ذهن‌آگاهی تمرینی است که اخیرا مورد توجه و تحسین بسیاری قرار گرفته است.
یکی از اولین جنبه‌های مثبت همه‌گیری این تمرین این بود که به مردم یاد می‌داد تا بیشتر مراقب خود باشند و تمرین‌های مراقبت از خود مانند مدیتیشن، تغذیه سالم و ورزش را انجام دهند.
انجام روزانه مدیتیشن ذهن‌آگاهی بسیار توصیه می‌شود. در این مراقبه، هوشیاری، مکث و مشاهده افکار، لمس و تجربه کردن احساسات تمرین می‌شود. بسیاری افراد روز خود را با این مراقبه شروع کرده و به پایان می‌رسانند و برخی حتی در طول روز کاری خود «وقفه‌های ذهن‌آگاهی» می‌گیرند که از ۱ یا ۲ دقیقه تا نیم ساعت طول می‌کشد.
اما علاوه بر این موارد، در طول روز چندین فرصت دیگر برای تمرین ذهن‌آگاهی دارید. تغذیه آگاهانه در کنار ذهن‌آگاهی عالی است. در تغذیه آگاهانه، در واقع همزمان با خوردن غذا، همان تلاش و توجهی که در زمان مراقبه ذهن‌آگاهی دارید را تکرار می‌کنید.
تغذیه آگاهانه برای یافتن حساسیت‌های غذایی، کاهش وزن، سالم‌خوری یا ایجاد رابطه سالم با غذا می‌تواند مفید باشد. با این حال، مزایای بسیار دیگری نیز دارد.
در ادامه، به بررسی 10 مزیت تغذیه آگاهانه خواهیم پرداخت.
1. کنترل پرخوری
بعد از پاندمی کووید-19، دورکاری و کار در خانه بیشتر از هر زمان دیگری در جوامع رواج پیدا کرد و تا کنون ادامه یافته است. برای بسیاری از ما، مرز بین زندگی کاری و زندگی در خانه تقریبا محو شده است. همچنین، دورکاری دست برخی را برای تنظیم برنامه‌های شخصی، باز گذاشته و منجر به افزایش فعالیت‌های جانبی و شرکت در کلاس‌های آنلاین شده است. ما می‌توانیم کارمان را هر کجا که می‌رویم با خودمان ببریم، حتی سر میز غذا. امروزه کار کردن، پاسخ دادن به پیام‌ها و دنبال کردن اخبار شبکه‌های اجتماعی در حین غذاخوردن، به یک امر عادی تبدیل شده و در نتیجه سیگنال‌های سیری مغز (که به ما می‌گویند چه زمانی سیر هستیم) را خاموش کرده است. حدود 20 دقیقه طول می‌کشد تا مغز پیام سیری را به بدن بدهد. اگر به سیگنال سیری توجه نکنیم، فقط زمانی که غذایمان تمام شود دست از غذاخوردن برداریم. اگر هنگام غذا خوردن آگاه باشیم و به اصطلاح حاضر باشیم، غیرممکن است پیام سیری نادیده گرفته شود.
2. پایان لذت از پرخوری
وقتی غذا می‌خوریم، بدن هورمون دوپامین که مسئول ایجاد احساس شادی و رضایت است را تولید و ترشح می‌کند. بسیاری از افراد پرخوری را صرفا برای دریافت دوپامین بیشتر انجام می‌دهند و ممکن است حتی متوجه این موضوع نباشند. خوردن برای لذت، و نه برای رفع گرسنگی واقعی، خوردن لذت‌گرا نامیده می‌شود و به مرور زمان می‌تواند سازوکار مغز را تغییر دهد. غذاخوردن آگاهانه کمک می‌کند تا نسبت به این عادت آگاهی پیدا کنید و آگاهی اولین قدم به سوی تغییر است.
3. افزایش احساس قدردانی
وقتی مکث می‌کنیم و به این فکر می‌کنیم که غذایمان از کجا می‌آید، می‌توانیم عمیقا نسبت به آنچه در مقابلمان است قدردان باشیم. به کشاورزي فکر کنيد که سبزيجات را از دانه‌ها پرورش داده، آن‌ها را برداشت و بسته‌بندی کرده و روي يک کاميون بار زده است. راننده کامیونی را در نظر بگیرید که غذا را به خواربارفروشی تحویل داده است. کارمندانی که آن را باز کرده و فروخته‌اند و شخصی که آن غذا را درست کرده است (بله، حتی اگر خود شما باشید!).
4. شناسایی احساساتی که نسبت به غذا دارید
گاهی اوقات، افرادی که با وزن خود مشکل دارند، هنگام غذاخوردن نیز از نظر احساسی دچار مشکل می‌شوند. این یک وضعیت ذهنی بسیار خطرناک و ناسالم است و تغییر آن تا حدی سخت است. تغذیه آگاهانه به شما کمک می‌کند تا با این افکار و احساسات روبه‌رو شوید و روشی که باعث تاثیر احساسات بر رفتار غذایی شما می‌شود را تغییر دهید. دفعه بعد که خواستید چیزی بخورید، از خود بپرسید که چه احساسی دارید و آیا از غذا برای پر کردن خلا احساسی یا معده خود استفاده می‌کنید؟!
5. آگاهی از واکنش های فیزیکی نسبت به برخی غذاها
آیا زمان معده‌درد بعد از خوردن یک وعده غذایی به این فکر کرده‌اید که چه چیزی خورده‌اید که باعث آن شده است؟ زمان غذاخوردن بدن نشانه‌های ظریفی به ما نشان می‌دهد که وقتی سریع غذا می‌خوریم یا زمانی که حواسمان پرت است، متوجه آن‌ها نمی‌شویم. ذهن آگاهی به شما کمک می‌کند تا از حساسیت‌های غذایی خود آگاه شوید.
6. شروعی عالی برای ورود به دنیای ذهن‌آگاهی
مدیتیشن ذهن‌آگاهی کار آسانی نیست. ساکت نشستن و تلاش برای جلوگیری از حواس‌پرتی‌های بیرونی و درونی به تمرین زیادی نیاز دارد، گاهی اوقات ماه‌ها یا حتی سال‌ها. با این حال، غذاخوردن آگاهانه می‌تواند تمرینی آسان و در دسترسبرای ورود به دنیای ذهن‌آگاهی باشد. هنگامی که آگاهانه غذا بخورید و از فواید آن قدردانی کنید، مدیتیشن ذهن‌آگاهی خودبه‌خود هدفی بسیار دست یافتنی‌تر به نظر خواهد رسید.
7. تشخیص گرسنگی واقعی
آیا به غذا نیاز دارید یا به محبت؟ آیا مطمئن هستید که واقعا تشنه یا گرسنه‌اید؟ برخی از علائم کم‌آبی بدن مانند سردرد، مشکل در تمرکز و تحریک‌پذیری گاهی با گرسنگی اشتباه گرفته می‌شوند. غذاخوردن آگاهانه از دو جهت به شما کمک می‌کند تا گرسنگی واقعی را تشخیص دهید: اول، به شما کمک می‌کند بین گرسنگی واقعی و احساسات دیگر مانند تشنگی یا کسالت تفاوت قائل شوید و دوم، به شما کمک کند بدانید واقعا چقدر گرسنه هستید و چه زمانی باید دست از غذاخوردن بکشید.
8. اتخاذ تصمیمات بهتر
غذاخوردن آگاهانه به معنای ذهن‌آگاهی در تمام جنبه‌های صرف غذا، از جمله برنامه‌ریزی منوی هفتگی، خرید مواد غذایی و تهیه غذا است. دفعه بعد که خواستید چیزی بخورید از خود بپرسید که آیا این خوراکی، بدن شما را تغذیه می‌کند یا خیر. با درگیر شدن آگاهانه در انتخاب‌های غذایی، به جای اینکه صرفا چیزی که آسان یا در دسترس است را انتخاب کنید، انتخاب غذاهایی که به شما احساس سیری و رضایت می‌دهد بسیار آسان‌تر می‌شود.
9. بهبود هضم
خوردن با حواس‌پرتی باعث می‌شود خیلی سریع غذا بخوریم. هنگامی که آگاهانه غذا می‌خوریم، تمام حواس خود را درگیر می‌کنیم: چشمان شما غذا را می‌بیند و کاوش می‌کند، زبان شما بافت آن را تجربه می‌کند، می‌توانید صدایی را که در حین جویدن ایجاد می‌کنید بشنوید و می‌توانید ادویه‌هایی که در طبخ استفاده شده را بچشید و بو کنید. غذا خوردن آگاهانه به طور خودکار باعث جویدن کامل غذا و کاهش سرعت غذاخوردن و در نتیجه کمک به هضم غذا می‌شود.
10. کاهش وزن
علاوه بر فواید شناختی و احساسی که برای غذاخوردن آگاهانه برشمردیم، تعدادی مزایای فیزیکی نیز وجود دارد. در سال 2016 مطالعه‌ای جهت بررسی اثر رویکرد آگاهانه در کنار رژیم غذایی و برنامه ورزشی بر کاهش وزن انجام شد. در حالی که افراد مورد آزمایش کاهش وزن قابل توجهی را تجربه نکردند، محققان متوجه چندین پیشرفت سلامتی دیگر از جمله کاهش کلسترول، کاهش فشارخون، کاهش سطح کورتیزول (که می تواند به میزان زیادی در کاهش چربی شکم کمک کند) و کنترل قندخون بین وعده‌های غذایی شدند.
اکنون زمان بسیار خوبی برای شروع تمرین غذاخوردن آگاهانه است. برای برقرای ارتباط درست با غذا، رژیم غذایی و تغذیه خود را مرور کنید. گزارش ژنتیک تغذیه حنیفا اطلاعاتی در خصوص نحوه واکنش بدن به غذاهای مختلف، نقش ژنتیک در کنترل اشتها و غیره را به شما ارائه می‌دهد. این گزارش به شما می‌گوید که بر اساس DNAتان چه بخورید.
