات را بدست آورید، مرتب بودن تبدیل به طبیعت شما می‌­شود و حال می­‌توانید خودِ شلخته‌­تان را در گذشته رها کنید.

7. برای تمیزکاری و نظم دادن به خانه، افراد متخصص را استخدام کنید

در آخر، اگه آشفتگی اطرافتان از حد توانتان خارج است، بد نیست به دنبال کمک باشید. مرتب کردن خانه به آسانی قدم زدن در پارک نیست و ممکن است طاقت­‌فرسا شود؛ در این مواقع بهتر است از یک متخصص کمک بگیرید. بسیاری از خدمات نظافت حرفه­‌ای می‌­توانند در سفر به سمت پاکیزگی به شما کمک کنند.

حتی سازمان­دهندگان حرفه­‌ای نیز وجود دارند که می‌­توانند در تغییر دکوراسیون خانه و یا مرتب کردن وسایل‌تان به شما کمک کنند.

به غیر از تخصص در سازماندهی خانه‌­ها، برخی از شرکت‌­ها خدماتی همچون تمیز کردن خانه، شستن فرش و مبلمان و چیز­های دیگر نیز ارائه می­‌دهند. البته که این کارها ممکن است کمی هزینه اضافی برای شما داشته باشد، اما در زمان و تلاش شما صرفه‌جویی می‌­کند. بعدا می‌­توانید برای تمیز کردن خانه‌­تان، هر هفته یا دو هفته یک بار یک نظافتچی استخدام کنید. گاهی اوقات، تنها کاری که می‌­توانید انجام دهید این است که کمی پول خرج کنید و خودتان را راحت کنید، به خصوص اگر مرتب کردن خانه‌­تان به راحتی نوشیدن یک فنجان چای نباشد.

8. روی خودتان کار کنید

حتی اگر واقعا از تمیزکاری متنفر هستید، به یاد داشته باشید که برای اصلاح شدنتان هنوز هم امید هست. راه‌های زیادی برای ترک عادت شلختی و در نتیجه شیک و زیبا شدن خانه‌­تان وجود دارد. همچنین می‌­توانید برای آغاز راهتان به سمت پاکیزگی از متخصصان حرفه‌ای کمک بگیرید. فقط به یاد داشته باشید که همه چیز با یک تغییر ذهنیت ساده و تعهد به هدفتان شروع می‌­شود. همین که این مقاله را برای خواندن انتخاب کرده­‌اید نشان می­‌دهد که یک قدم به هدفتان نزدیک شده‌­اید.

اگر از تمیزکاری واقعا متنفر هستید، ممکن است متوجه شوید که بخشی از آن به خاطر طرح ژنتیکی منحصر به فرد شماست. به هر حال، مطالعات نشان می­‌دهد که DNA بر ویژگی­‌ها و عادات مرتبط به نظم و ترتیب تاثیر می­‌گذارد. آزمایش ژنتیک شخصیت‌­شناسی حنیفا را انجام دهید تا متوجه شوید که آیا این عدم علاقه شما به نظم و ترتیب ناشی از ژن‌­هایتان است یا خیر. همچنین با استفاده از آزمایش ژنتیک سلامت روان حنیفا می­‌توانید احتمال ابتلا به بیماری‌­هایی همچون ADHD که ممکن است بر مرتب بودن شما تاثیر بگذارد را ارزیابی کنید.

• سلامت
• پاکیزگی
• نامرتب
• تمیز