بسیاری از متخصصان پوست، رتینول را به عنوان یک محصول مراقبت از پوست قوی برای مبارزه با پیری، توصیه میکنند. رتینول از مشتقات ویتامین A بوده و بیشتر، عاملی برای مبارزه با علائم پیری پوست و جوانتر نشان دادن آن شناخته شده است.
ویتامین A میتواند از یک مادهی طبیعی مانند ویتامینهای محلول در چربی که معمولا در هویج، کدو و سیبزمینی شیرین بدست آمده و یا به صورت مصنوعی در آزمایشگاه تولید شود. رتینول به دلیل خصوصیات ذاتی خود، دارای خواص آنتیاکسیدانی موثر برای مبارزه با رادیکالهای آزاد بوده و به طور بالقوه پوستی جوانتر و درخشانتر را برای شما به ارمغان میآورد.
همه اینها باعث شده است که بسیاری از متخصصان پوست، محصولات حاوی رتینول با نسخه و بدون نسخه مانند سرمها، کرمهای دور چشم و کرمهای شب را در نسخههای تجویزی خود بگنجانند. بسیاری از مطالعات تایید میکنند که رتینول باعث بازسازی و تجدید سریع سلولهای پوست میشود. در نتیجه، از آنجایی که رتینول نوسازی پوست را تسریع میکند، میتواند بافت پوست را بهبود بخشد، تشکیل کلاژن را تقویت کند، با چین و چروکها مبارزه کند، لکههای تیره را روشن کرده و به آکنه کمک کند.
با این حال، رتینول نمیتواند به طور کامل از پیری جلوگیری کرده یا اینکه آن را از بین ببرد، اما میتواند مشکلات پوستی مرتبط با افزایش سن را به حداقل برساند. اگرچه رتینول، استاندارد طلایی محصولات ضدپیری است و برای بسیاری از افراد به خوبی کار میکند، اما استفاده از آن برای همه ضروری نیست و یا حتی ممکن است تاثیری نگذارد.
بنابراین لازم است که در مصرف آن با احتیاط عمل کنید و از استفاده بیرویه رتینول بر روی پوست خود خودداری کنید.
همه انواع پوست نمیتوانند این ماده را تحمل کنند زیرا خشکی پوست را تشدید میکند، که برای مثال در افراد مبتلا به اگزما مشکلساز خواهد بود. مانند هر چیز دیگری که مربوط به زیبایی است، یک محصول واحد برای همه افراد مناسب نیست. در ادامه توضیحات بیشتری درباره رتینول خواهیم داد؛ با کمک این اطلاعات میتوانید تصمیم بگیرید که رتینول را به روتین خود اضافه کنید یا خیر.
چه کسی ممکن است نتواند رتینول را تحمل کنند؟
ذکر این نکته ضروری است که به افرادی که انواع پوست نرمال را دارند توصیه میشود که به آرامی محصولات رتینول موضعی را در روتین پوستی خود وارد کنند. دلیل این کار این است که پوست فرد به تدریج نسبت به این ماده فعال قوی، مقاوم شود. با استفاده از این محصولات، معمولا عوارض جانبی ناخوشایندی مانند خشکی یا برونریزی پوست ظاهر میشود و پس از چهار هفته از بین میروند.
با این حال، برخی از افراد به هیچ وجه نمیتوانند پیامدهای حاصل از کرمهای رتینول را تحمل کنند.
به این افراد توصیه میشود که از مصرف رتینول اجتناب کرده و یا اینکه با احتیاط بیشتری عمل کنند.
اگر باردارید یا در دوران شیردهی هستید مراقب باشید
پزشکان به مادران باردار و شیرده توصیه میکنند که هرگونه مصرف خوراکی و موضعی رتینول را قطع کنند. حتی به کسانی که قصد باردار شدن دارند نیز توصیه میشود که اقدامات احتیاطی را انجام دهند. اگرچه سرمهای رتینول محصولات موضعی هستند، اما پوست شما همچنان آنها را از طریق منافذ خود جذب کرده و مواد شیمیایی به جریان خون راه مییابند. این ترکیبات میتوانند منجر به ایجاد یک بیماری به نام سندرم رتینوئید جنین شوند.
اگرچه این وضعیت نادر است، اما ممکن است باعث ایجاد نقصهای روحی و جسمی در جنین یا نوزاد در حال رشد شود. از این رو، پزشکان توصیه میکنند که استفاده از انواع محصولات رتینوئید خوراکی و موضعی را در دوران بارداری و شیردهی متوقف کنید، زیرا نسبت خطر به فایدهی آن، ارزش ریسک کردن را ندارد. به دلیل عوارض جانبی احتمالی بر روی رشد جنینِ در رحم و نوزاد، بهتر است از هر گونه خطری اجتناب کنید.
اگر پوست خشک و حساس دارید، احتیاط کنید
افرادی که پوست خشک و حساس دارند ممکن است از رتینول سودی نبرند زیرا از همان ابتدا، یک سد پوستی معیوب دارند. در پوست خشک، عدم وجود سبوم یا روغنهای طبیعی باعث میشود که پوست به طور طبیعی مرطوب و انعطافپذیر نشود. اگر از یک ماده خشککننده مانند رتینول استفاده کنید، ممکن است به سد حساس پوست آسیب برساند و در نتیجه سطحی خشکتر، پوستهپوسته، احساس گزگز و خارش ایجاد کند.
هنگامی که پوست، بیش از حد خشک و آسیب دیده باشد، آرایش سلولی سفت معمول آن از بین میرود. در نتیجه، این امر منجر به نفوذ محرکهای خارجی به سد پوست و حتی از دست رفتن رطوبت بیشتر میشود. از این رو، استفاده از رتینول میتواند منجر به ایحاد بثورات و التهاب در افرادی با پوست خشک شود.
بیماران مبتلا به مشکلات خودایمنی
بیماریهای پوستی خودایمنی شامل مواردی همچون پسوریازیس، اگزما یا روزاسه میباشند. بیماران مبتلا به پسوریازیس و اگزما، پوستی بیش از حد خشک، تحریکشده و متورم دارند. روزاسه یک بیماری التهابی پوستی است که غدد چربی را هدف قرار داده و در نتیجه پوست بسیار قرمز و خشک میشود.
همانطور که در بالا ذکر شد، بهتر است افرادی که پوست خشک، آسیبدیده و حساس دارند، از رتینول دوری کنند. مبتلایان به بیماریهای پوستی خودایمنی ممکن است با استفاده از رتینول از التهاب بیشتری رنج ببرند و هنگامی که سطح پوست آسیب میبیند، خطر عفونت را افزایش مییابد.
افرادی که از AHA و BHA استفاده میکنند باید در رابطه با رتینول محتاط باشند
اگر در روتین مراقبت از پوست شما رتینول وجود دارد، ارزیابی محصولات دیگری که استفاده میکنید بسیار مهم است.
وقتی صحبت از ترکیبشناسی مراقبت از پوست به میان میآید، به محصولاتی نیاز دارید که مکمل یکدیگر باشند تا از لایهبرداری و خشک شدن بیش از حد و همچنین تحریک جلوگیری کنند.
دکتر شاری مارشبین، متخصص پوست در نیویورک میگوید: «مخلوط کردن مواد، بدون دانش کافی در مورد نحوه عملکردشان و ترکیبات دیگری که ممکن است با آنها تداخل داشته باشند، نه تنها باعث اتلاف وقت میشود، بلکه پول شما را نیز به هدر میدهند. پس از استفاده ناآگاهانه از محصولات، ممکن است نتایجی کمتر از حد انتظارتان مشاهده کنید (یا اینکه پوستتان تحریک شود) که این مساله احساس ناامیدی زیادی را ایجاد خواهد کرد.
افرادی که از آلفاهیدروکسی اسید (AHA) و بتاهیدروکسی اسید (BHA) استفاده میکنند، نمیتوانند رتینول را در روتین پوستی خود قرار دهند زیرا این محصولات، لایهبردار قوی هستند. اگر این اسیدها را با رتینول جفت کنید، احتمال خشکی، قرمزی و تحریک پوست شما بیشتر خواهد شد. نمونههایی از این محصولات عبارتند از:
- تونر اسید گلیکولیک
- اسید لاکتیک
- لایهبردار سرکه سیب
- آلفاهیدروکسی اسید
- سرم بتاهیدروکسی اسید
- تونر PHA
- تونرهای اسید سالیسیلیک
- کرم شب ضد لک C-50
شما نمیتوانید این محصولات را به همراه رتینول به کار ببرید. اگر نمیخواهید هیچ کدام از این موارد را حذف کنید، آنها را در روزهای مختلف استفاده کنید. به یاد داشته باشید، رتینول به اضافه اسیدهای زیاد، پوست را از بین میبرد، به سد طبیعی پوست آسیب میرساند و توانایی پوست برای بازیابی را مختل میکند.
اگر از بنزوئیل پراکسید استفاده میکنید مراقب باشید
افرادی که با آکنه درگیر هستند، اغلب برای پاکسازی منافذ مسدودشده و جلوگیری از تشکیل آکنه، به بنزوئیل پراکسید متکی هستند. به همین ترتیب، رتینول نیز ضدپیری است و از ایجاد منافذ جلوگیری میکند. ممکن است وسوسه شوید که در کنار بنزوئیل پراکسید، ویتامین A را به برنامه روزانه خود اضافه کنید تا فرآیند بهبود پوستتان را سرعت بخشید. اما بهتر است که در مورد انجام این کار بیشتر فکر کنید.
اگرچه بنزوئیل پراکسید یک محصول ارگانیک از خانواده پراکسیدها است، اما نباید در کنار هر محصولی استفاده شود. این ماده میتواند مولکول رتینوئید موجود در دیگر محصولات مورد استفاده شما را غیرفعال کند. در نتیجه، هدف شما برای مبارزه با آکنه ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. از مصرف همزمان این محصولات خودداری کنید و صبحها از بنزوئیل پراکسید و شبها از رتینول استفاده کنید. از طرف دیگر، اگر آکنه شدید دارید، میتوانید از متخصص پوست خود درباره دارو Epiduo Forte سوال کنید؛ Epiduo Forte یک ماده موضعی جدید است که آداپالن (شکلی از رتینول) و بنزوئیل پراکسید را با یکدیگر ترکیب میکند.
مصرفکنندگان سرم ویتامین C مراقب باشند
درست مانند رتینول که از مشتقات ویتامین A است، ویتامین C نیز یک آنتیاکسیدان قوی بوده و محبوبیت زیادی دارد. با این حال، از آنجایی که ویتامین C و رتینول در سطوح مختلف pH عمل میکنند، باعث خنثی شدن یکدیگر میشوند. ویتامین C محلول در آب و رتینول محلول در روغن است؛ این مساله باعث میشود که این محصولات به طور موثر در پوست حل نشوند. استفاده از سرم ویتامین C در کنار رتینول اتلاف وقت، پول و تلاش است.
این دو ماده را به طور همزمان استفاده نکنید زیرا سطح pH آنها با یکدیگر مقابله میکند. وقتی سطح pH به هم میریزد، از محصولاتی که روی پوست خود استفاده میکنید سودی نخواهید برد، زیرا تاثیر کمتری خواهند داشت. برای گرفتن بهترین نتیجه، برای مبارزه با اکسیداسیون، صبحها از ویتامین C استفاده کنید. رتینول را شبها استفاده کنید، زیرا یک ماده حساس به نور بوده که با قرار گرفتن در معرض نور خورشید تخریب میشود.
سیگاریها باید مراقب مصرف رتینول باشند
به گفته جینی دونی، متخصص پوست، استفاده از تنباکو، ویپ یا ماریجوانا باعث خشکی پوست میشود، بنابراین باید مراقب رتینول بود. به گفته این متخصص: «شما با سیگار کشیدن پوست خود را به میزان قابلتوجهی خشک میکنید، و سپس با قرار دادن رتینول بر روی آن، باعث تحریک بیشتر پوست شوید.»
اقدامات احتیاطی هنگام استفاده از رتینول
اگرچه رتینول میتواند به کاهش علائم قابلمشاهده پیری، کمک قابلتوجهی کند، اما اگر آن را به درستی استفاده نکنید، به پوست شما آسیب میرساند. رتینول میتواند منجر به حساسیت به نور همراه با خشکی، قرمزی و تحریک شود. اگر میخواهید رتینول را در برنامه روزانه خود بگنجانید، به نکات زیر توجه کنید:
- مصرف رتینول را به آرامی آغاز کنید؛ در ابتدا از کمترین دوز آن، دو بار در هفته استفاد کنید و به تدریج به مصرف روزانه دوزهای بالاتر آن برسید.
- برچسبهای OTC رتینول را با دقت بخوانید.
- هنگام استفاده از رتینول تجویزی، دستورالعملهای پزشک خود را دنبال کنید.
- شبها از رتینول استفاده کنید زیرا با قرار گرفتن در معرض نور خورشید تجزیه شده و کارایی آن کاهش مییابد.
- مصرف بیشتر لزوما به معنای تاثیر بیشتر نیست، برای صورت، تنها یک نخود از رتینول کافیست.
- صبحها صورت خود را با یک شوینده ملایم بشویید تا باقیمانده رتینول از بین برود.
- اگر زخم یا آفتاب سوختگی دارید برای جلوگیری از تحریک آن از رتینول استفاده نکنید.
- همیشه از ضدآفتاب با حداقل SPF 30 استفاده کنید، چه بیرون بروید و چه در خانه بمانید.
- روز و شب از کرم مرطوبکننده استفاده کنید.
جایگزینهای رتینول برای افرادی که نمیتوانند از آن استفاده کنند
از آنجایی که این ماده نوسازی سلولی را برای جوانسازی پوست سرعت میبخشد، ممکن است منجر به یک دوره لایهبرداری و خشکی شود تا در نهایت پوست شما تنظیم شود. پس از این، انتظار میرود که پوست به رتینول عادت کند. با این حال، اگر تحریک ادامه داشت، ممکن است مجبور شوید در این روال تجدید نظر کنید و رتینول را به طور کامل حذف کنید.
اگر مدتی است که از محصولات رتینول استفاده میکنید و پوستتان نمیتواند دوزهای مختلف رتینول را تحمل کند، ممکن است به یک جایگزین نیاز داشته باشید. برای داشتن پوستی درخشان، نباید هیچگونه تحریک، التهاب و یا قرمزی در پوستتان وجود داشته باشد.
-
باکوچیول (Bakuchiol)
از محصولات حاوی باکوچیول که یک جایگزین گیاهی رتینول است، استفاده کنید. این ماده از دانهها و برگهای گیاه Psoralea corylifolia یا گیاه بابچی برداشت میشود. باکوچیول دارای خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و آنتیاکسیدانی است. چنین محصولاتی برای کاهش تولید ملانین (تولیدکننده رنگدانه) و کاهش تجزیه کلاژن شناخته شدهاند.
-
رسوراترول (Resveratrol)
مانند رتینول، رسوراترول نیز میتواند به شما درخشندگی بدهد و پوستتان را در هنگام خواب شارژ کند. این ماده از انگور بدست میآید و یک آنتیاکسیدان قوی است که از پوست در برابر استرس اکسیداتیو و آسیبهای محیطی محافظت میکند. رسوراترول بافت و قابلیت ارتجاعی انواع پوست را بهبود میبخشد. برای کاهش خطوط و چین و چروک صورتتان، روی این محصول حساب کنید.
-
عصاره چای سبز
پوست خود را با محصولات دمکرده چای سبز جوان کنید زیرا سرشار از پلیفنول هستند. شواهد نشان میدهد که این مواد شیمیایی گیاهی تاثیر مثبتی بر پیری پوست دارند. این محصولات یک آنتیاکسیدان قوی هستند و از پوست در برابر آسیب محافظت میکنند. علاوه بر این، میتوانند آسیبهای ناشی از اکسیداسیون را ترمیم کنند.
با وجود گزینههای متعدد برای مراقبت از پوست، انتخاب محصولات مناسب از میان انبوهی از کرمها، لوسیونها و سرمها، ممکن است گیجکننده به نظر برسد. اگر میخواهید از روتین پوستی خود مطمئن باشید، میتوانید از طریق آزمایش ژنتیک پوست حنیفا، به ویژگیهای ژنتیکی پوستتان پی ببرید. نتایج این آزمایش DNA، دفترچه راهنمایی است که به شما کمک میکند تا بر اساس آن بهترین محصولات ضدپیری را انتخاب کنید. به عنوان مثال، اگر پوست بسیار خشک و حساسی دارید، ممکن است بخواهید جایگزینهای رتینول را بررسی کنید. از اطلاعات پروفایل ژنتیکی پوست خود برای مراقبت بهتر از پوستتان استفاده کنید. مرکز خدمات تخصصی ژنتیک حنیفا، علاوه بر آزمایش پوست، تستهای جامع دیگری برای اطلاع یافتن از تبار، خطرات ژنتیکی ابتلا به بیماریها، تغذیه، تناسب اندام و شخصیت شما را نیز ارائه میدهد.